Voorlopig geen referendum in Achtkarspelen
BUITENPOST – Inwoners van Achtkarspelen kunnen voorlopig nog niet naar de stembus om te stemmen over een referendum. Een meerderheid in de gemeenteraad zag een voorstel daartoe van de FNP niet zitten. De partij wordt ervan verdacht nu de mogelijkheid voor een referendum op te zetten om zo de inwoners te laten stemmen over de komst van een AZC. De partij ontkent dat.
Via een klein agendapunt wilde de FNP afgelopen week de mogelijkheid openzetten om in de toekomst een referendum te organiseren. Volgens voorman Sjoerd Groenhof van de partij iets wat hard nodig is om de democratie in de gemeente te kunnen borgen. “Het vertrouwen in de politieke partijen staat onder de druk. Ze lopen leeg,” was zijn betoog. Hij zocht uit dat 29% van de gemeenten de mogelijkheid hebben om een referendum te houden. Hoeveel zo’n referendum precies kost kon hij niet becijferen.
In zijn betoog citeerde Groenhof delen van een speech van Annemarie Jorritsma, de voormalige voorzitter van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG). Dat citaat leverde hem kritiek op van Theun Nicolai (PvdA). Hij verweet de FNP’er ervan selectief te zijn. “Want anders had hij haar volgende zin ook wel geciteerd. Daar staat namelijk dat 80% van de inwoners een referendum onnodig vindt.” De partij verweet Groenhof hiermee stemming te maken. Een andere kritische noot, die Nicolai op tafel gooide, was dat de mogelijkheid tot een referendum nooit besproken zou zijn tijdens de coalitie-onderhandelingen. “Misschien is het gemeen, maar ik dacht dit nu komt omdat het om de vluchtelingen en het AZC gaat.” Volgens Nicolai maakt Groenhof misbruik van regels.
Publieke steun voor het referendum kwam er niet. Het college hield zich afzijdig omdat het een raadsaangelegenheid zou zijn. CDA, CU en VVD schaarden zich achter de PvdA. Alleen het GBA sprak zich niet uit, omdat het volgens voorman Frans Hoekstra ‘niet belangrijk’ was om er iets over te zeggen. Lydeke Zanbergen (CDA) concludeerde daardoor dat ook in de toekomst geen behoefte is aan een referendum. “Het is aan volksvertegenwoordigers om een beslissing te nemen. Kiezers hebben vaak minder zicht op zaken omdat ze over minder informatie beschikken. Wij zitten hier niet alleen voor de leden van het CDA, maar voor alle inwoners,” waarmee ze aangaf dat de partij liever zelf de knoop doorhakt dan hiervoor een tienduizenden euro’s kostend referendum uit te schrijven.
Uiteindelijk trok de FNP het plan in. De werkgroep ‘Raad van de toekomst’ gaat nu onderzoeken of het referendum mogelijk opnieuw op tafel moet komen. Dat was ook het advies van burgemeester Gerben Gerbrandy (FNP). “Het is een gecompliceerde zaak, want met de huidige motie kan de burger ook zelf een referendum aanvragen. We hebben de mogelijkheden in andere gemeenten bekeken en zien nu al zoveel verschillende vormen dat het ons beter lijkt eerst uit te zoeken wat de raad precies wil. De raad kan dan ook naar de kosten kijken.”