COELO wil graag onderzoek naar herindeling Westerkwartier doen
“Als blijkt dat een herindeling niks oplevert, dan schrijven we dat wel op”
GRONINGEN – Het Centrum voor Onderzoek van de Economie van de Lagere Overheden (COELO) wil graag onderzoek doen naar de op handen zijnde herindeling in het Westerkwartier. In december opperde GroenLinks in de gemeenteraad van Zuidhorn dat het onafhankelijke onderzoekscentrum, verbonden aan de RUG, onderzoek zou moeten doen. Het COELO zegt nog niet gevraagd te zijn, maar wel interesse te hebben in het onderzoek.
Wat verandert er in financieel opzicht voor de inwoners van het Westerkwartier? Het is één van de vragen waar raadsleden in de vier gemeenten zich al ruim een jaar over buigen. Echt onderzoek is er nog niet naar gedaan. Waar eerder raadsleden het aan de stok kregen met een onderzoeksbureau, is het nu een rapport van de gemeenten zelf dat in twijfel wordt getrokken. Voor GroenLinks reden om te opperen het COELO in te schakelen om alle cijfers eens naast elkaar te zetten. Toch is het onderzoekscentrum nog niet gevraagd, vertelt onderzoekster Corine Hoeben. “Ik ben heel benieuwd wat de gemeenten van ons willen weten,” zegt ze. “Wij kunnen heel goed de tarieven voor OZB en afvalstoffenheffing naast elkaar zetten, maar als het gaat om bestuurskracht wordt het al een stuk lastiger.” Het bureau deed onderzoek naar meerdere herindelingen in Nederland in de afgelopen jaren. Daaruit kwam steevast dat een herindeling de burger financieel niks oplevert en soms zelfs extra geld kost. Hoeben: “Je kunt er niet op voorhand vanuit gaan dat een herindeling een bezuiniging oplevert.”
Waarom Hoeben’s COELO nog niet gevraagd is, weet ze niet. “Misschien zijn ze de onderzoeksvragen nog aan het formuleren, dat kan ik zo niet zeggen. Wel is het zo dat wij best lastig zijn. Als blijkt dat een herindeling niks oplevert, dan schrijven we dat wel op. Voor sommige bestuurders is dat een reden om juist niet naar ons toe te gaan.”
In een reactie laat Klaas-Wybo van der Hoek (GroenLinks) weten nog om tafel te zitten met de overige fracties in zijn gemeenteraad. “Wij hebben destijds al gezegd: als je nou slim bent, schakel dan direct het COELO in. Daar is men toen niet op in gegaan wat als gevolg had dat je eerst een onderzoeker hebt gehad, die een aantal raadsleden behoorlijk tegen de haren in heeft gestreken.”
Zelf hoopt Van der Hoek op steun van D66 en het CDA. Het COELO kan dan voortborduren op eerder gedaan onderzoek. “Het materiaal ligt op tafel, maar de analyse ontbreekt en dat was juist de bedoeling van het hele onderzoek. Laat een onafhankelijk iemand de analyse nu doen,” stelt Van der Hoek.
Het raadslid is er zelf van overtuigd dat herindeling op Westerkwartierniveau financieel niks oplevert. “De meeste problemen zijn al opgelost bij de vorige herindeling in 1990, dus dat speelt nu nauwelijks meer,” stelt hij. “Het huidige kabinet zei dat we de decentralisaties niet aan zouden kunnen, maar dat is dus wel zo. Nu is het argument dat de herindeling 1 miljard opleveren, maar dat ene miljard haal je nooit.”
Dit laatste bevestigt Hoeben. Haar onderzoeksinstituut becijferde vorig jaar al dat ook de bezuiniging van een miljard een utopie is. Hoeben: “Bovendien zien wij dat men zich na een herindeling minder betrokken bij een gemeente voelt. De opkomst bij de verkiezingen is bijvoorbeeld lager dan voor de herindeling.”