Duo werkt aan goed voorstel buurtmoestuinen in Zuidhorn

Wethouders enthousiast over burgerinitiatief

ZUIDHORN - Zelf aardappelen, radijsjes, bloemkool en prei verbouwen. Of je eigen kleine fruitboomgaard creëren. Voor veel inwoners van Zuidhorn een utopie. Het stukje tuin achter het huis moet vooral gebruikt worden als speelplaats voor de kinderen en een groentetuin voor het huis past nu eenmaal niet in onze cultuur. Als het aan de inwoners Arjan Kamphuis en Linda Langendijk ligt, wordt het straks voor veel mensen haalbaar om de avondmaaltijd uit eigen tuin te gaan halen.

De buurtmoestuin. Als het aan de twee enthousiastelingen ligt komen er in Zuidhorn buurtmoestuinen, niet te verwarren met volkstuinen die doorgaans ergens aan de rand van het dorp te vinden zijn. Een buurtmoestuin, het woord zegt het al, komt midden in een buurt, wijk, of straat of zomaar naast misschien wel uw huis. Dorpen en steden staan vaak vol met kleine vergeten stukjes groen, nu vaak vol geplant met struiken of gazons en niet zelden een uitlaatplaats voor honden. “Die stukjes natuur, die vaak niet echt benut worden, willen wij wel gaan gebruiken. En wel voor een moestuin. Het principe is simpel. De gemeente stelt grond beschikbaar en de buurt legt er een tuin aan waar zij dan ook verantwoordelijk voor zijn”, legt Kamphuis uit.
Weg met het grasveldje met hondenpoep en de stekelstruiken en in plaats daarvan knalwitte bloemkolen, sappige aardbeien en de geur van de kruidentuin die vredig haar weg door de wijk zoekt. Het klinkt als het verhaal van de zoete druiven. En zo is het ook als we de twee buurtmoestuingoeroes mogen geloven. “In Groningen en sommige andere steden en dorpen is het een groot succes. De mensen zijn enthousiast, er zijn daar tuinbakken neergezet, er wordt samengewerkt en eigenlijk richten ze een beetje hun eigen buurt in. Ze houden aan het eind van het jaar een gezellig oogstfeest en ook kinderen worden er bij betrokken. En wat blijkt?  Dat kinderen echt hele serieuze interesse hebben in de tuin en alles wat er groeit. Die kans missen ze nu veelal in een tijd waarin beeldschermen centraal staan. En dat heeft veel voordelen. Ze worden zich bewust van de natuur, zullen er daardoor meer een band mee krijgen en er voorzichtiger mee omspringen. Bovendien leren ze ook genieten van andere dingen dan smartphone en tv.”
“Het is echt een sociaal gebeuren”, vult Langendijk aan. “We willen mensen weer bewust maken van de basis. De natuur. Mensen komen daardoor sneller het huis uit, gaan met elkaar communiceren en er ontstaat meer onderlinge verbinding. Ik denk ook dat het een zetje kan zijn voor mensen die werkloos zijn of in de bijstand zitten. Een motivatie weer uit de stoel te komen. Onder de mensen te zijn. Ze gaan zich daardoor beter voelen wat ook weer door kan werken in hun drive te gaan solliciteren. Iemand die zich lekker voelt, vindt nu eenmaal sneller een baan dan iemand die zich somber of futloos voelt”.
Het is duidelijk. De twee weten waar ze over spreken, hebben zich verdiept in de materie en zijn ervan overtuigd dat hun missie kan slagen. Aan hun gedrevenheid zal het niet liggen. Maar wat nu als de met zorg gekweekte rode kool op een ochtend zomaar weg is? En wat als je de sperzieboontjes eindelijk wilt rooien, maar iemand je op de één of andere manier is voor geweest?  Of wat als de op het eerste oog fanatieke tuinders op termijn toch hun tv belangrijker te vinden en de tuin wordt verwaarloost? Het ‘als dan’ verhaal. Het zullen vragen zijn die ook op het gemeentehuis beantwoord zullen moeten worden.  