Boek Westerzand geeft kijkje in alle keukens
Na 33 jaar is het af
WESTERZAND – Ruim 33 jaar is er gewerkt aan een boek dat de geschiedenis van Westerzand gaat vertellen. Halverwege oktober gaat het uitkomen en dan kan iedereen de geschiedenis lezen van de vele huizen en boerderijen die op het Westerzand en hun directe omgeving hebben gestaan of er nog steeds zijn. Voor het boek werd samengewerkt door de broers Arend en Harke Bosma. Arend overleed vorig jaar onverwacht, maar Harke wilde het boek afmaken en dat is nu gelukt.
Het verzamelen van informatie over de streek begon al in 1980. Arend wilde graag meer weten over de regio waar hij was opgegroeid. Later besloot hij er een boek van te maken. In zijn vrije tijd verzamelde hij de informatie, waar hij sinds 2007 mee geholpen werd door zijn broer Harke. De verdeling was simpel, maar zeer effectief: Arend verzamelde en Harke schreef. Harke: “Ik kreeg alle informatie op papier. Het waren grote Word-bestanden met feiten, maar dat was nog geen verhaal.”
Uiteindelijk werd het boek een familieproject, waarbij ook een vriend van de familie te hulp schoot. Hij hielp mee met het oprichten van een stichting en maakte actuele foto’s van de verschillende boerderijen. John Wamsteker vertelt: “Het was mijn taak om meer geld binnen te krijgen om zo de kosten voor het boek laag te houden. Het wordt een boek van ruim 500 bladzijden en daar zit wel een prijskaartje aan.” Uiteindelijk gaat het boek € 45,- kosten. “Dat is misschien maar een derde van de kostprijs,” zegt hij.
Opvallende verhalen zitten er in het boek zeker. Soms ook hele trieste. Bosma: “Er is een verhaal van een gezin dat getroffen wordt door de Spaanse griep. Van de dertien personen in huis overleefden alleen de moeder en de oudste zoon het. De rest gaat in een paar jaar dood.” Bij een andere boerderij was het niet veel beter. “Als vroeger een kind overleed, kreeg het volgende kind dezelfde naam. We hebben een familie gevonden waarbij pas de vierde naamdrager het overleefde.” Uit de verhalen blijkt ook dat de familie Harkema vroeger heel invloedrijk was in het gebied. Zij bezaten vijf boerderijen. Inmiddels is de familie in zijn geheel verdwenen uit de streek.
Wat Wamsteker het meest opviel is dat de mensen vroeger veel meer samen deden. “Ze waren op elkaar aangewezen. Een belangrijke rol was daarbij voor de kruidenier. Die ging wekelijks met zijn opschrijfboekje langs de verschillende boerderijen om te vragen wat de mensen nodig hadden. Een paar dagen later kwam hij het bezorgen. Die kruidenier moet een goed beeld van het gebied hebben gehad.”
Bosma kan zich dat nog wel herinneren. “Mijn vader was de enige met een EHBO-diploma. Bij elke verwonding werd hij erbij gehaald. Het leven was toen gewoon nog anders. De mensen waren aan elkaar overgeleverd, dat zorgde ook voor een rijk verenigingsleven. De laatste 50 jaar is daarin veel veranderd. Lang niet iedereen werkt meer op het Westerzand, daardoor is het verenigingsleven minder actief geworden.”
Het boek wordt op 19 oktober gepresenteerd in de Fleremaheerd in het Westerzand. Mensen die het boek willen bestellen kunnen dat doen via www.westerzand.nl. De komende vier weken zal Harke Bosma aan de hand van verschillende thema’s een voorpoefje geven uit het boek in deze krant. Zo zal hij onder meer vertellen over de verschillende families en de veranderingen in de landbouw.
