‘Je kunt elkaar pas begrijpen als je iets soortgelijks meegemaakt hebt’

Iris gaat naar Fundag voor jonge mantelzorgers

SUMAR/DOKKUM – KEaRN Welzijn organiseert op 17 mei aanstaande in het Adfunturepark in Dokkum een Fundag voor jonge mantelzorgers. Een middag met een leuke activiteit, voor jongeren die thuis helpen met de verzorging van zieke of beperkte broertjes of zusjes, of zieke of beperkte ouders. Er zijn veel jongeren die dit doen, wat vaak als vanzelfsprekend wordt gezien. Één van de jongeren die naar de Fundag gaat is de 15-jarige Iris van der Bijl uit Sumar. Haar beide zusjes, Jildau en Mirthe, hadden leukemie, maar zijn inmiddels uitbehandeld. Wel worden ze nog langere tijd in de gaten gehouden middels onderzoeken. ‘De kans dat je twee kinderen in één gezin hebt die leukemie krijgen is enorm klein, maar het overkwam ons.’ In 2010 werd Jildau ziek, een jaar later kwam het nieuws dat ook Mirthe de ziekte bleek te hebben. Wat volgde was een zeer heftige periode, die effect heeft gehad op het hele gezin. De ziekte van de beide meisjes had ook voor Iris flinke gevolgen. ‘Soms gebeurde het dat er een spoedopname noodzakelijk was. Ik pakte dan snel de tassen in, zodat mijn ouders snel konden vertrekken.’ Iris bleef op zo’n moment achter met haar broer en zusje. Met haar zusje maakte ze vaak lange wandelingen met de rolstoel, waarbij haar zusje vaak halverwege in slaap viel. Iris hielp niet alleen met de verzorging van haar zusjes, maar had ook in het huishouden een zware taak. ‘Het huishouden moest wel gewoon doorgaan, ook op momenten dat mijn ouders het even niet konden doen.’
De zusjes van Iris zijn een jaar lang tegelijkertijd behandeld voor leukemie. Ze kregen om de drie weken vijf dagen lang een zeer heftig medicijn, waar ze niet alleen lichamelijk zich slecht door voelden, maar ook depressief werden. In die tijd vluchtte Iris wel eens naar vriendinnetjes, om er even niet bij te hoeven zijn. ‘Dat was dan wel fijn, maar ook niet altijd makkelijk. Vriendinnen, hoe goed ze je ook proberen te helpen, weten niet hoe het is. Ook al zeggen ze soms wel dat ze je begrijpen, dat is niet zo. Je moet eerst iets soortgelijks mee hebben gemaakt wil je elkaar kunnen begrijpen.’ Iris kwam pas later in de ziekteperiode van haar zusjes in aanraking met de Fundag. ‘Dat vond ik heel fijn, omdat je met andere jongeren bent die je begrijpen. Dan maakt het niet eens uit in wat voor situatie iemand zit, iemand met een broertje of zusje met een verstandelijke beperking loopt tegen dezelfde soort dingen aan, ook al is de situatie heel anders. En op zo’n Fundag hoef je niet eens per sé over ziektes en thuis te praten. Het is gewoon een gezellige dag, waar je begrepen wordt.’
Iris’ moeder is ook blij met het initiatief. ‘Voor kinderen die ziek zijn wordt er enorm veel geregeld om hun zorgen even te vergeten. Dat is werkelijk fantastisch. Zo hebben we mogen parachutespringen en heeft de jongste met dolfijnen mogen zwemmen. Net zijn we nog naar de Efteling geweest met het hele gezin. Dat zijn momenten die je er doorheen slepen, en waar je altijd hele mooie herinneringen aan zult blijven houden. Maar voor de broertjes en zusjes wordt er veel minder gedaan, terwijl zij ook een hele moeilijke tijd hebben. Iris en haar broer zijn er in die tijd echt wel eens bij ingeschoten, dan hadden de andere kinderen door hun ziekte gewoon de prioriteit. Als ouders kan je daar weinig aan doen, dat gebeurt gewoon. Daarom vind ik het ook fijn dat er dit soort dagen worden georganiseerd. Dan is het een keer echt alleen voor hun.’
Iris’ broer is één keer bij een Fundag geweest, maar hij ging vervolgens niet weer. ‘De één heeft er ook meer behoefte aan dan de ander. Ik vind het wel heel leuk’, vertelt Iris. ‘Maar mochten er jongeren zijn die twijfelen, dan zou ik zeggen: probeer het gewoon. Je hoeft niet te praten over je thuissituatie, al mag het wel. Dat gaat gewoon vanzelf.’
Ook nu Iris’ zusjes uitbehandeld zijn heeft de ziekte nog steeds effect op Iris en haar gezin. ‘Er is zo ontzettend veel gebeurt, niet alleen met ons maar ook in het dorp. Dat werkt nog steeds door. We zijn wel eens wat prikkelbaar naar elkaar toe. We hebben soms zomaar ruzie, om niks. Andere mensen begrijpen dat niet zo goed. Zij denken dat nu mijn zusjes uitbehandeld zijn dat het klaar is, maar dat is het niet’, vertelt Iris. ‘We hebben nog een lange weg te gaan’, voegt Iris’ moeder daar aan toe.
Wil jij je nog opgeven voor de Fundag in het Adfunturepark in Dokkum? Dat kan tot 11 mei via Lysbeth Nicolai voor de gemeente Achtkarspelen: lysbeth.nicolai@kearn.nl of 06-14204022 of via Liesan Veenstra voor de gemeente Tytsjerksteradiel: liesan.veenstra@kearn.nl 06-10287026. De Fundag begint om 14.30 uur en voor eten en drinken wordt gezorgd. Deelname is gratis. Kun je zelf vervoer regelen dan wordt dat zeer op prijs gesteld, maar wanneer dit niet lukt dan zet KEaRN alles in het werk om dat voor je te regelen.