Leven van Christus te bewonderen in galerie Jan Kooistra

DOKKUM - Wie vaker in de galerie van kunstschilder Jan Kooistra komt rekent er al op. Wanneer je de deur van het pand aan de Diepswal opent wordt je vrolijk begroet. Niet alleen door Jan zelf, of zijn vrouw Aukje, maar ook door Amber, de hond. Het dier snuffelt een beetje en weet dan al snel weer te vertrekken naar haar plekje in de galerie, een stoel waar ze tijdenlang kan zitten te genieten van het zonnetje dat in het pand naar binnen schijnt. ‘Het is een fantastisch beest,’ vertelt Jan Kooistra. ‘Ze is zo gemakkelijk, we hebben haar dan ook nooit op hoeven te voeden. Het lukt ook nooit om kwaad te worden op Amber, simpelweg omdat ze daar nooit een reden toe geeft.’ Vrijdag 6 december opende Jan Kooistra een nieuwe expositie in zijn galerie; ‘In verwondering’ over het leven van Jezus Christus. Zeven schilderijen laten belangrijke gebeurtenissen in het leven van Jezus zien, van de geboorte, de doop, de kruisiging, de opstanding, de hemelvaart, Pinksteren, tot de wederkomst.

Eerder maakte Kooistra de serie ‘De Schepping’, waarin hij in zeven schilderijen liet zien hoe in zijn ogen God de wereld heeft gemaakt. Hij noemde de serie een cadeau voor God. ‘Ik liep al langere tijd rond met de gedachte dat het talent dat ik heb, dat ik kan schilderen, van God heb gekregen. Daar stond ik eerder nooit bij stil. Maar door dit talent geniet ik intenser van de natuur, waar ik zo van houd. Ik wilde God bedanken voor dit talent. Natuurlijk moest dat een schilderij worden. Het werden er uiteindelijk zeven, waar ik ruim een jaar mee bezig ben geweest,’ vertelt Kooistra. ‘Ik heb nooit de bedoeling gehad om deze werken te verkopen, omdat het een cadeau moest zijn voor God.’ De zeven werken van Kooistra werden wel geëxposeerd, zowel in de Bonifatiuskerk in Dokkum als de Sint Jans Kerk in Gouda. In Gouda kwamen er maar liefst 50.000 mensen van onder de hele wereld af op Kooistras schilderijen. ‘Er zijn boodschappen opgeschreven in het gastenboek die ik niet eens kan lezen, omdat de mensen uit Taiwan vandaan kwamen.’

Nadat Kooistra de serie ‘De Schepping’ gemaakt had, kwam hij later op het idee om nogmaals een serie van zeven schilderijen te maken. Dit keer moest het een serie worden over het leven van Jezus, beginnende bij de geboorte van Jezus in Bethlehem. ‘Het was niet heel gemakkelijk om deze serie te maken. Ik ben als schilder heel goed in realistisch schilder, maar bij deze werken kwam het aan op mijn eigen interpretatie van de teksten in de Bijbel. Ik wilde namelijk niet de verromantiseerde beelden zoals je die in bijvoorbeeld een kinderbijbel ziet, plaatjes van Jozef en Maria en de os en de ezel die gezellig in de kerststal zitten.’

Kooistra koos er in het eerste werk, de geboorte van Jezus in Bethlehem, voor om een schakeling te maken naar de tegenwoordige tijd, omdat de geboorte van Jezus nog steeds actueel is. ‘Ik heb de kerststal geschilderd in warme kleuren. Ik heb gekozen voor licht, in de vorm van een ster. Niet de ster van Bethlehem, maar de Morgenster uit Openbaringen. Deze ster schijnt over de kerststal, maar ook over de skyline van de stad New York. De skyline van New York staat symbool voor de huidige, donkere tijd. Tussen de stad en de kerststal staat een geopende deur. Via deze geopende deur kunnen de mensen uit de donkere wereld kiezen voor het licht, de warmte van de kerststal.’

Kooistra had meer moeite met het schilderen van de kruisiging van Jezus. ‘Deze gebeurtenis is zo gruwelijk, dat het moeilijk was om aan te zien. Ik moest de doornenkroon op zijn hoofd schilderen, de bloedspatten op zijn lichaam. Dat is helemaal niet fijn om te doen en daar ben ik dan ook erg lang mee bezig geweest. Om Jezus heen is het ook helemaal zwart. In mijn werk komt zwart zeer weinig voor. Ik heb het pas één keer eerder gebruikt, in het allereerste schilderij van de serie ‘De Schepping’, van toen er nog niets was.’ Gedurende het proces van het schilderij van de kruisiging heeft Kooistra er nog over nagedacht om het beeld minder gruwelijk te laten lijken door de kruisiging van de achterkant te laten zien. ‘Maar dat kon ik niet. Het moest to-the-point zijn.’ Om die reden schilderde Kooistra om Jezus heen een diepblauwe kleur. ‘Koninklijke kleuren, om zijn koninklijk te onderstrepen.’

Het schilderij van de wederkomst van Christus kostte Kooistra ook de nodige moeite. ‘Ik wil in mijn werk voor honderd procent Bijbelgetrouw overkomen. De wederkomst is daarin een heel moeilijk thema. Ik heb verscheidene preken gehoord over Openbaringen, waarin de wederkomst van Christus wordt aangekondigd, maar die begreep ik niet eens allemaal. Ik dacht, als ik het al niet eens begrijp, hoe kan ik dit dan overbrengen in het schilderij?’ Kooistra zocht contact met Orlando Bottenbley, voorganger in de Bethel in Drachten. Samen overpeinsden zij het onderwerp enkele keren, waarna Kooistra met het werk aan de slag kon. ‘Het schilderij bestaat uit twee doeken, waarvan het doek waarop de wereld is afgebeeld zoals die nu is, met overstromingen, oorlogen en andere rampspoed, openscheurt. Van daar achter komt de wederkomst.’

Ook staat momenteel in de galerie één van Kooistras bijzonderste werken die hij ooit gemaakt heeft. Het is in ieder geval het grootste schilderij. Het schilderij ‘Jezus is de goede herder’ is een drieluik, dat zelfs uit vijf delen bestaat. ‘Met dit werk wilde ik ‘geloof, hoop en liefde’ uitdragen, maar dan zonder de gebruikelijke symbolen. Ik koos ervoor om Jezus te kiezen voor de liefde, omdat Jezus liefde is. Zo kreeg het schilderij een hele andere wending.’ Wie het werk goed bestudeert ontdekt dat niet alleen de karakteristieke handtekening van Jan onderaan het schilderij prijkt, ook de naam van Jans vrouw Aukje staat op het schilderij. ‘Ook al schilder ik, we doen alles samen. Aukje kijkt altijd over mijn schouder mee en daarom vind ik dat zij een plekje op dit schilderij verdient. Ook bij de serie ‘De Schepping’ staat overal een A. Mensen denken vaak dat dit staat voor de Alpha, maar het staat voor mijn Aukje,’ lacht de kunstenaar.

Zeker de hele maand december is de serie ‘In verwondering’ nog te zien in de galerie in Dokkum. Ook daarna is het goed mogelijk dat de werken nog een tijdje in de galerie te zien zijn, al hoopt Kooistra op een plek waar de serie permanent, samen met de serie ‘De Schepping’, geëxposeerd kan worden. Van de serie ‘In verwondering’ is tevens een boek gemaakt, dat verkrijgbaar is via de webwinkel op www.jan-kooistra.nl.