Stoelendans

Gemeente Westerkwartier
Voor dat we het weten is het zover en staan we voor een historische gebeurtenis. De allereerste gemeenteraadsverkiezingen voor de toekomstige gemeente Westerkwartier. Links en rechts vraag ik regelmatig en heel voorzichtig aan loslopende raadsleden en wethouders of zij door willen in de nieuwe gemeente. De reacties lopen, zoals voorafgaand aan elke verkiezing, uiteen. Het ene raadslid ziet de nieuw te vormen gemeenteraad als een grote uitdaging, terwijl de andere het wisselen der gemeenten het ideale moment vindt om af te zwaaien. Raadsleden die de ambitie hebben om door te gaan hopen op de steun van hun partijleden en een hoge plek op de kieslijst. Je kan nog zo graag door willen, maar als de leden je niet langer willen dan houdt het simpelweg op. Niettemin is een behoorlijk groot aantal van de huidige raadsleden bereid om zitting te nemen in de nieuw te vormen gemeenteraad. Ik snap dat. Er ligt een mooie uitdaging. De eerste en misschien wel grootste zelfs al vroeg in januari als al het voorwerk van de Raadsgroep Herindeling, bestaande uit de huidige raadsleden van de vier gemeenten, vastgesteld moet worden. René Westerhoff-Dijkinga schetste vorige week in het voorbijgaan voor het Zuidhorner gemeentehuis een niet voor de hand liggend, maar mogelijk doemscenario. Het zal niet gaan gebeuren, maar theoretisch is het mogelijk: de nieuwe gemeenteraad is het niet eens  met de plannen van de Raadsgroep en besluit alles naast zich neer te leggen. Weg geraamte van de nieuwe gemeente. Nogmaals, de soep zal hoogstwaarschijnlijk niet zo heet gegeten worden. Maar op papier is het mogelijk. Alleen dat gegeven, het zorg dragen dat het voorwerk ook daadwerkelijk verzilverd wordt en de basis van de gemeente Westerkwartier gaat vormen, zal voor een aantal van de huidige raadsleden al genoeg motivatie zijn om zich wederom beschikbaar te stellen.
Wie dat niet doet is wethouder Fred Stol. Geheel tegen de verwachting in maakte de wethouder van Zuidhorn bekend zijn politieke carrière voorlopig te stoppen en nieuwe doelen na te streven. Aan de Grootegastkant ziet wethouder Sjabbo Smedes (CDA) na de herindeling een rol als raadslid –eventueel-  nog wel zitten. Stol niet. “Ik ben acht jaar wethouder geweest, bijna negen jaar”, stelt de CDA-man, die weigert te verkokeren in de politiek. Zijn besluit verbaasde mij in eerste instantie. Meer en meer partijen kijken voor hun ideale wethouder over de gemeentegrenzen. CDA Leek besloot in 2011 dat niemand binnen de eigen gemeente –en dus binnen de eigen afdeling van het CDA- capabel genoeg was. De partij heeft weliswaar een grote aanhang in Leek, maar weet dus geen geschikte potentiële wethouders aan zich te binden. De ervaren bestuurder Hans Morssink werd uit Groningen gehaald. Daar is niets mis mee, maar opmerkelijk is het wel. En bovendien allang geen unicum meer, want ook de PvdA in Grootegast en GroenLinks Leek wisten na het treurige overlijden van hun wethouders niet intern een oplossing te vinden. Ook deze partijen moesten noodgedwongen buiten de eigen gemeente kijken om een geschikte kandidaat te vinden voor de wethouderpositie.
Fred Stol is het Westerkwartier. Geboren in Oldehove, door het hele land heen getrokken, om vervolgens neer te strijken in het vertrouwde Zuidhorn. Stol heeft Abraham nog niet gezien en lijkt dus met gemak nog een aantal rondes als wethouder mee te kunnen. Zeker omdat zijn partij CDA bijna een garantie heeft op deelname aan de coalitie. Met Stol als ervaren bestuurder zonder al te veel jaren op de teller. Niet veel mensen kunnen spreken van zo’n rooskleurig vooruitzicht. En dan hebben we het nog niet eens gehad over de financiële verbetering. Immers, het Westerkwartier is als gemeente behoorlijk wat groter dan Zuidhorn. En daar hoort een passende vergoeding bij. Echter, deze verbetering is niet weggelegd voor Fred Stol die nog voordat het CDA haar lijst heeft samengesteld besloot te stoppen en zich niet beschikbaar te stellen. Vreemd dus. In eerste instantie. Na een goed gesprek met Fred Stol is de verbazing over zijn besluit verdwenen. Sterker nog, zijn beslissing om de politiek te verlaten is logisch. “Ik ben bijna 49 jaar”, vertelt Stol. “Als ik nu niet ga, dan ben ik 53 jaar als mijn wethouderstermijn erop zit en dat klinkt al heel anders als 49. Dan ben ik verkokerd in de overheid.” En dat laatste strookt dan weer niet met zijn overtuiging, dus gaat Fred Stol op zoek naar nieuwe deuren die open kunnen. Dat gaat hem ongetwijfeld ook lukken, Stol is daar innovatief genoeg voor. Wat rest is een stoelendans om de wethouderzetels waarbij één der favorieten van te voren al is uitgestapt. De eerste verrassende wending in het politieke steekspel dat dit jaar vrolijk doordendert. Wie zich wel gaat mengen in de stoelendans? Dat zal de komende maanden blijken als de politieke partijen hun kieslijsten openbaren en hun topkandidaten naar voren schuiven. Tenminste, voor zover deze niet in een later stadium nog uit andere gemeenten gehaald moeten worden.
Meediscussiëren over de herindeling of jouw mening laten horen? Laat het weten op Twitter @richardlamberst!

UIT DE KRANT