Niekerk, Oldekerk en Faan ondergedompeld in oorlogsjaren

Afbeelding
voorpagina groningen
Bevrijding gemeente Oldekerk herdacht
NOF – De gemeente Grootegast is dit jaar de centrale gemeente van de provincie Groningen tijdens Dodenherdenking en de daaropvolgende Bevrijdingsfestiviteiten. Vandaaruit kwam het verzoek vanuit de gemeente richting de dorpen om vooral aan te sluiten bij dit heuglijke gebeuren en ook zelf iets te organiseren. Daarom staat NOF –“dan vergeet je ook geen dorpen”, aldus Lucie Pakes- op 14 april in het teken van de bevrijding van de voormalige gemeente Oldekerk. De Streekkrant aan tafel bij Lucie Pakes, Renate Wiersma en Jan van der Veen over de Bevrijdingsdag van de dorpen Niekerk, Oldekerk en Faan. NOF dus.
“Het idee is vorig jaar ontstaan”, begint Lucie (foto rechts) haar verhaal. “Het is geen geheim dat het aantal mensen dat de oorlog heeft meegemaakt jaarlijks afneemt. Daarmee verdwijnen ook de verhalen. Om die toch zo veel en zo goed mogelijk te behouden hebben we gedacht aan een Vertelcafé. Want al heeft de jeugd de toekomst, je kan altijd leren van het verleden.” Recent is het Vertelcafé gehouden in Dorpshuis de Rotonde waar veel oudere dorpelingen vertelden over hun belevenissen in de Tweede Wereldoorlog. “Het was een succes”, vat Lucie de geslaagde avond samen. “Vanuit verhalen kwamen meer verhalen, aanvullingen en andere perspectieven. Mensen die hetzelfde ook hadden meegemaakt, maar vanuit een andere situatie.” Het succes was dermate groot dat op 14 april nóg een Vertelcafé is ingepland. “Het schreeuwde om een vervolg”, aldus Lucie. Maar waarom 14 april luidt de vraag. Renate: “14 april is de dag waarop de gemeente Oldekerk destijds is bevrijd. Omdat 5 mei eigenlijk al een behoorlijk vol programma heeft, hebben wij besloten om de echte en originele datum te pakken voor de Bevrijdingsdag van de NOF-dorpen.” Samen met Jan van der Veen werd een programma samengesteld waarin bezinning en vermaak samen komen. De dag vangt om 11.00 uur aan met een Stiltetocht die vertrekt vanaf het huis van verzetsstrijder Bellinga en via de Burgemeester Ritzemastraat en het oude gemeentehuis naar de begraafplaats trekt. Jan: “Bij het oude gemeentehuis hijst burgemeester Ard van der Tuuk de vlag van de voormalige gemeente Oldekerk. Tevens gaan we echt naar de graven van de slachtoffers in plaats van het monument, wat normaal gebruikelijk is.” Ook aanwezig zijn de dochter van verzetsstrijder Van der Werf, de zoon van de in Bakkeveen geëxecuteerde burgemeester Ritzema en nabestaanden van Bellinga en soldaat Jacob Pot. “De nabestaanden leggen bloemen op het graf van hun dierbaren”, vertelt Renate, die tevens aangeeft dat het nogal een zoektocht was om de uitgewaaide nabestaanden te traceren en te benaderen. “Toch zijn we blij dat we dit hebben ondernomen”, zegt ze. Lucie vult aan: “Dochter Ina van Van der Werf raakt nog altijd geëmotioneerd van het verhaal. Klein als zij was heeft haar hele jeugd in het teken gestaan van de oorlog en de dood van haar vader.” Jan vertelt dat sommige nabestaanden ook verrast reageerden. “Positief, maar verrast”, meldt hij. “Ze verwachtten het ook niet natuurlijk. Wel vonden ze het allen mooi dat we deze dag op deze manier organiseren en zegden ze ook toe te zullen komen.” Mensen die slecht ter been zijn of om andere redenen het lopen van de tocht niet zien zitten zijn van harte welkom om om 11.45 uur aan te sluiten op de begraafplaats. “Er staan stoelen klaar”, verzekert Renate. Rond de klok van 12.30 uur staat er een lunch klaar in De Rotonde, waarna er nog een middagprogramma volgt. “Met muziek uit die tijd, een modeshow met kledij uit de jaren ’40-’45, een optreden van DUW (Dames Uut Westerkwartier) en dus het vervolg op het Vertelcafé”, aldus Lucie. “Tevens is er deze dag de mogelijkheid voor jong en oud om wensvlinders te maken. Op deze wensvlinders kan men hun persoonlijke boodschap of wens schrijven die vervolgens op 5 mei uitgestrooid wordt over de drafbaan van het Stadspark, tijdens het aansteken van het Bevrijdingsvuur.” Daarmee houdt het hele herdenken niet op voor de initiatiefnemers. Lucie: “We zijn ook druk bezig met het verzamelen van de verhalen en de foto’s uit de oorlog om deze te bundelen in een boek. De respons vanuit de gemeenschap is enorm. We zijn er dan ook van overtuigd dat het een succes gaat worden. Aan de inzet en de input van de NOF-dorpen zal het in ieder geval niet liggen.”
19 april krijgt deze speciale herdenkingsdag een vervolg op de basisscholen CBS De Rehoboth en OBS De Opstap. De leerlingen van de groepen 7 en 8 worden gevraagd een gedicht te maken dat tijdens Dodenherdenking voorgedragen kan worden. “Het is een goede manier om kinderen bewust te maken van hetgeen zich hier ten tijde van de Tweede wereldoorlog heeft afgespeeld in de dorpen en wat voor impact dat heeft gehad. Opdat ook zij leren dat vrijheid niet overal vanzelfsprekend is en we dat privilege moeten koesteren.”

UIT DE KRANT