Oppositie boycot presentatie nieuw college Achtkarspelen

Afbeelding
voorpagina groningen

BUITENPOST – De gemeente Achtkarspelen heeft een nieuw college. Donderdag werden Jouke Spoelstra (CDA), Harjan Bruining (CDA), Gerda Postma (PvdA) en Klaas Antuma (CU) als wethouder van de gemeente geïnstalleerd. Echter, dat ging niet zoals de partijen gehoopt hadden. GBA en VVD kwamen niet opdagen bij de vergadering en de FNP liep al aan het begin van de avond weg.

De hele zomer heeft het geduurd om het nieuwe college te vormen. Het resultaat: een elf pagina lang coalitieakkoord, dat een aanvulling is op het akkoord dat FNP, GBA en PvdA ruim twee jaar geleden sloten. Belangrijkste punt volgens de drie partijen: een oplossing voor een motie, die wethouder Gerda Postma (PvdA) voor de zomer weigerde uit te voeren. In die motie werd opgeroepen om drie procent van een te verwachten overschot op het sociaal domein in te zetten voor de leefbaarheid. De motie werd toen aangenomen met steun van alle partijen, behalve de PvdA. Postma wilde het principieel niet uitvoeren.

Die bezuiniging op het sociaal domein komt er nu niet. Elders in de begroting wisten de partijen een miljoen euro te vinden, waarvan een deel geïnvesteerd kan worden in de gemeente. De Mienskip, zoals het nieuwe college dat graag noemt. Daarnaast zeggen de partijen dat wanneer er een tekort komt voor de uitvoering van de sociale taken, altijd de beurs getrokken zal worden. Wel wordt de komende jaren kritisch gekeken of de 17 miljoen euro die hiervoor staat wel in zijn geheel nodig is.

De PvdA is dan ook maar wat blij met de huidige oplossing, laat voorman Teun Nicolai weten. Waar de partij ook heel blij mee is, is dat zij zich weer met de culturele ontwikkelingen in de gemeente mag bemoeien. Dat er geen woord over het Friese taalbeleid in het akkoord staat, iets waar FNP zich jarenlang hard voor maakte, komt volgens Nicolai omdat de coalitie de bestaande afspraken handhaaft. “De PvdA Achtkarspelen is pro-Frysk. Al mijn bijdragen zijn in het Frysk, dat blijft dus ook zo. In 2018 gaan we het beleid herijken, dan kunnen we eventueel dingen veranderen.”

Dat het CDA twee wethouders in het college krijgt, begrijpt Nicolai ook. “Als je wethouder bent zit je op de politieke schopstoel. Ik kan het begrijpen als kandidaten voor de anderhalf jaar tot de verkiezingen, niet het risico willen nemen om alle schepen achter zich te verbranden. Er is dus goed over nagedacht en wij gunnen hun dat.” Aanvankelijk leek het erop dat fractievoorzitter Lydeke Zandbergen namens de partij wethouder zou worden. Zij zag daar deze zomer vanwege familieomstandigheden van af. “Ik ben inmiddels op de leeftijd dat je zegt: je kunt maar één keer investeren in je gezin en dan moet je gewoon je eigen ambities opzij zetten.”

De partij verwacht veel van de ‘klaar-terwijl-u-wacht’-regeling, waar het nieuwe college mee gaat werken. “Toen ik tweeënhalf jaar geleden in de raad kwam ontdekte ik dat er nog allerlei moties lagen. Achter die lange wachttijden willen we nu een punt zetten. Als raad hebben we daar een gezamenlijke verantwoordelijkheid in. Je moet niet afspraken maken en dit én dat willen, maar er ook mee aan de slag.” Een ander belangrijk dossier dat volgens Zandbergen afgerond moet worden is het accommodatiebeleid. “Daar hebben wij het initiatief toe genomen na het vreselijke ongeval in Twijzel. Ik begrijp dat het plan bijna rond is, dus daar moeten stappen gemaakt worden.”

