Leer het donker kennen tijdens de Nacht van de Nacht
‘De kunst is om stil te zijn’
DOEZUM/GROOTEGAST- Het is er ‘s nachts pikkedonker. Het natuurgebied de Bombay vormt daarom op zaterdag 24 oktober het decor voor de Nacht van de Nacht in Grootegast. In samenwerking met Staatsbosbeheer Westerkwartier organiseert IVN Grootegast de wandeltocht in het natuurgebied. Tijdens de Nacht van de Nacht gaat het om het beleven en ervaren van het donker. Het duister is volgens Nico Boelens van Staatsbosbeheer Westerkwartier, in gevaar. “Er is zoveel kunstmatig licht dat het woord lichtvervuiling inmiddels een begrip is geworden.”
Tegenwoordig is er ’s nachts zoveel omgevingslicht dat je op veel plaatsen de sterren niet meer ziet, vertelt Boelens. Het gaat dan volgens hem om allerlei soorten kunstmatig licht als een verlicht industrieterrein, lantaarnpalen en paardenbakken met schijnwerpers. “Het is prachtig om op een plek te zijn waar je echt in het donker bent. Je zintuigen worden scherper waardoor je het natuurgebied in het donker heel anders beleefd dan bij daglicht.”
Volgens Jannie Reinders, gids bij IVN Grootegast, zijn veel mensen bang in het donker. “Dat komt vaak omdat ze geluiden horen die ze niet kunnen plaatsen. Zodra ze vaker in het donker naar buiten stappen, gaan ze die geluiden herkennen. Dan schrikken ze daar niet meer van. Ze weten dat het geluid van een vogel komt of dat het de blaadjes van de populieren zijn die een ritselend geluid maken. De Nacht van de Nacht vormt misschien wel een aanleiding om het donker vaker op te zoeken.”
Reinders gaat als één van de vier gidsen van IVN Grootegast mee tijdens de Nacht van de Nacht. Sterker nog, het was haar idee om de Nacht van de Nacht in de gemeente Grootegast te organiseren. Herman Woltjer, voorzitter van IVN Grootegast, knikt instemmend. “Daarbij werken we graag samen met Staatsbosbeheer Westerkwartier. Zij hebben het terrein en wij de gidsen.” Deze Nacht van de Nacht begint ’s avonds, vertelt Reinders. “Om half negen verzamelen we ons op het parkeerterrein van Harm Beute. Daar mogen we parkeren. Hij woont tegenover de ingang van de Hoge Reed.”
Via het wandelpad de Hoge Reed lopen de deelnemers in het donker naar het natuurgebied de Bombay. Dat is ongeveer anderhalve kilometer lopen schat Woltjer. “Ja, het is geen Abel Tasman Struuntocht,” vult Reinders lachend aan. Ze vertelt dat het enige licht tijdens de tocht afkomstig zal zijn van de stormlantaarns van Staatsbosbeheer. “Die gebruiken we ter oriëntatie.”
Tijdens de tocht kijken de nachtwandelaars door twee meegenomen telescopen naar sterren en wordt er in het duister gepicknickt. Het picknicken, gebeurt op de plaats waar vroeger een stuk of zes huizen hebben gestaan, zegt Woltjer. “In een van die huizen woonde tot het midden van de jaren ’50 een oude man. Een zekere heer Kroeskop.” De huizen staan er niet meer. “Maar de geest van meneer Kroeskop waart daar nog rond en komt spoken in de Nacht van de Nacht,” grapt Reinders.
Al met al duurt het gebeuren twee en half tot drie uur denken Reinders en Woltjer. Ze raden de deelnemers aan om in warme kleding te komen en laarzen zijn volgens Woltjer een vereiste. Doordat de Nacht van de Nacht landelijk wordt gehouden, wordt er volgens Reinders ook een stukje bewustwording gecreëerd. “Sommige gemeenten werken mee aan die bewustwording door tijdens dit evenement de lampen van de straatlantaarns te dimmen,” beaamt Woltjer. Volgens hem is licht wel belangrijk maar wordt het vaak overdreven. “De kunst is om tijdens de Nacht van de Nacht stil te zijn in het donker. Dan leer je het donker echt kennen.”
