Belangenverstrengeling

Gemeente Westerkwartier
De vergaderingen van de Raadsgroep Herindeling -u weet wel, die groep van de gesloten deuren en late en beknopte berichtgeving- worden mogelijk openbaar. En dat is goed nieuws! Volksvertegenwoordigers, bestuurders en politici in het algemeen behoren namelijk te allen tijde te controleren zijn. U heeft ongetwijfeld het woordje ‘mogelijk’ al gezien. De Raadsgroep blijft een slag om de arm houden, al blijkt uit het advies van de griffiers van de gemeenten dat er eigenlijk geen andere mogelijkheid is dan de vergaderingen van de Raadsgroep Herindeling openbaar te maken. Hierbij de passage uit het advies van de griffiers: ‘In feite lijkt het een keuze maar de vraag is of deze keus er werkelijk is… Zou behandeling in beslotenheid gebeuren dan zullen bijvoorbeeld de keuzes en concepten voor het nieuwe Westerkwartier niet eerder openbaar zijn dan wanneer de stukken voor de eerste vergadering van de nieuwe gemeenteraad openbaar worden (tegen 1 januari 2019). Het geeft dus geen inzicht of, hoe en waarom keuzes gemaakt zijn voor de nieuwe gemeente; er is geen verantwoording aan uw inwoners. Ook reacties van inwoners zijn dan niet, in geen enkele vorm, mogelijk. Daar waar de Raadsgroep de eindbeslissing heeft ligt openbaarheid voor de hand vanwege transparante besluitvormingsprocessen en besluiten; een beginsel van behoorlijk bestuur.’ Kortom, het besloten houden van de vergaderingen zou getuigen van onbehoorlijk bestuur. Dit omdat besluiten en informatie over de herindeling pas openbaar worden gemaakt als de nieuwe gemeenteraad is gevormd en de nieuwe gemeente Westerkwartier dus eigenlijk al vorm heeft gekregen, zonder dat de inwoners daar een stem in hebben gehad. Of zelfs ook maar een idee hebben gekregen van wat ze te wachten staat. Eigenlijk datgene wat er zich de afgelopen maanden al heeft afgespeeld, want bent u zich al bewust van datgene dat er gaat veranderen? Er is dus geen keuze, volgens de griffiers. Wil de Raadsgroep de inwoners niet buitenspel zetten, zelf niet beschadigd raken of ter discussie gesteld worden, dan zal het de deuren voor publiek en pers moeten openen. Zo ‘mogelijk’ is ‘mogelijk’ dus niet. De kop van het persbericht is in deze niets meer dan een slag om de arm die er niet is. Tevens geeft de raadsgroep aan dat er ruimte moet zijn voor inwoners en belanghebbenden om in te spreken. Bijna tekent zich een lach van opluchting en blijdschap af op mijn gezicht als de volgende zin opdoemt in  het persbericht: ‘Verder is het de bedoeling dat de Raadsgroep mandaat krijgt om namens de vier raden diverse besluiten te nemen.’ Dat is efficiënter, valt er te lezen in het bericht. Alhoewel ze daar een punt hebben wat betreft de efficiëntie blijft het een raar verzoek. Ten eerste het idee: meer macht voor Reccip Erdogan is ongetwijfeld ook effectiever, maar we kunnen niet zeggen dat het de democratie ten goede komt. Feitelijk komt het erop neer dat de Raadsgroep bestaande uit raadsleden belangrijke beslissingen uit de gemeenteraad wil houden. Op zich niet eens een heel kwalijke zaak, ware het niet dat niet iedere fractie vertegenwoordigd is in de Raadsgroep. Tegenstanders van de herindeling, bijvoorbeeld GroenLinks Zuidhorn en VZ 2000 uit Grootegast, maken momenteel geen deel uit van de Raadsgroep. Het weghalen van beslissingen omtrent de herindeling houdt in deze vorm in dat tegenstanders van de herindeling buitenspel worden gezet. U begrijpt: dat mag nooit gebeuren.  Als beide eerdergenoemde partijen niet toetreden tot de Raadsgroep, zou dit voorstel niet eens bespreekbaar moeten zijn. Ondanks meerderheden in de afzonderlijke raden. Bovendien, wij hebben de gemeenteraadsleden gekozen voor het raadswerk van hun respectievelijke gemeenten. Zij dienen naar eer en geweten de belangen te behartigen van de inwoners van hun huidige gemeente. Niet de toekomstige. Sommige aspecten van de herindeling, zoals de -zeker wel- mogelijke lastenverzwaring, druist in tegen het belang van bijvoorbeeld de Zuidhorners. Nooit is ons, inwoners van de afzonderlijke gemeenten, gevraagd of wij deze ‘afgevaardigden’ voor ons wilden laten beslissen in een Raadsgroep die besluiten neemt over de herindeling en daarmee over alle gemeenten. Het verweer zal ongetwijfeld zijn dat daarom de gemeenteraden zich nog moeten uitspreken over dit idee. Immers, deze raadsleden hebben wij in 2014 gekozen als onze vertegenwoordigers en als zij denken dat dit mandaat een goed idee is, dan moet dat kunnen. Nu is het -nogmaals- helaas zo dat de Raadsgroep bestaat uit raadsleden. Zij mogen dus hun eigen plannen aan een keuring onderwerpen. Belangenverstrengeling? Het heeft er alle schijn van. Er is voorafgaand aan de herindeling gekozen voor een ‘zuiver proces’. Er zijn afspraken gemaakt om belangenverstrengeling te voorkomen. Een burgemeestersafspraak om zelfs ook maar de schijn van een mogelijke voorkeur of voortrekkersrol te vermijden. Maar raadsleden die opteren voor beslissingsbevoegdheid buiten hun rol als volksvertegenwoordiger om? En daar ook zelf over mogen beslissen? Het klinkt bijna absurd.
Meediscussiëren over de herindeling of jouw mening laten horen? Laat het weten op Twitter @richardlamberst!

UIT DE KRANT

Lees ook