“Dit had nooit zo mogen gebeuren”

Nieuws

Achtkarspelen trekt lessen uit dug-outdrama

BUITENPOST/TWIJZEL – De gemeente Achtkarspelen had meer aandacht aan de emoties van slachtoffers, ouders en andere betrokkenen van het dug-outdrama in Twijzel moeten geven, ondanks dat deze er niet nadrukkelijk om gevraagd hebben. Dat was de belangrijkste les die donderdagavond tijdens een emotionele raadsvergadering getrokken werd. Kritiek op het werk van het college was er volop, deze komt nu met een nieuw onderhoudsplan.

De vergadering ging terug naar woensdagmiddag 21 mei 2014. Net als zoveel dagen in die week is het zonnig. Zonniger zelfs dan voor die tijd van het jaar gebruikelijk is. Op het sportveld in Twijzel is op dat moment een korfbaltoernooi voor de leerlingen van de basisschool aan de gang. Ruim duizend kinderen rennen fanatiek over het veld, ouders coachen de longen uit hun lijf, maar bovenal is het een feestje om samen iets te doen.
Ook naast de velden zijn kinderen actief. Een deel kijkt naar hun schoolgenootjes, anderen rennen rondjes over de groenstroken van de velden. Ineens is er een klap. Ogen schieten naar een dug-out, die ingestort is. De 10-jarige Yrsa uit Surhuisterveen zal aan de gevolgen van het ongeval overlijden. Vier andere slachtoffertjes worden behandeld in het ziekenhuis. Zij overleven het ongeval wel.
In de gemeente is het vanaf dat moment crisis. ’s Avonds geeft burgemeester Gerben Gerbrandy (FNP) een persconferentie. Ondertussen wordt een actieplan opgesteld, waarmee de gemeente de komende dagen aan het werk gaat. Ouders worden bezocht, hulpverleners en andere betrokkenen wordt het woord gegund. De gemeente krijgt complimenten omdat het zo doortastend optreedt.
Hoe anders is dat enkele maanden later. Ouders voelen zich in de steek gelaten, niet gehoord door de burgemeester, de wethouders en hun ambtenaren. Waar de één de draad weer oppakt, zijn er andere families die nog dagelijks worstelen met hetgeen ze hebben zien gebeuren. Ook veel kinderen blijken maanden later nog van slag.
De feiten zorgden afgelopen donderdagavond voor hoog oplopende emoties.
“Voor mijn ogen zag ik de dug-out kantelen. Gelukkig bleef mijn dochter ongedeerd, maar je hebt het gevoel in een verkeerde film te zitten. Je leeft in een roes en weet zelf niet goed waar je behoefte aan hebt,” zegt moeder Thelena Hiemstra. “Je mag ons niet in de steek laten, maar zo voelde het wel. In de krant konden we de excuses lezen, maar wij hebben als ouders niets meer gehoord. Naast familie en vrienden, mist ook de hele klas Yrsa.”

Moeder Angela Kloosterman legt de vinger op de zere plek. “Jullie zeiden: als er iets is, dan moet je aan de bel trekken. Helaas werkt dat in de praktijk niet. Er is nooit meer geïnformeerd hoe het met ons is. Tot op heden is er niemand die vraagt hoe het er in ons gezin aan toe gaat. We waren aan het overleven, dat zijn we nog steeds. Een meisje dat nog steeds bang is dat zij er schuld aan heeft. Een jongen die zich opsluit in zijn kamer. Die zijn boosheid niet kan uiten. Waarom moeten wij dit meemaken?”

Tijdens de betogen tekent verbazing zich af in de ogen van de raadsleden. Kritiek is er donderdagavond veelvuldig. Inmiddels heeft de gemeente het contact met de families weer redelijk hersteld, maar één ding is duidelijk: dit had nooit zo mogen gebeuren.

Burgemeester Gerbrandy heeft een verklaring voor de handelswijze van de gemeente. “De ouders hebben een grote verwachting gehad. Het ging goed in het begin, maar in een latere fase zijn de ouders vooral teleurgesteld,” zei hij. “Toen de letseladvocaat ingeschakeld werd, vroegen we ons af hoe we er mee om moesten gaan. Dan is het niet gewoon om achter de rug van de advocaat om nog met de families te praten.”

Wat volgt is een lange stilte tussen beide kampen. Het Openbaar Ministerie zoekt uit wie er schuldig zou kunnen zijn. Ook op het gemeentehuis wordt uitgezocht hoe het met de schuld en aansprakelijkheid zit. Afgesproken wordt om niks naar buiten te brengen zolang de families een advocaat in de hand hebben genomen. Uiteindelijk breekt Gerbrandy naar eigen zeggen met die afspraak. “Ik wilde niet langer wachten.” Hij herstelt het contact met de betrokken families, maar dat gaat moeizaam.

Dug-out eigendom gemeente
Wat enkele dagen na het ongeval pas duidelijk wordt is dat de gemeente eigenaar is van de dug-out. Niet alleen dat doet de wenkbrauwen fronsen. Vooral het feit dat de gemeente al een jaar wist van een enorme scheur in het stenen gebouwtje komt als een onaangename verrassing. Gerbrandy: “We hebben vorig jaar na een storm meer dan 300 meldingen gehad. Deze melding is meteen de volgende dag afgedaan door één van onze ambtenaren. De voetbalclub zei dat de dug-out beschadigd was door een dikke tak uit onze boom. Toen we wisten dat de boom goed onderhouden werd, konden we spreken van overmacht.” Ruim een jaar lang wordt er weer gesport op het veld. Er gebeurt niks.

Dit laatste steekt de raad. Zowel oppositie als coalitie verwijten het college dat zij niet wist dat zij zelf eigenaar van de dug-out is. Ook vindt de raad dat het college met een plan moet komen om dergelijke ongevallen in de toekomst te voorkomen. Daarnaast moet er een duidelijk draaiboek liggen voor het geval het weer misgaat.

Hoewel de kritiek fors is, loopt het college geen kleurscheuren op. Wethouder Marten van der Veen (FNP) belooft dat er een nieuw onderhoudsplan voor de sportvelden komt. Het CDA schaart de overige raadsleden achter een motie om dit voor 1 maart 2015 af te hebben. Alle acute problemen zijn volgens de wethouder al opgelost.

Theun Nicolai (PvdA): “Er zijn verwijten, maar we weten dat verwijtbaarheid geen politieke doodzonde is. Aan de criteria van grote schuld – er moet sprake zijn van roekeloosheid en er moeten bewust onnodig grote risico’s genomen zijn – wordt niet voldaan. Wij concluderen dat ondanks de juridische zwakte het college geen politieke doodzonde begaan is.”

De ChristenUnie hamert vooral op de conclusies uit het rapport. “Er zitten leerpunten in. Bij soortgelijke situaties moeten we ons minder laten leiden door wat een advocaat vindt,” zegt Klaas Antuma. Lineke Kingma (VVD): “Ik ga ervan uit het college er snel mee aan de gang gaat.” Steun voor het optreden van het college is er ook van GBA, CDA en FNP. Begin volgend jaar spreekt de raad verder over het onderhoudsplan.

Ook burgemeester Gerbrandy zet geen punt achter de zaak. “Dit is misschien het einde van dit agendapunt, maar dat betekent niet dat het werk van het college hier ophoudt. We blijven contact houden, ook met de sportverenigingen. Niet even, maar zo lang het nodig is.”

UIT DE KRANT

Lees ook