Expositie betrekt mensen bij oorlogsslachtoffers
‘De verhalen achter de namen willen we levend houden’
ADUARD – Afgelopen zaterdag werd in het Rechthuis in Aduard een expositie geopend met als thema ‘De mens achter de naam’. Het 4 mei comité Aduard verzorgt ieder jaar de herdenking op 4 mei. Sinds een jaar of twaalf zet het comité zich daarnaast ook in voor educatie op de scholen. Om het jaar reist het comité met de kinderen af naar Kamp Westerbork. Daarnaast wordt er sinds vijf jaar een fiets- en wandeltocht gehouden in Aduard, langs verschillende adressen die tijdens de Tweede Wereldoorlog een belangrijke rol hebben gespeeld. Dit alles doet het comité om de gedachte aan de achttien slachtoffers van Aduard levend te houden. ‘Dit jaar is het zeventig jaar geleden dat de oorlog ten einde kwam. Om de achttien mensen eens op een bijzondere manier te herdenken doen we dit jaar iets extra’s’, vertelt Roelf Pijpker, voorzitter van het comité. ‘Zo willen we de verhalen van de achttien slachtoffers weer bekend maken in Aduard. De verhalen achter de namen.’
Het idee voor een expositie ontstond al bijna een jaar geleden. ‘Twintig jaar geleden waren er nog veel mensen die zelf de oorlog mee hebben gemaakt en daarover konden vertellen. Dat is door de jaren heen steeds minder geworden. Wij vonden het erg belangrijk dat die verhalen toch blijven leven. Zelf ben ik behoorlijk geraakt door de verhalen over de achttien omgekomen Aduarders. Elk verhaal is uniek. De één kwam om het leven door een toevallige ongelukkige speling van het lot, anderen zijn doelbewust vermoord door de Duitsers. Het gaat zowel om verzetsmensen als Joden en mensen die op het verkeerde moment op de verkeerde plaats waren’, vertelt Nicolette Arnold. ‘Die verhalen wilden we uitbeelden op een eigentijdse manier. We hebben studenten van de Academie Minerva gevraagd om hier een expositie over te maken.’
De studenten van Minerva kregen eerst alle achttien verhalen te horen. Daarna kregen ze de locatie – het Rechthuis in Aduard – te zien. Op basis van de informatie die zij kregen zijn de studenten aan de slag gegaan met zeer uiteenlopende werken; van een klok die om de drie minuten stil staat tot schilderijen die een verhaal letterlijk probeert weer te geven tot een videoanimatie. ‘Het zijn bijzondere werken die stuk voor stuk een verhaal vertellen’, aldus Nicolette.
De keuze voor het Rechthuis als expositieruimte bleek een schot in de roos te zijn. Niet alleen qua entourage, maar ook gezien de geschiedenis van het pand. ‘Dat wisten wij helemaal niet, maar naar het schijnt hebben hier in de Tweede Wereldoorlog ook onderduikers gezeten. Daar kwamen we in de voorbereiding naar de expositie achter’, aldus Roelf.
Ook de keuze voor studenten van Minerva bleek goed uit te pakken. Niet alleen zetten zij bijzondere werken neer, ook wist het 4 mei comité bij hun een onuitwisbare herinnering te maken. ‘Nadat alle verhalen waren verteld was er één van de studenten die zei: Ik fiets zo vaak langs het Scholtenhuis, maar ik zal er nooit meer met dezelfde ogen naar kunnen kijken. Dan hebben wij al één van ons doelen bereikt. We willen dat de mensen niet vergeten worden’, aldus Nicolette. Dat, met dank aan het werk van het 4 mei comité, de mensen niet vergeten worden blijkt echter. Speciaal voor de expositie komt er een kleindochter van één van de slachtoffers over uit Amerika.
De expositie ‘De mens achter de naam’ is tot en met 4 mei dagelijks te bezoeken van 14.00 tot 18.00, op dinsdag en vrijdag van 14.00 tot 21.00 uur. De schoolkinderen van groep 7 en 8, die het oorlogsmonument hebben geadopteerd, zullen de expositie gaan bezoeken tijdens een speciale scholenmiddag. Ook maken zij gedichten en leggen ze een krans.