De Week van Taal levert bewustwording op

GROOTEGAST – Afgelopen week was het de Week van Taal. Van 17 tot en met 22 april stelden Taalhuizen in het Westerkwartier hun deuren open voor iedereen. Op woensdag 19 april was wethouder Bé Schollema aanwezig om het Taalhuis in Grootegast te ervaren en om tevens zijn brief in de ‘wasmand’ te stoppen.
Tijdens de open dagen van de Taalhuizen in het Westerkwartier konden belangstellenden op allerlei creatieve manieren ‘taal’ ervaren. Zo konden er kookworkshops worden gevolgd, werd het Escape-kofferspel gespeeld en kon men met een behulp van een VR-bril laaggeletterdheid ervaren. Kinderen lieten zich veelal verleiden tot een kookworkshop en volwassenen raakten onder het genot van een kop koffie of thee met elkaar aan de praat. Bovendien konden bezoekers aan de Taalhuizen hun brieven laten ‘wassen’ in een heuse ‘Brievenwasserette’. Een ‘Brievenwasserette’? Het woord zegt het al een beetje. Organisaties zoals de gemeente en bedrijven konden afgelopen week hun brieven in een wasmand stoppen om ze vervolgens te laten checken op hoe begrijpelijk ze zijn. Niet alleen wordt de taal onder de loep genomen, maar ook de toon en structuur. Een speciaal panel controleerde de brieven en geeft vervolgens advies. Wethouder Bé Schollema heeft onder andere het thema ‘laaggeletterdheid’ in zijn portefeuille en durfde het aan om twee brieven van de gemeente in de ‘wasserette’ te stoppen. Schollema benadrukte het belang van taal in het alledaagse leven. Tijdens de Week van Lezen en Schrijven benoemde Schollema: ‘Taal is nodig om je te kunnen redden in het leven. Wanneer je minder goed kunt lezen of schrijven kan dit je leven een stuk ingewikkelder maken.’ Desondanks is er nog veel schaamte over het niet goed kunnen spreken of schrijven. Roelie Schipper is coördinator van het Taalhuis in Zuidhorn en Grootegast. Eerder was ze als docent werkzaam bij het Alfa College. Inmiddels is ze als coördinator al ruim zes jaar betrokken bij de locaties Grootegast en Zuidhorn. Ze vertelt dat Grootegast een van de eerste Taalhuizen in de regio was. Inmiddels zijn het er 32. ‘We proberen als Taalhuis zo laagdrempelig mogelijk te zijn, toch merken we dat schaamte nog een grote rol speelt bij mensen.’ De moeilijkheden die mensen ervaren zijn immers niet direct zichtbaar. Vaak redden mensen zich mondeling nog lange tijd prima, maar wanneer ze een brieven van instanties moeten interpreteren of brieven moeten schrijven wordt het ineens een stuk lastiger. In de Taalhuizen werken vrijwilligers die bezoekers verder kunnen begeleiden. Ze begeleiden bovendien niet alleen bezoekers, maar werken ook nauw samen met de gemeente Westerkwartier en Sociaal Werk de Schans. Organisaties laten regelmatig hun brieven of teksten op leesbaarheid controleren door het Taalhuis. Daaruit blijkt dat zinnen nog vaak te lang en moeilijk geformuleerd worden. Of er wordt veel vakjargon gebruikt. ‘Wat voor de opstellers van brieven misschien heel vanzelfsprekend kan lijken, is voor een lezer soms heel hard werken. Om deze reden werken de Taalhuizen ook vaak samen met ervaringsdeskundigen.’ Ervaringsdeskundigen zijn mensen die in het verleden vaak zelf moeite hebben gehad met lezen of schrijven maar die deze moeite hebben overwonnen door om hulp te vragen. De ervaringsdeskundigen zijn binnen de Taalhuizen aangesteld als Taalambassadeurs. Ook zij kijken onder andere mee naar de brieven die organisaties of de gemeente door de Taalhuizen ‘laten wassen’. Daar komen vaak goede aanbevelingen uit. De Taalambassadeurs zijn ontzettend belangrijk, ze spreken vanuit ervaring en weten hoe het voelt om te worstelen met taal. ‘De ambassadeurs geven regelmatig presentaties waarin ze hun eigen verhaal vertellen. Dit helpt niet alleen het bedrijf of de organisatie in kwestie, maar de ervaringsdeskundigen groeien hierdoor zelf ook verder’, voegt Roelie toe. De Taalhuizen zijn gratis toegankelijk. Volgens Roelie en haar collega’s wordt er vaak nog te weinig gebruik van gemaakt. ‘Er zijn ongetwijfeld meer mensen die hulp kunnen gebruiken bij lezen en schrijven, rekenen of het werken met de computer. Om deze reden roepen we iedereen op om langs te komen, eventueel samen met een buurvrouw, buurman of familielid. Schaamte is niet nodig.’ Voor meer informatie over de Taalhuizen in het Westerkwartier kan men terecht op de website van het Taalhuis, biblionetgroningen.nl/leren/taalhuis.html.