Ultieme doel: dat Achtkarspelen niet langer Coronamaatregelen handhaaft
STROOBOS – Forum voor Democratie doet mee aan de gemeenteraadsverkiezingen in Achtkarspelen. Lijsttrekker Albert G. van Dijk hoopt genoeg zetels te behalen om serieus wat te gaan betekenen. Zijn grootste doel is dat de gemeente volmondig gaat zeggen: de Coronamaatregelen worden niet meer gehandhaafd. Een doel wat niet gesteld is om simpelweg zieltjes te winnen. ‘Dit roepen wij niet ineens voor de verkiezingen. Wie ons gevolgd heeft, hoort dit al anderhalf jaar.’ Alle kritiek op de partij wuift hij graag weg: ‘Men heeft een mening over onze partij, maar vaak gaat dat over mensen. Terwijl wij graag over onze ideeën praten. Meestal moet ik eerst door tien hoepeltjes springen voor ik mijn verhaal kan doen. En die tien hoepeltjes zijn dan tien uitspraken van Thierry, ja’.
Thierry Baudet, landelijk leider van de partij Forum voor Democratie (FvD) doet regelmatig stof opwaaien. Ook in het Friese Achtkarspelen heeft Van Dijk daarmee te maken. ‘Men heeft er een mening over’, lacht hij. De Fries is overduidelijk nuchter zoals velen in het noorden en schudt de kritiek makkelijk van zich af. ‘Het gaat vaak over mensen, maar wij zijn niet bezig met poppetjes. We willen graag laten zien hoe wij naar de wereld kijken. Ik zie het zo: je hebt mensen die over dingen praten, mensen die graag over mensen praten en mensen die over ideeën praten. Dat laatste willen wij zijn, maar soms vinden anderen dat te abstract om over na te denken.’
Elitair wordt de partij en aanhang wel eens verweten te zijn en dat begrijpt Van Dijk wel. ‘Ook ik kies er wel eens voor iets in het Latijn in de Provinciale Staten te vertellen. Alles wat wij zeggen, is goed onderbouwd, maar mensen zeggen: dat kan ik niet helemaal volgen. We staan ergens voor, dat dragen we uit en daar is goed over nagedacht.’ Van Dijk zit sinds 2019 in de Provinciale Staten voor de partij. ‘Ik ben een lid van het eerste uur’, vertelt hij. ‘Ik voelde me er direct thuis. In 2016 woonde ik een bijeenkomst bij. Dat is het jaar dat FvD van denktank een partij werd. Het jaar van het referendum, daar heb ik ook aan meegeholpen. Ik woonde een lezing bij waar een hoogleraar sprak en Thierry. Ik vond het mooi dat er zo’n partij opkwam. Daar wilde ik aan mee doen.’ De partij groeit en breidt uit. In 2017 deed FvD voor het eerst mee aan de Eerste Kamer verkiezingen, in 2018 aan de gemeenteraadsverkiezingen in Amsterdam en in 2019 in alle provincies voor de Provinciale Statenverkiezingen. Daarbij werd de partij de grootste partij van het land en behaalde Forum 12 zetels in de Eerste Kamer. ‘Forum is echt bezig een eigen zuil op te bouwen. Met een eigen mediakanaal, eigen krant en eigen school.’
Van Dijk noemt het een partij van ‘vrijdenkers’. Het woord ‘doemdenkers’ kan hij wel begrijpen. ‘Wij maken ons zorgen om de democratie. Het is een hele fragiele staatsvorm met een aantal gevaren.’ De versnippering in het politieke land, wat vaak genoemd wordt in één adem met polarisatie en daardoor een negatief smaakje krijgt, kan juist één van de oplossingen zijn. ‘Nederland is de laatste jaren een enorm zweverig land gebleken qua stemgedrag. Jammer? De positieve kant is: hoe meer versnippert, hoe interessanter voor de democratie. Als er grote blokken zijn die een coalitie of regeerakkoord smeden, leggen zij daarmee eigenlijk de democratie plat. Ze leggen in het akkoord alle afspraken vast en daarmee ligt de koers voor vier jaar vast. Je ziet dat zodra de verkiezingen voorbij zijn de echte scherpte mist. Het debat is vaak al van tevoren bepaald. De raad is niet meer elkaar aan het overtuigen.’
