Tijdperk van ‘Fos the Boss’ nu echt voorbij

Nog één keer terugblikken met Foske Tamar van der Wal

STREEK - Foske Tamar van der Wal is marathonschaatsster af. Op zaterdag 28 februari reed ze haar laatste wedstrijd. In stijl, ze eindigde met een derde plaats op het podium. In Amsterdam waren dit dan echt de laatste ronden van de vrouw die het marathonschaatsen jaren lang domineerde. “Nee, ook als het volgend jaar hard gaat vriezen kom ik echt niet meer terug. Dan ga ik toeren met mijn vriend.” Om 18.00 uur, precies op de afgesproken tijd arriveert Van der Wal op Sportcentrum Kardinge in Groningen. Om nog één keer een interviewtje af te geven. Om nog één keer terug te blikken op al die mooie momenten. En op een paar lastige. Want die waren er ook. “Maar die zijn de mensen al lang vergeten,” lacht ‘Fos the Boss’ zoals haar bijnaam in de schaatswereld was. Refererend aan de hegemonie van Van der Wal in 2011 en 2012.
De fotograaf is er ook. “Oh, moet ik op de foto? Dat wist ik niet, dan had ik mijn sponsorkleding aangetrokken.” Het is de schaatsster ten voeten uit. Altijd zorgvuldig en oog voor wat echt belangrijk is. Zo in spijkerbroek met leren jas en bril op kennen we haar niet. Metaforisch is het wel. De schaatsen hangen aan de spreekwoordelijk wilgen. “Dat besloot ik na het NK in Kardinge. Ik dacht, nu is het genoeg geweest. Ik heb niet meer de absolute gretigheid die ik echt nodig heb om top te kunnen presteren.” Veel bedenktijd had ze niet nodig. “Ik wilde al vroeg in het seizoen een knoop door hakken voor volgend jaar. Ik heb het er als eerste met mijn vriend over gehad en later ook met familie. En voelde dat dit een juist moment was. Zo voelt het nog altijd.”
Van der Wal begon haar carrière bij het shorttracken waar ze in 2002 kampioene bij de c-junioren werd. In 2006 werd ze op haar negentiende jaar de jongste winnares  van het marathonschaatsen. In 2014 herhaalt ze dat kunststukje nog eens en laat zich opnieuw kronen tot Nederlands kampioene op kunstijs. Toch waren dat niet haar mooiste zeges. “De winst tijdens mijn eerste grote wedstrijd op natuurijs in 2010 op de Belterwiede. Ik geloof dat die wedstrijd mijn mooiste overwinning is geweest.” Van der Wal kan het zich nog goed herinneren. “Zware omstandigheden, veel wind, een beetje sneeuw. Het was een veldslag. En in de sprint versloeg ik Mareille Reitsma en Sandra ‘t Hart. Natuurijs is echt het mooiste wat er is.” Naast de zege op de Belterwiede  in 2010 wint Van der Wal ook de marathon in Noordlaren in 2011, de Veluwemeertocht, de Ronde van Skasterlân en Duurswold Steedam in 2012 en het KPN open kampioenschap op de Weissensee in datzelfde jaar.
Het is slechts een greep uit de zegereeks van haar rijk gevulde palmares. Van de Wal die vijf jaar lang het uithangbord was van Okkinga Communicatie en waar zich later ook  Mobility Service bij voegde, wist uiteindelijk veertig wedstrijden in het marathonschaatsen te winnen. In 2011 en 2012 was ze de bijna onaantastbare Koningin van het ijs.
“Ja, dat waren leuke tijden”, glimlacht de vrouw die een zeer waardige vervanger in het topschaatsen bleek van Danielle Bekkering. “Jammer dat de samenwerking maar een jaartje duurde. Het mooiste wat ik heb overgehouden aan mijn carrière? Ik denk vriendschappen.” Natuurlijk zijn er zoals in iedere loopbaan ook verdrietige momenten. Teleurstellingen. En zo gaan de gedachten toch nog even terug naar 2006/2007. Het uitstapje naar de langebaanwereld. In dienst van de KNSB probeerde Van der Wal daar te slagen maar het werd een fiasco. “Ik weet nog altijd niet precies waar dat aan lag. Een samenloop van allerlei omstandigheden maar toen was ik af en toe wel verdrietig.” Even kijkt Van der Wal ook minder vrolijk bij het terug halen van de nederlagen uit die tijd. Maar de lach is snel terug. “Niemand weet dat nog”, lacht ze. ‘Maar dat was natuurlijk een pittige periode hoewel ik er ook veel van geleerd heb.”
Foske Tamar van der Wal. Een ietwat eigenzinnige, maar bijzonder sympathieke vrouw die altijd tijd maakte voor interviews en reacties. In goede en slechte tijden. Die, samen met Bekkering het Westerkwartier op de schaatskaart zette. Schaatsliefhebbers liet watertanden met haar doorzettingsvermogen, wedstrijdinstelling en dodelijke sprints. De eeuwige lach die soms het echte verhaal wel eens verborg. Het is voorbij. De schaatsen hebben plaats gemaakt voor schoenen en het schaatspak voor de spijkerbroek en leren jas. De muts is vervangen door de bril. Maar een ding is gebleven en zal blijven. De altijd oprechte, vriendelijke blik.