Zuidhorn kiest woonwijk als kleinschalige opvanglocatie voor asielzoekers
ZUIDHORN – Dat ook de gemeente Zuidhorn zijn steentje zou bijdragen in de asielzoekersproblematiek stond in september 2015 al vast. Toen klopte het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA) aan bij het college van burgemeester en wethouders met het verzoek om ook, net als veel andere gemeenten, vluchtelingen op te vangen. Het verzoek van het COA was niet aan dovemans oren gericht. Het college ging in overleg met de gemeenteraad en al snel werd duidelijk dat ook Zuidhorn zijn bijdrage zou gaan leveren in de vluchtelingenopvang. Op verzoek van de raad ging het college een verkenningstraject in om te kijken wat er allemaal mogelijk was binnen de gemeentegrenzen.
“Daarover hadden wij als college en gemeenteraad echter zelf ook wat ideeën”, vertelt burgemeester Bert Swart. De burgemeester heeft de zware taak het proces in goede banen te leiden. “We gaan dan ook zeer zorgvuldig te werk”, vindt de burgemeester. “In kleine, maar duidelijke stapjes werken wij toe naar een oplossing die passend is voor de gemeente Zuidhorn. Daarbij zal iedereen wat concessies moeten doen.” Zo ook het COA, die volgens de burgemeester had ingezet op vijf- tot zeshonderd asielzoekers in de gemeente. “Dat vond het college echter iets te gortig”, zegt burgemeester Swart. “Het aantal vluchtelingen dat een gemeente opvangt moet ten aller tijde passen bij het aantal inwoners. Verlies je die verdeling uit het oog, dan is het vragen om problemen.” Het college van B en W kiest daarom voor de weg der geleidelijkheid. “Eerst zijn we gaan kijken naar geschikte locaties”, aldus Bert Swart. “Het werd ons namelijk al snel duidelijk dat een asielzoekerscentrum vestigen in de kleinere dorpskernen geen optie was. Dan gaat de verhouding inwoners tegenover vluchtelingen scheef.” Daarop bleven er volgens de burgervader twee opties over. “Grijpskerk en Zuidhorn zelf. Dat zijn de enige twee plaatsen binnen onze gemeente die een kleinschalige opvang van maximaal driehonderd asielzoekers kunnen dragen.” Ook over de inmiddels veel besproken locatie kan burgemeester Bert Swart helder zijn: “Je wilt een vluchteling ook iets kunnen bieden. Voorzieningen zoals openbaar vervoer, onderwijs en activiteiten.” Het was voor het college dan ook geen optie om te kijken naar de buitengebieden van Zuidhorn. “Dat kan je niet maken”, vindt Swart. “Geen openbaar vervoer en niks te beleven. Als gemeente vinden we het belangrijk om naast de opvang ook aan voorwaarden te voldoen die de kwaliteit van het verblijf in Zuidhorn vergroten.” Een goede reden om te kiezen voor de terreinen van de voormalige scholen De Borgh aan de Boslaan en Het Anker aan de Geert Waldastraat. Beide locaties liggen op een steenworp afstand van elkaar, waardoor er veel mogelijkheden zijn om een kwalitatief goede opvang te realiseren. Locatie De Borgh wordt ingericht voor huisvesting van vluchtelingen en locatie Het Anker gaat fungeren als diensten- en activiteitencentrum voor het COA. Dat de locaties midden in een woonwijk liggen vormt volgens de burgemeester geen probleem. “Juist in de dorpskern is er veel sociale controle en goede toezicht”, weet Bert Swart. Al snapt de gemeente dat er weerstand is tegen de plannen. “Het is voor ons ook een hele worsteling”, vertelt hij. “Wij begrijpen de onrust die het kan veroorzaken. Weglopen voor onze verantwoordelijkheden kan echter ook niet.” Ook Zuidhorn ontkomt niet aan het opvangen van vluchtelingen. “Daarom gaan wij open en transparant de gesprekken aan met, stapsgewijs, eerst de omwonenden en vervolgens alle inwoners van de gemeente”, zegt de burgemeester. “Door openheid van zaken te geven hopen wij op begrip en steun van de omwonenden.” De eerste lichtpuntjes zijn er al. Burgemeester Bert Swart weet dat een aantal scholen in Zuidhorn van plan zijn om de kinderen die in het asielzoekerscentrum terecht komen onderwijs te bieden. “In welke vorm is vooralsnog niet duidelijk, dat vullen de scholen zelf in”, zegt de burgemeester. “Maar het doet ons als college deugd om te zien dat scholen mee denken en bereidt zijn om ook een duit in het zakje te doen.” Swart denkt dat het om zo’n 70 kinderen zal gaan die overdag van onderwijs moeten worden voorzien. “En dat gaat ongetwijfeld lukken”, denkt hij. Wel benadrukt de burgemeester dat er nog niets vast ligt. “Tot zover gaat het om een voorstel van het college aan de gemeenteraad”, legt Bert Swart uit. “Zij beslissen uiteindelijk op de raadsvergadering van 6 juni over de plannen en de locatie.” Nog een paar maanden te gaan dus om iedereen de mond te gunnen. “En zo wilden we dat ook”, aldus burgemeester Swart. “Aanstaande donderdag 7 april is er eerst een bijeenkomst voor de omwonenden. Deze zijn dan inmiddels per brief geïnformeerd over de plannen en mogen op deze avond hun reactie geven. ” Daarna organiseert de gemeente op dinsdag 12 april een informatiemarkt op het gemeentehuis voor alle inwoners van de gemeente Zuidhorn. “Vanaf 16.30 uur tot 22.00 uur zijn de mensen welkom op het gemeentehuis om informatie in te winnen”, zegt hij. Van beide bijeenkomsten worden de reacties verzameld en beoordeeld. Het college legt deze reacties samen met het voorstel voor aan de raad, alvorens deze een beslissing zal nemen.
