“Een weeffoutje? Zeg maar gerust een historische blunder!”

NIEHOVE – Tot 6 november mogen de inwoners van Middag-Humsterland hun stem laten horen. Gaan we naar het Westerkwartier, het Hoogeland of blijven we toch maar verdeeld. Maar of er ook een eenduidig antwoord komt op de vraag die het gebied al tijden in zijn greep houdt valt te bezien. De gemeenten Zuidhorn en Winsum vragen de inwoners van Middag-Humsterland hun voorkeur te laten blijken, maar blijven in gebreke op de vraag ‘waarom iemand moet kiezen voor het Westerkwartier of het Hoogeland’. Ook burgemeester Bert Swart kon daar afgelopen week geen antwoord op geven tijdens de informatieavond in café De Eisseshof in Niehove. “Beide gemeenten zijn goed voor het gebied en beide gemeenten staan er financieel prima voor. Het is niet aan ons om u te vertellen waar uw stem heen zou moeten gaan.”

Dat is eerlijk van de burgemeester die collega-gemeente Winsum niet af wilde vallen. Daar had Swart overigens ook geen reden toe. Ondanks de verschillende opvattingen van de gemeenten Zuidhorn en Winsum over de verdeelbaarheid van het gebied, zijn zij beiden inderdaad zuinig geweest op het mooie Middag-Humsterland. Er is dan ook geen echte reden te bedenken waarom iemand een voorkeur zou moeten hebben voor één van beide gemeenten. Buiten het gegeven om welk winkeldorp dichterbij ligt. Wel een duidelijke voorkeur hebben Martin Clobus uit Niehove en Gerben Mulder uit Ezinge. Beide heren hebben Dorpsbelangen Niehove bijgestaan om de informatieavond voor alle inwoners uit het Middag-Humsterland te organiseren. En met succes. De bovenzaal van het dorpscafé zat vorige week afgeladen vol met belangstellenden die zich wilden laten informeren over de keuzemogelijkheden. Onder het publiek talloze raadleden uit Zuidhorn, wethouders uit beide gemeenten en burgemeester Bert Swart die de te volgen procedure nog eens aanstipte en de spervuur aan vragen vanuit de zaal zo goed mogelijk probeerde te beantwoorden. Met de van de burgemeester welbekende charisma en humor kwam hij er goed uit, toch bleef één grote vraag onbeantwoord: ‘Bij welke nieuwe gemeente zijn wij het beste af? U vraagt ons wel te kiezen, maar geeft geen richting aan.’ Bert Swart kon daar geen goed antwoord op formuleren, waardoor de twijfel blijft. Twijfel die Clobus en Mulder weg willen nemen. “Om direct met de deur in huis te vallen, het Middag-Humsterland hoort bij het Westerkwartier”, vindt Martin Clobus. “De weeffout die bij de vorige herindeling in 1990 is ontstaan moet herteld worden.” Gerben Mulder, toch al bekend om zijn uitgesproken mening, wil nog wel een stapje verder gaan. “Weeffoutje? Zeg maar gerust een historische blunder! Ze hebben toentertijd ‘gewoon’ een hap uit het Middag-Humsterland genomen om Winsum getalsmatig op orde te krijgen. Dat is onverdedigbaar.” Terug naar 1990 dus om de stelling van Mulder te duiden. Toen Eenrum op het laatste moment koos voor gemeente De Marne, dreigde Winsum iets te weinig inwoners over te houden. “Daarop is Ezinge richting de gemeente Winsum gedwongen”, vertelt Mulder. “En dat was zeer tegen de wens van de meeste Ezingers in.” Dus willen Clobus en Mulder dat bij de nieuwe herindeling het hele gebied terug gaat naar de plek waar het volgens hun thuishoort: het Westerkwartier dus. Groot was dan ook de schrik toen de commissie Jansen besloot dat het hele Middag-Humsterland ondergebracht moest worden bij het Hoogeland. Die schrik bleef overigens niet beperkt tot de woningen van beide heren. Ook bij de gemeente Zuidhorn