Afscheid van een groot paardenman

WESTERKWARTIER - Een indrukwekkend beeld, vrijdag op de doorgaande weg van Groningen naar Niezijl. Paardenmensen’ uit de kring van stalhouder Jan Kuipers begeleiden hem vanuit zijn boerderij naar zijn laatste rustplaats, op het grafveld bij Niezijl naast het graf van zijn zoon Derk. Kuipers is een ‘zwaargewicht’ en verdient dus een vierspan. Mevrouw Kuipers wil geen volgkoetsen: alle aandacht mag naar hem. De rouwkoets wordt die uit Zevenhuizen: daterend uit 1908 en onlangs door de eigenaar geschonken aan de dorpsgemeenschap. Het Nationaal Rijtuigmuseum Nienoord biedt de nazit aan, in de expositiehal waar midden tussen de koetsen standaard een documentaire over Kuipers draait. De gasten komen uit binnen- en buitenland.

Jan J. Kuipers (1927-2022) ziet jonge boerenzoon al de schoonheid van het paard. Zijn veehouderij vult hij aan met een paar mooie trekpaarden, die hij bij festijnen uitleent aan stalhouderij Van Bergen in Stad. Nadat bij met zijn broer Jannes samen een trailer bij elkaar heeft gespaard, rijdt hij voor op concoursen in het hele land. Met wonderlijke aanspanningen zoals de piramide: 4-3-2-1. Maar ook met zoveel mogelijk paarden tegelijk. Het World Guinness Book of Records haalt hij met een meerspan van liefst 24 paarden, samen met collega IJsbrand Chardon rijdt hij erna uit met liefst 30 paarden. Dan heeft hij Van Bergen al overgenomen, en is zijn boerderij allang bekend als stalhouderij. Beroemdheden die naar Groningen komen: de gemeente huurt Kuipers om hen te rijden. Maar ook bruidspaartjes, studentenverenigingen, bedrijfsuitjes: ze associëren stalhouder Kuipers en zijn vrijwilligers met de meest kleurrijke dag in hun jaar, of de gelukkigste dag in hun leven. Zoals de museumdirecteur aan zijn graf zegt: wij dragen zorg voor de instandhouding van dit erfgoed, maar Kuipers brengt het tot leven, als hij komt voorrijden. Met hoefgetrappel en geur van paarden! Met zijn 95 is Kuipers de oudst nog dienende stalhouder in Nederland. Maar met zijn overlijden wordt dit toch echt zijn laatste rit. De touwen waarmee de kist wordt gesjouwd, eindigen in zijn handen. Zodat Kuipers zelfs vandaag de touwen in eigen hand houdt.