De raad beslist dus. Tijd om eens wat fractieleiders te peilen om te kijken naar waar hun partij staat ten opzichte van de huidige plannen. Hans Schipper van de ChristenUnie zegt er positief in te staan. “Wij hebben het college zelf op pad gestuurd met deze moeilijke opdracht”, vertelt de fractieleider van de ChristenUnie. “Dan moet je een goed voorstel na die tijd niet gaan afbranden.” Volgens Schipper was het geen geheim dat de keuze zou vallen op óf Zuidhorn óf Grijpskerk. “Het college lijkt een keuze te hebben gemaakt”, zegt Schipper. “Het is nu aan ons om te onderzoeken wat het draagvlak is in de buurt.” Collega-fractieleider van de VVD, René Westerhoff-Dijkinga, bevestigd de woorden van zijn ChristenUnie-collega: “Het is een passend voorstel voor een landelijk probleem”, aldus Westerhoff. “Kleinschalige opvang past prima bij Zuidhorn. Wel stellen wij voorwaarden aan de veiligheid en de begeleiding in de buurt. Daar zal aan moeten worden voldaan.” Ook GroenLinks is tevreden met het voorstel van het college. “Het is sterk dat het college gaat voor kleinschalige opvang”, laat fractievoorzitter Klaas-Wybo van der Hoek weten. De fractie is tevens content met de locatie waarop het college het asielzoekerscentrum wil vestigen. “Deze locatie midden in het dorp, en dichtbij de nodige voorzieningen, geeft nieuwkomers de gelegenheid zich snel veilig te voelen en te integreren.” D66-frontman Jan Gutman sluit zich aan bij van der Hoek. “Het is een gedurfde locatie”, vindt Gutman. “Maar gelet op de integratie lijkt het D66 een verstandige keuze.” Gutman geeft aan dat D66 de voorstellen zoals ze nu op tafel liggen zal steunen. “Wel hebben wij donderdag 7 april en de dinsdag daarop nog twee bijeenkomsten met omwonenden en inwoners”, zegt Jan Gutman. “Daar gaan wij blanco heen en leggen daar zeker ons oor te luisteren.” Volgens CDA-leider Martin Boog is dat laatste sowieso iets dat de gemeente goed doet. “Het college gaat weloverwogen te werk en betrekt de buurtbewoners bij de plannen”, vindt Boog. “Weerstand zal onvermijdelijk zijn, maar wij hebben goede hoop dat de mensen in Zuidhorn uiteindelijk gematigd zijn in hun opvatting en met het college en de raad meedenken.” Fractievoorzitter Mark Veenstra van de PvdA deelt de mening van de andere fractieleiders. “Als sociaaldemocraten zouden wij het stuitend vinden om geen vluchtelingen op te vangen”, zegt Veenstra. “Wel is het zaak goed met elkaar te blijven communiceren. Onze inwoners hebben recht op goede voorlichting en antwoorden op hun vragen. En dat gedurende de gehele periode van vijf jaar dat het asielzoekerscentrum in Zuidhorn is gevestigd.”
De raad lijkt zich te kunnen vinden in de voorstellen van het college, daarmee ligt de bal nu eerst bij de omwonenden. Deze mogen zich komende donderdag uitspreken over de plannen. Wordt ongetwijfeld vervolgd.