Juist in Achtkarspelen denkt Van Dijk wat te kunnen bereiken met FvD. ‘Het kan ongetwijfeld voor vuurwerk zorgen’, lacht hij. ‘Dat starre en botte hier kan botsen, dat is dat Wâldse karakter. Hier in Friesland kan het er wat ruiger aan toe gaan. Maar juist die mentaliteit van: bemoei je niet met ons, dat is ook een beetje ‘wij hebben de overheid niet nodig’ en dat wil ik zeker meebrengen. Ik denk dat de overheid een stapje terug moet doen. Kijk, het coalitieakkoord op provincieniveau had de titel ‘Geluk op één’, nou dat zijn bij mij rode vlaggen. Wij verkopen geen geluk. Ik tuin niet in praatjes die gouden bergen geloven. Die hele maakbaarheid van het leven, dat we de wereld naar onze hand kunnen zetten, dat geloof ik niet. Mensen moeten weerbaar zijn en zelfverantwoordelijk. Zelfbeschikking vind ik belangrijk, dat hoort ook bij een democratie: zelf kiezen. En daar zit ook in schuil dat je tegen een muur kunt aanlopen. En dan is er niet altijd de overheid om dat op te lossen. Dat vind ik ook niet wenselijk. Dat hele idee van wieg tot graf; dat is één van mijn schrikbeelden.’ Dit maakt dat Van Dijk niet gelooft in de energietransitie. ‘Wij geloven niet dat we een enorme invloed hebben op het tegenhouden van klimaatverandering. Ja, je kunt nadenken over het tegenhouden van milieuvervuiling, mensen mogen heus gematigder leven. Maar met windmolens in het land zorgen dat het klimaat niet verandert? Alsof wij de natuur naar onze hand kunnen zetten. Ik begrijp niet waarom we zo’n route inslaan. In heel Nederland is maar 8% van de gebruikte energie opgewekte zonne- of windenergie. Die extreme neiging naar centralisatie en angst voor diversiteit baart me zorgen. Dat hele gelijkheidsbeginsel wat zo geïdealiseerd wordt. We discussiëren zelfs nog of de man en de vrouw in het pakje kaarten kunnen blijven bestaan.’
Lokaal wil hij bereiken dat de gemeente zal zeggen dat ze niet langer de Coronamaatregelen gaat handhaven. ‘Dit is geen opportunistische uitspraak’, benadrukt Van Dijk, ‘om stemmen te winnen. Wie ons volgt, hoort dit al anderhalf jaar. Dit standpunt zorgde zelfs voor een splitsing in de partij.’ Grote drijfveer is de digitale identiteit die gecreëerd wordt met het Coronatoegangsbewijs. ‘De maatregelen zijn versoepeld, maar niet afgeschaft. Ze kunnen nog altijd terugkeren. Dit thema is niet afgelopen’, vindt Van Dijk. Ander speerpunt is woningbouw. ‘Het woningprobleem oplossen staat hoog in het lijstje doelen. We willen dit doen zonder landbouwgrond op te offeren en laten we bouwen voor de Friezen, voor de regio. Wij bouwen hier niet voor de Randstad.’ De grootste hoop is dat hij bereikt dat de scheiding der machten lokaal weer floreert. ‘Ik hoop op een ‘zakencollege’ die echt los van de raad staat. Vanuit de coalitie worden nu nog de wethouders benoemd. Ze benadrukken dat ze onafhankelijk werken, maar ze zijn wel gekleurd. Ik wil voorkomen dat er nog langer een verbinding is tussen de raad en het college. Ik ben echt bezorgd als ik hier lokaal ook hoor dat een wethouder al van tevoren aangeeft: ik wil niet meedoen met bepaalde partijen. Dat vind ik onprettig. Iedereen zal dat gevoel hebben, zodra geluiden gesmoord worden en niet serieus genomen, dan is er dat gevoel ‘dit gaat mis’.’
Wie kiest voor Van Dijk, kiest niet alleen voor een politiek betrokken mens. Hij is ook een familiemens en leerkracht, benadrukt hij. ‘Ik zie dat zelf ook los van elkaar. Ik praat heus wel eens met vrienden of op het werk over de politiek, maar als snel zeggen we ook: dit laten we maar. Ik heb geen zendingsverhaal en nee, ik ben geen doemdenker’, antwoordt hij desgevraagd. ‘Je ziet gewoon iets ontvouwen. Dit verwijt krijgt FvD vaker, maar we zien ook veel dingen waar we voor waarschuwen echt uitkomen. Ik hoop vanuit kracht mensen te overtuigen. Met mijn boodschap te motiveren.’
