Prutsen aan welzijnswerk

Gemeente Westerkwartier
Ik wil u even meenemen naar vorige week maandag. Deadlinedag voor onze kranten. Druk dus. Het is rond de klok van half zeven in de ochtend als ik voor de laatste keer mijn blik werp op het interview met Irma van Beek. De sociaal ombudsvrouw van de gemeente Zuidhorn, aangesteld op verzoek van de gemeenteraad om mensen die tussen wal en schip vallen op te vangen en te begeleiden. Een wegwijzer voor de kwetsbaardere groepen in de wirwar van regels die het Sociaal Domein rijk is. De draaischijf tussen de verdwaalde inwoner en de ‘grote boze’ gemeente. “Wie een complexe zorgvraag heeft moet bijna geschoold zijn”, stelt zij in het interview. Ik besef op dat moment nog niet de onverwachte wending die het verhaal later die avond krijgt. Ergens halverwege de middag gaat de telefoon en spreek ik met René Keijzer van Stichting Welzijn gemeente Zuidhorn. “Ga jij vanavond naar de raadsvergadering?”, luidt de vraag. Ik antwoord bevestigend, want behoudens ziekte en andere calamiteiten maak ik er een punt van de raadsvergaderingen van Zuidhorn en Grootegast bij te wonen. Deze gemeenten vormen het kloppende hart van de Streekkrant, dus alle informatie is welkom. Inmiddels heb ik de agenda bekeken en zelf al geconstateerd dat er een belangrijk punt op de agenda staat. De vier raden krijgen tijdens hun vergaderingen dezelfde vraag toegespeeld; of zij akkoord kunnen gaan met één integraal toegangspunt voor het Sociaal Domein en de partij/stichting die dit moet gaan uitvoeren te selecteren via een Europese aanbesteding. Na mijn recente interview met leidinggevende Loes Jansen van SWgZ ben ik op de hoogte van de onzekerheid bij de welzijnsorganisatie, dus is de optelsom tijdens het gesprek met René snel gemaakt. Ik zet een groot rood uitroepteken achter het agendapunt.
Het uitroepteken blijkt ’s avonds terecht te zijn. Het voorstel blijkt theoretisch goed in elkaar te zitten. De lopende verplichtingen met de huidige uitvoerders van het Sociaal Domein zijn afgelopen december opgezegd per 1 januari 2019. In duidelijke taal; zoals de kaarten nu op tafel liggen nemen de vier Westerkwartiergemeenten na de herindeling afscheid van de vertrouwde organisaties waar vooral kwetsbare groepen in onze samenleving gebruik van maken. De naam SWgZ is gevallen, maar ook SPINN, Vluchtelingenwerk, Steunpunt Mantelzorg, Vredewold en MEE (voor mensen met een beperking) hebben een slechtnieuwsbrief gekregen in december. Een aantal organisaties heeft inmiddels het slechte nieuws doorgebriefd naar hun medewerkers en vrijwilligers. Lees: uw vaste gezichten en aanspreekpunten. Terwijl de nieuwe gemeente negen maanden voor aanvang nog altijd geen organisatie heeft dat het welzijnswerk regelt waaien de onbetaalbare medewerkers en vrijwilligers van de huidige welzijnsorganisaties uit naar andere oorden. Immers, hun baan houdt op te bestaan, hun rol is uitgespeeld. Logisch is dan ook de worsteling die plaatsvindt in de gemeenteraad van Zuidhorn waar gestreden wordt om de vaste gezichten aan de keukentafels en in de wijken te behouden. Opmerkingen en kreten als ‘de lokale kennis van de huidige welzijnsorganisaties moeten behouden blijven’, ‘ik krijg jeuk van Europese aanbestedingen, we moeten dit lokaal regelen’ en ‘onze welzijnswerkers worden de dupe van de herindeling’ passeren de revue. In Zuidhorn strijdt de raad voor elke meter, iedere vrijwilliger en elke medewerker. De verbijstering is dan ook groot als vanuit Marum het bericht komt dat de raad aldaar gewoon bij het kruisje heeft getekend en de huidige welzijnswerkers in onzekerheid laat. Daar ben je als medewerker en vrijwilliger lekker mee. Jarenlang zet je je in voor een gezonde gemeente en help je haar inwoners naar eer en geweten op weg naar een beter en gemakkelijker leven, om vervolgens bij de eerste de beste herindeling buiten de deur gezet te worden voor iets dat totaal niet geregeld is. Wat zullen zij zich deze maandag gewaardeerd hebben gevoeld.
Een dag later lijkt men zich in Grootegast beter te beseffen wat er gaande is en wat er een dag eerder is gebeurd. Ook deze raad informeert naar het lot van de vrijwilligers en de medewerkers van de huidige welzijnsorganisaties en treffen een goudeerlijke wethouder in Sjabbo Smedes die er géén doekjes om windt. Of de aanbesteding er voor zal zorgen dat de juiste partij aan het roer komt te staan? Geen garanties... Of medewerkers en vrijwilligers overgaan naar de nieuwe stichting/organisatie waardoor de lokale kennis behouden blijft? Geen idee, dat kan. Maar als dat niet het geval is, is dat een probleem van de desbetreffende stichtingen en niet van de nieuwe gemeente, stelt Smedes. Ook op de vraag of er een noodscenario klaar ligt is Smedes eerlijk. “Er is geen plan B…” Het is niet wat ik wilde horen, niet wat de raden het liefste zien, niet wat de huidige welzijnswerkers nodig zijn en zeker niet het allerbeste scenario voor de veelal kwetsbare groepen die zijn aangewezen op het Sociaal Domein. Maar het is wel heel duidelijk. Er wordt geprutst met het welzijnswerk en gegokt met mensen.
In alle eerlijkheid, ik was sceptisch over de noodzaak van een sociaal ombudsvrouw in de gemeente Zuidhorn. Het kost geld en de gemeente heeft genoeg kundige mensen in huis. Dacht ik. Bovendien, hoe onpartijdig kan iemand zijn wiens mailadres eindigt op @zuidhorn.nl? Meningen veranderen. Voortschrijdend inzicht heet dat. Het mogelijke ‘cadeautje’ van de gemeente Zuidhorn voor het Westerkwartier zou straks weleens pure noodzaak kunnen blijken. Want met de huidige stand van zaken, zoals de kaarten nu zijn geschud, passen er heel veel mensen in het gat tussen wal en schip. Wie zijn welzijnswerk niet regelt kan maar beter een hele sterke sociaal ombudsvrouw hebben.
 
Meediscussiëren over de herindeling of jouw mening laten horen? Laat het weten op Twitter @richardlamberst!

UIT DE KRANT