Voorlopig geen AZC

De plannen om een nieuw AZC in de gemeente te bouwen, gaan voorlopig in de ijskast. Reden is dat de instroom van vluchtelingen veel lager is dan aan het begin van dit jaar voorspeld werd. Zandbergen: “We hebben geconstateerd dat er veel mensen in de huidige AZC’s zitten die een status hebben en dus recht hebben op een huis. Als coalitie willen we daarop inzetten.” De voor de zomer aangemelde locaties voor een AZC gaan daarom voorlopig in de la.

Een doorn in het oog van het CDA en de ChristenUnie was de werkmaatschappij met Tytsjerksteradiel. De raadsleden zijn hier voorstander van, maar vragen zich wel af waarom Achtkarspelen één miljoen euro per jaar meer betaalt dan de partnergemeente. Daarom wordt gekeken of de evaluatie een jaar naar voren kan worden gehaald. Daardoor moet eind dit jaar al duidelijkheid zijn.

Wat er in Achtkarspelen de komende anderhalf jaar in ieder geval niet komt is een koopzondag, want daar is de coalitie tegen. “CDA en ChristenUnie vanwege geloofsovertuiging en de PvdA omdat ze de mensen een dagje vrij gunnen,” zegt voorman Klaas Antuma. Zijn partij is er verder blij mee dat het maaibeleid in de gemeente aangescherpt zal worden.

Boycot

Dat GBA, FNP en VVD de installatie van de wethouders niet meemaakten, steekt de nieuwe coalitie. Dat Lineke Kingma, van eenmansfractie VVD, zich vanwege vakantie liet vervangen door een schaduwfractielid, kan op begrip rekenen. Dat GBA er niet was en FNP halverwege wegliep niet. Zandbergen: “Ik vond het gênant. Je bent verkozen volksvertegenwoordigers. Ze hadden het gesprek aan moeten gaan.”

Volgens voorman Sjoerd Groenhof (FNP) had zijn partij geen andere keuze. “We waren gegijzeld. De dag voor de vergadering kregen we pas het akkoord. Hoe moeten we ons dan fatsoenlijk voorbereiden?” Echter had dat volgens Zandbergen met gemak gekund. “Uiteindelijk paste het hele akkoord op vier A4’tjes en daar stond geen enkel nieuw ding in,” zegt ze. Verder verwijst ze naar het feit dat de hele zomer gewerkt is aan het akkoord. “De FNP had voor de vakantie aangegeven dat we snel aan de slag moesten. Vanuit het gemeentehuis is er ook heel veel inzet getoond en wij hebben dan ook de complimenten voor de mensen die hiervoor hun vakanties hebben opgezegd. Als je dan zegt dat je dit niet had kunnen lezen in één dag, dan is dat een rotsmoes.” Een opmerking die Groenhof ervaart als ‘een mes in de rug’. “Ik ben er nog emotioneel van,” laat hij zaterdag weten.

De partij wil daarom het akkoord binnenkort opnieuw op de agenda plaatsen. Dan wil de partij wel inhoudelijk op het plan ingaan. Dat ook burgemeester Gerben Gerbrandy (FNP) niet de vergadering – na het verzoek van de FNP – wilde opschorten, neemt Groenhof hem kwalijk. Net als het feit dat formateur Joop Atsma in een persbericht suggereerde dat deze coalitie ook na de verkiezingen samen verder zou kunnen. “Een stem op de PvdA is straks een stem op het CDA. Net als dat een stem op de VVD een stem op de FNP is, zo lijkt het.” Zelf heeft Groenhof zijn taak als nestor en vicevoorzitter van de raad opgezegd om zich te richten op de oppositierol.

Bijna kink in de kabel

Om de FNP-kant van het verhaal te vertellen heeft Groenhof een feitenrelaas op de website van zijn partij gezet. Daarin vermeld hij terloops ook dat voor de zomer een raadslid van de ChristenUnie overwoog over te stappen naar de GBA. De overstap zou niet alleen pijnlijk voor de ChristenUnie zijn geweest, ook zou de nieuwe coalitie op die manier in één keer haar meerderheid zijn verloren. Voorman Klaas Antuma wil er niet op ingaan. “We hebben dat uitgepraat. Douwe van Oosten is en blijft gewoon ChristenUnie-raadslid.” Waarschijnlijk neemt Marten van Kammen het fractievoorzitterschap over.

UIT DE KRANT