Een dilemma voor cruciaal GroenLinks

29 maart 2017, 06:54 Gemeente Westerkwartier Heeft u ook zo genoten van de grote ontknoping op verkiezingsdag? Nog niet eerder lagen zoveel partijen zo dicht bij elkaar en kan er voordat de formatie van een nieuw kabinet goed en wel is begonnen maar één conclusie worden getrokken: het wordt een lastige formatie. Vooral voor grote winnaar Jesse Klaver. Natuurlijk wil de jonge en ambitieuze frontman van GroenLinks regeren. Het liefst als premier Klaver in een links en progressief kabinet, zo gaf hij aan. Dat lijkt echter een utopie zolang de VVD en het CDA elkaar stevig vasthouden. Bovendien heeft ‘links Nederland’ in zijn totaliteit een stevige nederlaag geleden. Daar waar regeringspartij VVD acht zetels in heeft geleverd, moest partner PvdA met lede ogen toezien hoe de partij op één donkere avond volledig werd afgedankt door de kiezer. Van 38 zetels naar negen in de nieuwe Tweede Kamer. De gewenste links-progressieve coalitie van Klaver lijkt mijlenver weg. Dus onderhandelt hij met ‘grote vijand’ Rutte. Klaver speelt een cruciale rol in de formatie en komt tevens voor een groot dilemma te staan. Ik neem u mee naar de gemeenteraadsverkiezingen van 2014. De verkiezingen waar het verval van de PvdA voor het eerst zichtbaar werd. Anderhalf jaar eerder schudden Rutte en voormalig PvdA-leider Diederik Samsom elkaar de hand na een succesvolle formatie. De kiezer heeft gesproken en wil dat wij het samen doen, legden zij de overmacht van beide partijen tijdens de landelijke verkiezingen van eind 2012 uit. In de praktijk bleek (achteraf, en dat is altijd gemakkelijk praten) dat veel kiezers hun stem strategisch hadden gebruikt. Mensen kozen voor de PvdA om te voorkomen dat de VVD de grootste werd, en vice versa. Enfin, de PvdA ging in zee de VVD en werd daar tijdens de gemeenteraadsverkiezingen al voorzichtigjes voor op de vingers getikt. Landelijk brokkelde de steun voor de PvdA af en gingen in diverse gemeenten raadszetels op in rook. Ook in het Westerkwartier leden de plaatselijke PvdA-afdelingen kleine nederlagen, al wist het zich toch nog in drie colleges te vestigen. In Leek en Marum konden de lokalen de kiezers nog verleiden tot genoeg stemmen en in Grootegast bleek die ene zetel goed genoeg om samen met het CDA en de ChristenUnie tot een meerderheid te komen zonder VZ2000. Nu nog eens tweeënhalf jaar later weten we wat er met de linkse partij is gebeurd na een volle regeringsperiode met de VVD. De PvdA is weggevaagd en mag in de oppositiebankjes herbouwen aan een nieuw bolwerk. Aan Jesse Klaver en zijn GroenLinks de moeilijke keuze om wel of niet te regeren in wat een vrij liberaal kabinet lijkt te worden. Klaver beloofde een groener Nederland, maakte zich hard voor kilometerbelasting en extra belastingen op bijvoorbeeld verpakkingen. Beloftes waar de jonge politicus niet mee aan hoeft te komen bij het asfaltverliefde VVD. En hoe groot de winst voor GroenLinks ook is, het blijft in de beoogde formatie met het CDA, VVD en D66 de kleinste partij. Klaver wil best regeren en ziet hopelijk zelf ook dat zijn uitspraak ‘we hebben rechts een halt toegeroepen’ nergens op slaat. Het meedoen van GroenLinks aan de nieuwe coalitie is cruciaal voor een ruime meerderheid in beide kamers. De grote vraag is: wat is het -eindelijk- regeren de partij waard? GroenLinks zal een hoop van haar idealen moeten laten varen en nog meer verkiezingsbeloftes moeten breken. Een dilemma. Zeker met het oog op de komende gemeenteraadsverkiezingen in maart volgend jaar en een half jaartje later in het Westerkwartier. GroenLinks maakt nu nog deel uit van de colleges van Leek en Zuidhorn. Maar hoe lang nog? Regeringsdeelname betekent onherroepelijk gezichtsverlies. Dat kan de partij navragen bij de linkse collega’s van de PvdA. Bovendien tellen voor Leek en Zuidhorn straks ook de stemmen in Grootegast en Marum mee. Twee gemeenten waar GroenLinks nu niet direct kan rekenen op een grote aanhang. Jan Wessels verdedigt als enige de standpunten van de partij in de gemeenteraad van Grootegast, terwijl de partij in Marum helemaal niet in de raad zit. Spannend dus. Geeft de landelijke partij haar gemeentelijke zetels op voor de regeringsdroom? Of houdt Klaver voet bij stuk en neemt hij plaats in de oppositiebankjes. Die cruciale beslissing kan in de toekomstige gemeente Westerkwartier zomaar het verschil betekenen tussen plaatsnemen in het college of samen met de PvdA uithuilen en opnieuw beginnen.
 
Meediscussiëren over de herindeling of jouw mening laten horen? Laat het weten op Twitter @richardlamberst!