Het antwoord van Kamphuis is even simpel als realistisch. “Niemand weet van tevoren zeker hoe dat zal gaan verlopen. Maar we hebben vertrouwen. En dat halen we uit ervaringen elders in het land. Het blijkt bij andere tuinen dat mensen heel goed met deze verantwoording om gaan. Vernielingen zijn zeldzaam, hebben we gezien. Zo’n tuin staat in een wijk en daar is de sociale controle groot. Maar het blijkt ook dat mensen wanneer ze vertrouwen krijgen daar best zorgvuldig mee willen en kunnen omgaan. Dat de moestuin de onderlinge band verstevigt en er meer plezier is zowel tussen volwassenen als ook met kinderen. Wij geloven dat dit project hier in Zuidhorn echt iets kan toevoegen.”
Voorlichtingsavond Cultureelcentrum
De twee initiatiefnemers willen het dorp graag informeren en hebben daarom een voorlichtingsavond belegd. “We hebben de steun van de gemeente. Zij zijn al met ons wezen kijken in Groningen hoe ze daar met de moestuin en alle praktische zaken er om heen omgaan. Aanstaande woensdag 13 november hebben we in het Cultureel Centrum van Zuidhorn een voorlichtingsavond belegd. Daar zal ook een gastspreker zijn uit Groningen waar ze al een aantal jaren een buurtmoestuin runnen. Ook zal er een afgevaardigde van de gemeente Zuidhorn aanwezig zijn. We hopen op veel mensen. Mensen die enthousiast zijn, maar ook mensen met argwaan, die het niet zien zitten om wat voor reden dan ook. We willen een eerlijk verhaal houden, en hopen mensen enthousiast te kunnen maken voor de buurtmoestuin.  Voor een beetje back tot basic. Het past in ieder geval helemaal in het beleid van de gemeente Zuidhorn. Wij geloven er in. Nu Zuidhorn nog.”
Wethouders Fred Stol en Henk Bakker enthousiast
Aan de gemeenteraad zal het niet liggen. Wethouders Stol van het CDA, die de portefeuille maatschappelijk vastgoed en plattelandsontwikkeling beheert, en Bakker van Groen Links, die over openbare ruimte en duurzaamheid gaat, omarmen het plan. Ze zijn het helemaal met elkaar eens en zijn bereid het burgerinitiatief te steunen. “Een buurtmoestuin is een initiatief midden tussen de mensen en gaat over omzien naar elkaar en sociale verbinding. Bovendien gaat het terug naar de basis. Al met al bijna een metafoor voor ons bestuursakkoord”,  grinnikt wethouder Fred Stol die het ook als een verplichting ziet burgerinitiatieven serieus te nemen. “Dat hebben we bij onze verkiezingen beloofd. Dit plan ziet er goed uit en in Niezijl en Den Horn zijn burgerinitiatieven uitgelopen op een groot succes. Wij willen de mensen het vertrouwen geven er mee aan de slag te gaan.”
De bijdrage van de gemeente zal hem vooral zitten in het beschikbaar stellen van grond, maar ze zal de uitvoering nadrukkelijk overlaten aan de organiserende mensen. “Anders schiet het ook zijn doel voorbij. We zijn best bereid om eventueel een kleine bijdrage te leveren om de opstart te ondersteunen, hetzij in financiële, hetzij in vaste vorm, maar de regie blijft bij de mensen. Wij houden slechts op afstand een oogje in het zeil.” Ook wethouder Bakker krijgt een glimlach van het initiatief. “We hebben al gekeken in een dergelijke tuin in Groningen en her en der informatie ingewonnen. Ik kan niet anders stellen dat het daar een succes is en dat we dat hier graag een kans willen geven. Het komt de duurzaamheid en zelfredzaamheid ten goede en versterkt de onderlinge band. Thema’s waar Groen Links zich helemaal in kan vinden.”