De Abdijkerk is een prachtig bezit voor Aduard
“Deze plek is toch wel heel bijzonder”
ADUARD – De Abdijkerk in Aduard is niet zomaar een plek. Ook de Hervormde gemeente die nog bijna wekelijks gebruik maakt van het prachtige gebouw beseft dat maar al te goed. Tussen alle verwikkelingen rond de overgang van het eigendom en een eigen teruglopend ledenaantal die de nodige zorgen met zich meebrengen wordt er vooral veel genoten van de kerk. En gelukkig ook intensief gebruik ervan gemaakt. Niet alleen door de Hervormde gemeente. “De Abdijkerk neemt een vrij bijzondere plaats in in het dorp”, beaamt kerkrentmeester At Hof.
“Kijk maar op het bord”, is het kordate antwoord van At op de vraag of de Hervormde gemeente al lang gebruik maakt van deze kerk. Inderdaad, er prijkt een indrukwekkende lijst van 1595 tot nu met een overzicht van alle predikanten die het voorrecht hadden hier hun zondagse dienst voor te dragen. “In 1595 werden Groningen Stad en Ommeland samengevoegd en werd het katholieke geloof verboden. Dus werden alle kloosters opgeheven. Tegelijkertijd ontstond hier toen een dorp. Er was hier een grotere Abdijkerk, maar die was veel te groot voor zo’n klein dorpje. Omdat men toch vond dat de inwoners een kerk nodig hadden, werd deze ziekenzaal toegewezen.” In 1723 werd de kerk omgebouwd en zelfs geheel witgepleisterd. “Men zag het toen gewoon als een stevig gebouw.”
Dat is inmiddels wel anders. “Of het uniek is zo’n kerk? Nou sowieso in die zin dat het nog de enige ziekenzaal in Nederland is. En de bouwstijl is heel fraai”, voegt At er aan toe terwijl hij nog eens tevreden om hem heen kijkt. Nog altijd wordt de kerk veel gebruikt. De Hervormde gemeente maakt nog bijna wekelijks gebruik van deze plek voor hun diensten. “Maar de Abdijkerk neemt ook een bijzondere plek in het dorp in. Hij wordt vaak gebruikt voor trouwerijen en begrafenissen, ook van mensen die niet bij de Hervormde gemeente horen. En omdat het een monument is, zorgt de gemeente ervoor dat het beschikbaar is voor mensen om te bekijken. Dus worden hier rondleidingen gegeven en zijn er concerten. Ja, de Abdijkerk wordt best wel intensief gebruikt.”
En zo ziet deze kerkrentmeester het ook graag. “Het is natuurlijk hartstikke zonde als zo’n gebouw zonder functie raakt.” Maar de functie blijft wel een uitdaging voor de Hervormde gemeente. “Dat het geloof steeds minder leeft, is een groot probleem”, zegt At zorgelijk. “Zelf ben ik Hervormd opgevoed, maar dat ik er nog altijd ben is een bewuste keuze. Onze kerk is al heel lang klein. We hebben veel te bieden, maar er zijn maar weinig die erop af komen. Waarom? Ik weet het niet. Misschien is het het individualisme. De hele kerk tobt er mee.”
Inmiddels heeft de Hervormde gemeente de samenwerking met de Gereformeerde kerk gezocht. Het streven is volledig te fuseren tot een PKN-gemeente. Dit betekent dat die gemeente straks over twee kerkgebouwen beschikt. “Ja, daar wordt over nagedacht. Er moet nog een besluit over worden genomen. Maar ik denk dat als het niet hoeft, het zonde is meteen een gebouw op te heffen.” Helemaal een gebouw als deze bijzondere Abdijkerk. “Ja, het is absoluut een voorrecht om hier de diensten te houden. Zo zien wij dat ook. Deze plek is toch wel heel speciaal. Ik denk dat elk geloof wel een sterk gevoel bij hun plek heeft, maar misschien is dat voor ons wel wat sterker.”
En terwijl de Hervormde gemeente worstelt met een teruglopend ledenaantal en hieruit voortvloeiende fusie, besluit het rijk ook nog eens de Abdijkerk te koop te zetten. “Ach, in principe verandert er niks”, vindt At, “maar het is natuurlijk afwachten of dat in de praktijk ook zo is. Maar een gebouw als deze voor eigen rekening van de Hervormde gemeente onderhouden, dat is niet te doen.” Hij kijkt nog eens tevreden om zich heen terwijl we naar buiten lopen. “Je raakt eraan gehecht”, zegt hij met een lach. “Sinds ik gepensioneerd ben, geef ik hier ook rondleidingen. Ik heb me voor een boekje ook verdiept in de geschiedenis van de restauratie. Als je meer van zo’n gebouw leert, is dat toch wel heel leuk”. Buiten loopt alweer een rondleiding richting de kerk. “Prachtig”, klinkt het. Inderdaad een prachtig bezit voor het dorp.
