Strontbrut

Afbeelding
ik proat plat! doe ok?
Duurzoamheid. Nargens kin je over begunnen of je heuren der van en hemmen der met te moaken. As je op vekaanzie willen en je pakken het vliegtuug dan ben je ienmiddels de klos en moet je aan de hiele maatschappij verantwoording ofleggen. Dikke vieze milieuvervuiler ben je. Vlees eten mag niet meer. Eén kilo vlees vragt hartstikke veul van t milieu. We kommen om ien e regels. Dit wordt verboden en dat wordt verplicht. t Is niet bij te holden. Wel t wiet mag t zeggen. n Mooi veurbeeld doarvan stijt hieronder. t Is op basis van n woar gebeurd verhoal. We vertellen t ien twee delen. Aander week het vervolg.
 
Hier stijt er. Boer Gooitzen. Kiekend over zien hiem. Doar achter zien laand. Hij is n riek man. Het et geweldeg veur mekoar. Ien e eerste ploats bennen doar Riet en de kiender. As er doar over noadenkt dan zwelt het op ien zien borst. Wat n riekdom! En dan vanzulf zien boerderij. Met mekoar hemmen ze t opbouwd. t Was hard warken, diep noadenken over alle ontwikkelingen en op t juuste moment de juuste beslissing nimmen. Mor t ging, t lukte! Stap veur stap wadden ze verder kommen en op n geven moment molken ze al dik 300 koeien.
En nou stijt er hier. Zien haart bonkt hem ien e keel.  Zien gedachten stoan stil. Wat moet er hier met aan, wat moet er doen. Hij vuult de druk van Riet zien vrouw ien zien rug. Ze kikt met, over zien scholder. Ze zeit niks. De poar menuten dat ze doar zo stoan lieken wel uren. n Eeuwegheid. Dan draait er hum langzoam om en leit zien kop ien heur haals. Geruusloos en met lange hoalen schreit er t uut. “Woarom Riet, woarom, hoe komt dit, hoe moet dit, woarom…….”  
Twaalf joar leden wadden ze bij hum kommen. Nou hij zo goed boerde en nou der zo’n mooie veestoapel had most er toch met de tied metgoan. Goed ienvesteren ien e toekomst en de toekomst van zien kiender. En dat op n verantwoorde menier. Milieuvriendelek. Mooie folders had er kregen over duurzoamheid. En de directeur van e Rabobank had hum beld, of er niet es even proaten wol. Aal die gedachten kommen weer ien hum boven. Hij had hum best nog n beetje streeld voeld, dat ze juust bij hum kwammen om dat te doen, was hij n zoveul betere boer dan aal die aandern? Jazeker, t ging hem veur de wiend, hij had best laand van pabbe overnommen en toen er de boerderij van e buurman ok nog kopen kon, toen werd t grootschoaleger. De ploats zulf had er veur dikke centen deurverkocht aan n kirrel uut e stad, en t laand had er holden.
Dik driehonderd koeien molk er en dat was de reden west om bij hum te kommen zee de bankdirecteur. Ze nammen alles met mekoar deur en der kon niet aans zeid worden as dat het er best bij stond. t Enege was et het mestoverschot en doar lagen grote kansen. Zo’n grote mestvergister was n uutkomst en doar zollen ze ien ienvesteren moeten. Je eigen stront omzetten ien biogas, dat leverde dikke centen op. De overheid dielde grote subsidies uut, zodat zo’n ienvestering niet boven de 1,6 miljoen uutkommen zol. En doar wol de Rabobank wel aan metwarken.
Hoe ze het ien e weken en moanden doarnoa ok bekeken, het was absoluut ienteressant en zo wer de opdracht verstrekt. Gooitzen kreeg as één van e eersten ien t Noorden een mestvergister. Der wer adviseerd om n co-vergister te nimmen, dat betekent dat er noast de stront nog wat aandere organische stoffen aan toe voegd worden mosten, mor die kon je gewoon groates kriegen. Eerrappelloof en bietenloof en zo was der nog veul meer ien omloop dat hartstikke geschikt was om te gebruken. Natte siepels en rötte tomaten. De bouwboeren mosten dat spul toch kwiet.
Toen de ienstalloatie, noa wat opstartprobleemkes kloar was, hadden ze het vrij vlot onder de knie hoe of ze der met omgoan mosten. Aan tied kostte het zo’n twee a drie uur per dag, mor ja, t zol ok te gek weden dat je der zulf gien energie ien stoppen huvven, terwiel je der oardeg beter van worden zollen.

UIT DE KRANT

Lees ook