Grap vestigt aandacht op start Dam Jaarsmajaar

Eastermarders tuinen niet massaal in 1 aprilgrap

EASTERMAR - Eind maart stond er op de website van het dorp Eastermar, Eastermar.nl, een oproep van de Stichting 100 jaar Dam Jaarsma. Zij waren op zoek naar mensen die konden helpen sjouwen. En niet zomaar, nee, alle verhalen die Dam Jaarsma opgeschreven had in zijn leven zouden naar Eastermar komen, en uit een vrachtwagen geladen moeten worden. Het Meertens Instituut in Amsterdam, waar de collectie volksverhalen van Dam Jaarsma gearchiveerd zijn, moest namelijk verbouwen en zat met de collectie van 16.000 verhalen in de maag. Zij zouden er van af willen en de Stichting 100 jaar Dam Jaarsma had aangeboden de verhalen bij de neef van Dam Jaarsma, Auke de Jong, onder te brengen totdat er een betere bestemming voor de verhalen zou zijn gevonden. Op dinsdagochtend zou de vrachtwagen met verhalen naar Eastermar gebracht worden. Zou. Want dinsdag was het 1 april, en er kwam dus geen vrachtwagen. Voorzitter van Stichting 100 jaar Dam Jaarsma kwam wel bij de boerderij van Auke de Jong om de mensen die in de grap getuind waren op te vangen. De Eastermarders hadden echter allemaal op tijd beseft wat voor  dag het dinsdag was, en zo kwam er verder niemand opdagen.

‘Nee hoor, de verzamelde verhalen van Dam Jaarsma blijven mooi bij het Meertens Instituut in Amsterdam’, vertelt Iris Rusz. ‘Als je een beetje kunt rekenen dan begrijp je dat ook wel. 16.000 papieren, daar is nooit een hele vrachtwagen voor nodig, dat zou je met een paar dozen ook kunnen verhuizen.’ Toch is de 1 aprilgrap voor de stichting 100 jaar Dam Jaarsma meer dan geslaagd. ‘Op Twitter was er wel wat reuring nadat wij onze oproep geplaatst hadden. Er waren mensen die zich afvroegen of een boerderij wel een geschikte plaats was om de verhalen onder te brengen. Men vond dat deze verzameling op z’n minst thuishoorde in Tresoar.’
Het is voor de stichting een mooie manier om aandacht te vestigen op het Dam Jaarsmajaar, waarvoor komende vrijdag 11 april het officiële startsein voor wordt gegeven. Door wethouder Houkje Rijpstra wordt die dag een gevelsteen onthuld op het ‘Dam Jaarsmahuis’ aan de E.M. Beimastrjitte 18. ‘We hebben mensen weer even geattendeerd op de aankomende activiteiten rondom het Dam Jaarsmajaar’, aldus Rusz. ‘En we hebben zelf ook vreselijk gelachen alleen al om de voorpret van de 1 aprilgrap.’
Dam Jaarsma verzamelde behalve verhalen ook een hele hoop cultuurhistorisch waardevolle spullen. Wandtegels, centsprenten en kinderboeken zijn slechts een greep uit de verzameling. Auke de Jong, oomzegger, heeft die verzameling inmiddels in beheer. ‘Nadat mijn oom overleed werd besloten dat ik de verzameling mocht bewaren. Mijn beide broers hadden hier minder ruimte voor en waren ook iets minder geïnteresseerd in de spullen.’
De Jong heeft het verzamelgen lichtelijk geërfd van zijn oom. Hier en daar breidde hij de verzameling van zijn oom zelfs nog wat uit. ‘Wie wat bewaard, die heeft wat, is mijn motto.

Voor de expositie die bijna geopend gaat worden zijn panelen gebruikt, die ik misschien al twintig jaar had bewaard. Zoals je ziet, komen de dingen vanzelf weer eens van pas.’
Een dorpsgenoot uit Eastermar piept even langs terwijl De Jong aan het vertellen is over de spullen die hij van zijn oom bewaard. ‘Jawis, ik hie allang yn de gaten dat it in grapke wie. Liuwst sels wol tink, dat dêr in frachtwein foar komme moast’, lacht ze.
Dat het Dam Jaarsmajaar leeft bij de inwoners van Eastermar valt te merken. De dorpsgenoot die even langspiepte kon zich herinneren dat zij vroeger naar zondagsschool ging in het naaigebouwtje. Daar stond een groot drieluik, dat was geschilderd in opdracht van Dam Jaarsma. Dit druiluik werd later geschonken aan een kerk in Rottevalle. Zij zorgde ervoor dat de Stichting 100 jaar Dam Jaarsma het drieluik in bruikleen krijgt voor een expositie.