De zandsculpturen van Sikke-Bart Frieling zijn magisch mooi

PIETERBUREN – De afgelopen dagen is zandsculptuurkunstenaar Sikke-Bart Frieling druk in de weer geweest in het pittoreske Pieterburen. De titel ‘zandsculptuurkunstenaar’ zegt eigenlijk al genoeg over waar hij zijn creativiteit voor gebruikt: zandsculpturen. Een soort zandkastelen bouwen voor gevorderden. Vérgevorderen. Want de creaties die Frieling uit een berg zand weet te toveren, zijn werkelijk waar adembenemend.

Als kleine jongen speelde hij altijd al in de zandbak bij zijn ouderlijk huis in Kollum, en die liefde voor het creëren, bouwen, modelleren en ontwerpen is gebleven. “Ik merkte dat ik er mijn eigen fantasie ik kwijt kon”, vertelt Frieling. “En ik wilde mijn luchtkastelen omzetten in echte kastelen”, vult hij lachend aan. “Dus eigenlijk doe ik dit nu al 35 jaar. Wel parttime, hoor. Met het bouwen van de zandsculpturen ben ik zelfstandig ondernemer, daarnaast werk ik nog bij gemeente De Wolden in Zuidwolde.”

De 35-jarige kunstenaar heeft de eerste paar jaar van zijn leven doorgebracht in Pieterburen, en voor deze bijzondere klus mag hij weer even terug naar zijn roots. In Pieterburen staan momenteel twee prachtig gedetailleerde sculpturen: de Der Aa-kerk en de Korenbeurs. Gemaakt in opdracht van Frieling-Granen BV staan de sculpturen voor het bedrijf aan de Hoofdstraat 122 te Pieterburen. “Met één sculptuur ben ik ongeveer drie dagen bezig”, vertelt Frieling. “De details duren meestal wat langer.” De Der Aa-kerk staat inmiddels al twee maanden in Pieterburen, de Korenbeurs is vorige week afgemaakt door de kunstenaar.

De beelden zijn gemaakt van vulzand, legt de kunstenaar uit. “Van dat zand wat ook in zandbakken zit. Ik maak eerst een soort zandsteen door lagen zand en lagen water af te wisselen en dat goed aan te stampen. Laag voor laag vul je een bekisting en wat je overhoudt is een massief blok zand. Zo ontstaan zandsteen ook, alleen maak ik het kunstmatig. Als dat uitgedroogd is blijft het heel lang staan. Toch vind ik zelf de combinatie van klei en slib het prettigst om mee te werken.”

Hoewel je zou verwachten dat de weersomstandigheden een aardig grote invloed hebben op de ‘zandkastelen’, blijkt er niet minder waar te zijn. Het ‘één regenbui en ze zijn weg’-principe gaat bij deze staaltjes kunst niet op. “Ze kunnen zeker wel een paar maanden buiten blijven staan”, aldus de kunstenaar. “Ook regenbuien kunnen ze prima hebben. Ze moeten alleen niet helemaal onder water komen te staan, want dan ‘slijten’ de details er wel af. Of als iemand het moedwillig kapot maakt, bijvoorbeeld. Maar verder zijn de sculpturen heel stevig en kunnen ze vrij veel hebben. Wat ik wel doe als een sculptuur af is, is een soort cellulosespray over de sculpturen spuiten als ze klaar zijn, zodat de details in de sculpturen beter zichtbaar blijven.”

Frieling vliegt de hele wereld over om zijn zandsculpturen te maken. Zo was hij onlangs nog in het Zwitserse Zürich om het Colosseum van Rome te maken. Hier is hij ruim een week mee bezig geweest, vertelt hij. “Het verschilt natuurlijk per sculptuur hoelang ik ermee bezig ben. De sculpturen in Pieterburen zijn nog redelijk klein, normaal gesproken maak ik grotere dingen, vandaar dat ik daar redelijk snel mee klaar was. Het Colosseum was een stuk groter, dus daar ben ik wel even mee bezig geweest. In Sneek heb ik bijvoorbeeld zeilschip ‘Batavia’ gemaakt, die staat daar nog tot september, en daar ben ik vijf dagen mee bezig geweest. En het ligt natuurlijk ook een beetje aan de tijd die ik ervoor krijg vanuit de opdrachtgever”, lacht hij.

Door zijn liefde voor het bouwen van sculpturen en kastelen is Frieling de opleiding Architectuur gaan doen. “Dus ik ben niet begonnen met het bouwen van zandkastelen door mijn opleiding, maar andersom. Ik ben architectuur gaan doen door het zandbouwen”, legt hij uit. Daarnaast heeft hij nog een hbo-opleiding Restauratie en Bouwhistorie gevolgd. “Als bouwhistoricus heb ik kennis van diverse bouwstijlen, wat ook in mijn zandbouwwerken terug te vinden is.” Ook zijn werk bij gemeente sluit aan op zijn liefhebberij: hij werkt als bouwvergunningverlener.

Naast zand wil Frieling zich ook nog wel eens wagen aan andere materialen, zoals steen, ijs, sneeuw, vet en brons. “Ik ben momenteel in de leer bij een kunstenares die mij leert boetseren. Puur om de technieken te leren, zodat ik dat ook weer kan gebruiken bij mijn zandkastelen.”

We hoeven voorlopig in ieder geval niet bang te zijn dat Frieling stopt met het maken van zijn kunstwerken. “Ik blijf dit zo lang mogelijk doen”, lacht hij. “Het liefst zou ik het fulltime doen, maar dat is gewoon niet praktisch. Ik vlieg de hele wereld over voor mijn werk, dus ik zou nooit meer thuis zijn dan. Wel zou ik heel graag nog een keer een heel groot kasteel willen maken. En vooral de opdrachten die ik krijg van dingen die ik nog nooit gemaakt heb zijn ook fantastisch. Ja, ik ga hier zeker nog een tijd meer door”, besluit hij lachend.