Plaats: Fortuna molen, Noordhorn

Datum: 8 oktober
Tijd: 10:30

NOORDHORN – Kinderen uit Fiadory, een dorpje in wit Rusland Wit-Rusland, kwamen afgelopen woensdagochtend een kijkje nemen bij de Fortuna-molen in Noordhorn. Voor zeven weken mogen ze verblijven in het prachtige Groningerland bij hun gastouders in Noord- en Zuidhorn. Door vrijwilligers is er een heel programma in elkaar gedraaid, en woensdag stond de molen uit 1890 op de planning. De ongenode gast liep ook even binnen.
Tegen een uurtje of half elf parkeert de ongenode gast de wagen in de Schippersstraat in Noordhorn. Een stoet jonge kinderen met mutsjes op loopt achter elkaar aan over de stoep richting de molen. Die mutsen doen een koude winterdag vermoeden, maar eenmaal uit de auto blijkt dat niet het geval. Bij navraag aan Kees Beeftink van de Stichting Radoeka én vrijwilliger van dit uitwisselingsproject, blijkt dat de kinderen uit het Wit-Russische dorpje meestal mutsen dragen, op de een enkele warme zomermaand na. Het dorp ligt hemelsbreed 150 kilometer van de kerncentrale in Tjernobyl, die 28 jaar geleden werd getroffen door een explosie.  Omdat de tolk nog niet binnen is, verwelkomt Beeftink, die zelf een kindertehuis bezit nabij Fiadory, de kinderen in zijn beste Russisch. Hoewel niet te controleren is of wat hij zegt klopt, klinkt het behoorlijk knap. De ongenode gast stelt hij voor als van de ‘gazeta’, en dat is ook meteen het enige woordje dat herkenbaar in de oren klinkt. Burgemeester Bert Swart is er ook. Als ‘vrijwilliger Bert’, en niet als burgemeester dit keer. Zijn vrouw Paula had zich aangemeld als chauffeur van het gezelschap, maar had andere belangrijke zaken te doen. Mensen-mens als Swart is, schrapte hij onmiddellijk zijn complete agenda voor de woensdagochtend. Ondertussen arriveert tolk Ira Siegers, een Oekraïens-Nederlandse dame uit Aduard. Molenaar Drewe Schouten steekt onmiddellijk van wal. Niet met een té technisch verhaal, want dat zou de tolk weleens de pet te boven kunnen gaan volgens Drewe, maar gewoon over wat er moet gebeuren om graankorrels om te zetten het witte poederachtige spul. De kindertjes luisteren ademloos naar de vertaling. Drewe verzoekt de club mee te gaan naar de werkplaats van de molen. Die bereik je door drie smalle trappetjes op te klauteren. Eenmaal boven, liet de molenaar de 1500 kilo zware molensteen zakken. Een hard knarsend geluid schalde door de molen. De verbazing was af te lezen op de bleke kinderkoppies. “Deze steen vermaalt het graan tot meel”, verklaarde de molenaar terwijl de kinderen massaal de meelbak induiken. Hoe word je eigenlijk molenaar? Is er een opleiding voor?, vraagt de ongenode gast zich af. Vrijwilliger Bert Swart weet het ook niet. Hij vraagt het Drewe. “Jazeker is er een opleiding! Zonder dat papiertje wil de gemeente mij hier helemaal niet hebben, grapt hij. “Jullie eisen zelfs dat ik een diploma heb!” Swart grijnst: “weer wat geleerd”. Nog één trappetje gaan we omhoog. Claustrofobie moet je niet hebben, als molenaar. Grote voeten ook niet. De traptreden zijn smal en aan het einde van de trap moet je door een soort klein luik. Eenmaal boven, is het uitzicht adembenemend. De harde wind blaast de wieken in rap tempo rond. De kinderen zijn zichtbaar onder de indruk. En hun juf, die ook mee is, eveneens. Ze tuurt met openmond over de straatjes van Noordhorn. Haar gouden voortanden glimmen. Door aan een dik touw te sjorren legt Drewe de wieken stil. De kinderen mogen een rondje lopen over het molendek. Ze voelen aan het dikke doek dat strak over de wieken gespannen is. Zouden ze ooit weleens een molen gezien hebben? Tolk Ira vraagt het hen. “????!”, roepen ze bijna allemaal tegelijk, wat staat voor ‘Nee!’. De jongens en meisjes hebben vooral medelijden met de molenaar, zeggen ze. Dat hij zulk zwaar werk moet doen en ook nog eens in de kou, vinden ze zielig.
In de tijd dat de molenaar de kinderen verzoekt  mee te komen naar beneden om nog wat meer te weten te komen over molens, gaat de ongenode gast ervandoor. De kinderen vermaken zich nog wel even. Pas op 10 november keren ze terug naar Fiadory. Tot groot geluk van hun moeders.