‘Als je weigert te leren van oude meesters blijf je hangen in naïviteit’

Afbeelding
kleintje cultuur
 Jon Gardella, beeldhouwer
GARNWERD – Nieuwsgierigheid naar het oude Europa bracht hem van een plekje nabij Boston naar Rome. Achttien was Jon Gardella toen hij zich meldde aan de poort van de Academia di Belli Arti, de openbare kunstacademie van Italië dat dateert uit de 16e eeuw. Gardella was vast besloten zich de oude technieken van de figuratieve kunst machtig te maken. Wilde les van oude meesters. In Italië werd hij betoverd door de schoonheid van de Renaissance, de stad Florence en de Etruskische cultuur. Gardella’s bronzen beelden zijn door heel Nederland te bewonderen in parken en steden. De Streekkrant sprak de Amerikaanse Nederlander met Italiaanse roots, in zijn atelier in Garnwerd.
Hij had de mazzel dat –ie al op jonge leeftijd Bob Lavin tegen kwam, begint Gardella in zijn imposante atelier dat huist in een voormalig schoolgebouw naast de kerk in Garnwerd. “Hij leerde mij belangrijke basistechnieken als modeltekenen, druktechnieken, etsen, schilderen en beeldhouwen. Toen ik twaalf was had ik de meeste grafische technieken onder de knie. Ik was 18 toen ik besloot dat ik de figuratieve kunst wilde bestuderen. In Amerika was dat vooral abstract. Puntje met een streepje, dát. Ik wilde meer. Als je weigert te leren van oude meesters blijf je hangen in naïviteit in je werk. Dan kom je niet verder.”
Na Rome vervolgde Gardella zijn studie aan de Rijksacademie in Amsterdam. Studeerde af en maakte  hij vele studiereizen naar onder andere Frankrijk, Italië, Griekenland en Etruskische plekken. Die reizen gaven hem inzicht in de geschiedenis van de Europese kunst en hebben grote invloed gehad op het werk van Gardella. En nog steeds. Na Amsterdam besloot de beeldhouwer met 3 van zijn bronzen beelden onder de arm terug te verhuizen naar Amerika. Drie jaar duurde dat avontuur. “De enige vorm van kunst is daar de popcultuur. Ik was teleurgesteld over de ontwikkeling van kunst dara. Goeie kunstenaars waren er wel, maar meestal gaven ze les. Weinig mooie beelden in dorpen, ik was er niet op mijn plek. Bovendien miste ik Nederland.”
Indrukwekkende beelden in het atelier van Jon Gardella. Grote sculpturen, die wanneer je dichterbij komt, geschiedenis laten zien. Eeuwen terug gaan in de tijd. Dat van Middag-Humsterland bijvoorbeeld. Het meters hoge golvende kunstwerk symboliseert de kracht van het water van de streek. Wie de geschiedenis wil bestuderen moet eens op een klapstoel bij het bronzen beeld gaan zitten. De komst van de Romeinen naar het gebied dat met uiterste precisie in het kunstwerk gekerfd is, net als de vondsten van weleer, de invloed van het water, de kloosterperiode tot het heden, met vage figuren in de top. “Het is wat jij er in ziet”, duidt Gardella de boetseerde figuren die van een afstandje mensen lijken te zijn. Hedendaagse bewoners misschien wel. Veel van zijn opdrachten krijgt hij van gemeenten en overheden. Voor bedrijven en particulieren werkt hij ook. Héérlijk, wanneer iemand iets wil, maar geen idee heeft hoe dat er uit moet komen te zien, vindt de beeldhouwer. “Ze willen iets, hebben een idee, maar niet in welke vorm. Ik luister heel goed. Mensen inspireren mij. Tijdens zo’n gesprek gaat het vonken. Een heel mooi proces.”
Nog een indrukwekkende: ‘Paarden en Golven in motie’, een kunstwerk van 30 meter lang en 1.20 hoog, uitgesneden in corten staal. Opdracht van de gemeente Winschoten. Ook geeft Gardella les. Vijf jaar lang deed hij dat op de Klassieke Academie in Groningen, nu geeft hij workshops op verschillende plekken. Zo komt hij naar het ‘Wat ’n Kunst festival’ in Roden. Daagt kunstliefhebbers uit –onder toeziend oog van de meester zelf-  een klein portret te maken van klei. “Mensen kunnen zich daar nog voor inschrijven. In drie uur tijd maak je je eigen kunstwerk.” En dat geldt ook voor de beeldhouwworkshop ‘Het Friese paard’ op 18, 19 en 20 mei in Koudum. Meer informatie en aanmelden hiervoor kan via www.beeldhouwcentrum.nl. Nieuwsgierig naar het inspirerende werk van Jon Gardella? Typ dan even in: www.jongardella.com.
Het werk van Gardella is ook te zien op de Grote tentoonstelling van Noordelijke realisten ‘Classical Art in the Frisian Gallery’ in het Zaailand in Leeuwarden 1mei tot en met 24 juni en op de Beeldreflecties Jubileum tentoonstelling van de Nederlandse Kring van Beeldhouwers 100 jaar later in Pulchri in Studio Den Haag van 6 mei tot en met 23 juni.

UIT DE KRANT

Lees ook