Noordhorn, Zuidhorn & Briltil
Datum: Maandag 30 oktober
Tijd: 17:30 uur
Locatie: Noordhorn, Zuidhorn & Briltil
De Ongenode Gast, u kent hem als een rubriek van deze krant. Een overal bij aanwezige, licht kritische journalist. Toch zijn er ook andere ongenode gasten: inbrekers. In deze periode van het jaar sluipen ze in de avonduren regelmatig een woning in op zoek naar waardevolle spullen. Het kan gaan om fietsen, maar ook complete televisies met de nieuwste geluidssystemen. Om de mensen hiervan bewust te maken ging de politie maandagavond op stap in de gemeenten Zuidhorn, De Marne en Winsum. Deze Ongenode Gast ging mee.
De avond begint met een ‘briefing’ in de kantine van het bureau in Zuidhorn. Een tiental agenten, burgemeesters, wethouders en andere partners van de politie zitten er klaar voor. De bedoeling is dat agenten en bestuurders vanavond gaan kijken bij welke huizen ze gemakkelijk naar binnen kunnen. Daar laten ze dan een wit voetje achter, om mensen bewust te maken van het gemak van de inbraken. Een uur later, na de maaltijd, gaat de groep aan het werk. De Ongenode Gast gaat met buurtagent Remco van Aalst en Sonja Huisman van Wold & Waard op pad. Samen gaan zij vanavond kijken hoe makkelijk de woningen in Noordhorn, Zuidhorn en Briltil te betreden zijn. Wat ze toen nog niet wisten, was dat dit aantal erg hoog zou worden.
De avond begint in Noordhorn. Omdat de Ongenode Gast niet andere ongenode gasten attent wil maken op waar zij het beste hun slag kunnen slaan, vertellen we maar even niet welke straten we bezocht hebben. Bij het eerste adres is het echter al raak. Een gloednieuwe fiets staat buiten, niet op slot. Voor de volledigheid wordt ook even aan de deur gevoeld en wat blijkt: ook deze zit los. Terwijl in de keuken een oudere vrouw en man niks doorhebben, legt Van Aalst een voetje op de mat.
Verderop in de straat blijkt het vaker mis te zijn. Ook in verschillende daarop kruisende straten hebben de inwoners de boel niet in orde. Het grappige is dat die avond langs elke woning gelopen kan worden, zonder dat de bewoners iets zien. Slechts een enkele keer kijkt iemand raar op, maar wanneer hun overburen bezocht worden, blijven ze rustig op de bank naar de televisie kijken. Ook staat in sommige woningen de televisie zo hard dat de bewoners het gewoon niet horen als de voordeur of de garagedeur opengaat. Vooral dit laatste is opvallend, omdat hier toch vrij veel lawaai bij vrijkomt.
In Noordhorn spreken ook twee mensen Van Aalst aan. Ze vinden de actie goed, maar vinden ook dat de politie meer aandacht moet besteden aan de overlast op het schoolplein bij de Molshoop. Sinds enige tijd zit het er elke avond vol met jongeren, die veel herrie en rotzooi veroorzaken. “Nu zitten ze er ook,” zegt de vrouw des huizes. Een seconde later is een vuurwerkknal te horen. De buren geven nog als tip mee dat de gemeente eigenlijk verlichting op het schoolplein moet aanbrengen. “Dan gaan ze wel weg. Ze willen namelijk niet in het licht staan.” De vrouw zegt dit al meerdere keren aangegeven te hebben, maar bij de gemeente komt geen gehoor.
Na het korte gesprekje loopt Van Aalst direct naar de achterkant van de school. Daar staan in het donker twee jongens, met een flesje drinken in hun hand. De buurtagent spreekt ze streng toe. Vraagt wat ze hier doen en of ze ook weten dat het niet mag. Het blijken, zo zegt Van Aalst later, geen bekenden te zijn. Wel hebben de jongens van 18 en 19 een verklaring waarom ze daar staan. “Er is hier gewoon geen plek in het dorp waar we naartoe kunnen,” zegt de jongste van de twee. Van Aalst schrijft de namen van het duo op. Hiermee bouwt hij een lijst op van jongeren die op straat rondhangen. Even later zegt hij ook dat de jongens wel een punt hebben: het dorp heeft op dit moment geen plek waar de jeugd naartoe kan.
Als de elf voetjes uitgedeeld zijn, kan weer koers gezet worden naar het bureau. Daar wordt een nieuwe stapel opgehaald waarna vertrokken wordt naar Briltil en een deel van Zuidhorn. Ook hier zou het inbrekersgilde zo kunnen toeslaan. In sommige straten staat vrijwel elke garagedeur los. Als we gewild hadden, hadden we zo voor duizenden euro’s mee kunnen nemen. Fietsen, motoren, tuingereedschap: alles stond voor het grijpen.
Slechts enkele woningen zijn goed beveiligd. Bij één persoon kon een alarmsysteem worden opgemerkt. “De buren verklaarden me voor gek toen ik dit allemaal aan het installeren was,” vertelt de man. Toch is hij de enige die echt alles goed voor elkaar heeft.
Later in het bureau komen de verhalen ook van de andere ploegen op tafel. Burgemeester Koos Wiersma: “Ik was redelijk verbaasd van wat je aantreft. Sommige mensen horen echt niks als ze voor de televisie hangen. We moesten stevig op de deur bonzen voor er gereageerd werd.” De burgervader was met buurtagent Onno Beukema op stap in Ulrum. Daar werden een tijdje geleden nog twaalf fietsen gesloten. “Nu hadden we ook zo weer twee dure elektrische fietsen mee kunnen nemen.” Naast Ulrum werd ook Zoutkamp bezocht. Bij een derde van de woningen kon het duo zo naar binnen lopen. “Boormachines, hogedrukspuiten, fietsen; allemaal konden we het meenemen. Wel een kar vol.”
Wethouder Kor Berghuis was met buurtagent Martin Donkerbroek op stap in een ander deel van de gemeente. “Bij ongeveer tweederde van de mensen zijn we naar binnen geweest. Ook bij een raadslid. Bij één woning was helemaal niemand, maar stond wel alles open. We hadden van alles mee kunnen nemen.” Wat Berghuis meeviel was de schrikreactie als hij en de buurtagent ineens in de woning stonden.”
In Grijpskerk werden op dat moment door buurtagent Harry Oosterhof en wethouder Fred Stol enkele woningen bezocht. Daar was het beeld anders. Oosterhof: “Ik had het idee dat alles redelijk afgesloten was. Waar dat niet zo was hebben we aangebeld en de reacties waren positief.” Met de actie van maandagavond is het ‘donkere dagen offensief’ in deze regio beëindigd. De komende weken zullen ook andere delen van de provincie bezocht worden door diverse buurtagenten en bestuurders.