sloeg het nieuws in als een bom. Bert Swart: “Als gemeente Zuidhorn zijn wij toen naar de commissie Jansen toegegaan om hun te vragen hoe ze bij dat besluit waren gekomen. Heel eerlijk vertelden zij dat het een getalsmatige beslissing was.” Kortom, net als in 1990 moet er een gemeente aangevuld worden met extra inwoners en wordt het Middag-Humsterland als wisselgeld gebruikt. “Daarbij is de commissie voorbij gegaan aan het gevoel dat er leeft bij de inwoners van deze dorpen”, aldus Swart aan de luisterende oren in de zaal. “Daarop hebben wij gevraagd of de deur misschien weer op een kier mocht, om ook de inwoners te betrekken bij de besluitvorming.” Clobus en Mulder vinden echter dat behalve het rondsturen van stembiljetten de gemeenten ook wel iets aan voorlichting mochten doen. “De te volgen procedure is wel duidelijk”, vertelt Martin Clobus. “Aan iedere inwoner van het Middag-Humsterland die de achttien levensjaren is gepasseerd wordt gevraagd of het gebied in één gemeente moet komen te liggen en welke gemeente dat moet zijn. Daarna wordt het rommelig als direct de tegenvraag gesteld wordt of het gebied eventueel ook verdeeld mag worden over beide gemeenten.” Volgens Mulder komt die laatste vraag uit de koker van Winsum. “Winsum legde die tweede optie gewoon op”, stelt Mulder. “Zij wilden ook geen voorlichtingsavonden organiseren en dat is wat mij betreft al een veeg teken aan de wand. Ze spelen verdeel en heers met de dorpen in het Middag-Humsterland. Dat is onbestaanbaar. Zij voeren de slogan ‘Grenzeloos Gunnen’, maar Winsum gunt het Middag-Humsterland geen eenheid.” Ook het gegeven dat de uitslag per dorp wordt bekeken steekt de voormalige politicus. “Winsum weet dat Saaksum, Oldehove, Niehove en Den Ham pro-Westerkwartier zijn. Dus willen ze zien wat hun eigen dorpen stemmen en redden wat er te redden valt. Het enige wat ze echter zullen bereiken is dat inwoners van de dorpen elkaar straks met de nek aankijken.” De Winsumer burgemeester Rinus Michels vertelde vorige week aan de Streekkrant geen bestuurlijke noodzaak te zien voor één Middag-Humsterland. Michels: “Het is nooit één gemeente geweest. Ook niet voor 1990. Er is dus geen bestuurlijke noodzaak om de grenzen te verleggen. Gevoelsmatige redenen zijn er misschien wel, dus vragen we de inwoners van het gebied naar hun mening.” Martin Clobus weet echter een voorbeeld te noemen van een bestuurlijke noodzaak. “Boeren in de ene gemeente mochten vroeger meer dan boeren aan de andere kant. Dat gaf scheve gezichten en het heeft jaren geduurd voordat de gemeenten op één lijn zaten. Er is dus wel degelijk een bestuurlijke noodzaak.” Nu zijn eerst de inwoners van het Middag-Humsterland zelf aan het woord en houden de heren zich voorlopig rustig. “Wij hebben in ieder geval onze informatieavond gehad, waarbij ook wij als sprekers onze mening hebben kunnen geven”, zegt Gerben Mulder. “Daarmee is tot en met 6 november, de laatste dag van de Volksraadpleging, voor ons de kous af. Daarna is het afwachten wat de uitslag is, aan de hand daarvan zullen wij zeker gaan lobbyen bij de gemeenteraden om het gebied in één gemeente te krijgen. En dan bij voorkeur het Westerkwartier.” Als de verslaggever een dag later in Kloosterburen aanschuift bij het bestuur van Carnavalsvereniging Oldeclooster hoort hij daar de uitsmijter van dit artikel. “Wat een geouwehoer daar in Winsum en Zuidhorn zeg. Dat gezeur over die grenzen. Hoe moeilijk kan het zijn? Het gebied heeft toch een grens? Een natuurlijke grens zelfs: het Reitdiep.”