EZINGE – Wist u dat de Streekkrant in maar liefst 37 dörpjes in de bus valt? Het ene niet meer dan een paar straten, het ander bruisend en vol leven. Dörpjes vol bijzondere mensen, speciale plekjes en allemaal met een eigen gezicht. Nu de Ongenode Gast lekker in de zon ligt te bakken, is er dus nog genoeg te ontdekken in die dörpjes. Deze zomer doet de Streekkrant een ‘Rondje Dörp’, deze week door Ezinge.
Bovenin het Westerkwartier ligt het prachtige wierdedorp Ezinge. Een plaats met een rijke geschiedenis en een gezellig dorpsleven in het heden. Bij de ijsbaan staan Joke Buist van Dorpsbelangen Ezinge en ‘dorpshistoricus’ Ed Wilschut te wachten om een tour te geven door het dorp. Wilschut pakt zijn telefoon erbij en laat een prachtig aquarelwerk zien ‘Esinge in ’t Westerkwartier van Groeningen’, een werk door Aart Schouman, geschilderd in 1772. ‘We staan precies op dezelfde plek als het standpunt van de schilder van het aquarel,’ vertelt Wilschut. Op het aquarel is de wierde van Ezinge van een afstandje te zien. In de verte staat ook een molen, die tegenwoordig niet meer in het dorp te vinden is. Samen met de journalist loopt het duo om de ijsbaan heen, wat momenteel een weiland is. In de verte is de oude zuivelfabriek te zien. ‘De fabriek werd gebouwd in 1894. Voornamelijk de kaas werd veel verkocht en stond goed bekend. Zie je dat huis er naast? Op een gegeven moment liepen de zaken dusdanig goed dat daar een directeurswoning is gebouwd. Eind jaren ’60 is de fabriek echter gesloten. Ik vind het erg jammer dat het er nu zo bij staat.’ Vroeger stond er ook een grote schoorsteenpijp op het fabrieksterrein.’ Joke Buist: ‘De schoorsteen is afgebroken vanwege instortingsgevaar. Dat werd enorm betreurd door velen in Ezinge en omstreken. Het was echt een landmark, waaraan het dorp te herkennen was.’ Even verderop staan prachtige bloemen aan het pad langs de ijsbaan, een kleurrijk en romantisch zicht. ‘Mijn zoon en ik zijn begonnen met een project om de biodiversiteit meer onder de aandacht te brengen.’ Het resultaat mag er nu al wezen.
‘Toeristen komen vaak naar Ezinge voor haar beroemde Wierde,’ vertelt Buist. ‘Mensen hebben al 2500 jaar op de wierde in Ezinge gewoond. Tijdens de opgraving werden de resten van grote boerderijen uit de ijzertijd en Romeinse tijd gevonden. De archeoloog, professor van Giffen, vond in de jaren ‘20 en ‘30 van de vorige eeuw op de plek waar nu onder andere de ijsbaan is, de resten van maar liefst tachtig woonstalhuizen. In Museum Wierdenland is hier veel informatie over te vinden. Dit is het archeologische steunpunt van het Wierdenland.’ Even verderop staan de Kerk en de toren van Ezinge. Wilschut: ‘Deze zijn zijn gebouwd in de 13e eeuw. De oorspronkelijke ingangen zijn dichtgemetseld. Mannen en priesters mochten aan de zonnige zuidkant naar binnen en vrouwen hadden een eigen noordelijke ingang.’ Een andere tijd. Wilschut wijst naar het Toornhuis. ‘Dit was vroeger de school. Het onderwijs begon namelijk vanuit de kerken.’ Tegenwoordig is Samenwerkingsschool Op Wier te vinden aan de Schoolstraat. ‘Het is belangrijk dat deze voorzieningen in het dorp blijven en worden gestimuleerd,’ aldus Buist. ‘Daarom ben ik ook erg blij met ons Dorpshuis. Dat wordt gebruikt voor van alles. Van vergaderingen tot het kinderdagverblijf.’ Even verderop is de Torenstraat. Wilschut: ‘Dit is de oudste straat van Ezinge, het heeft ook wel de namen ‘Ezingerstraat’ en ‘Hoofdstraat’ gedragen. Er werden hier heel veel ambachten uitgevoerd. Van een kleermaker, tot een smid en een bakker, het zat hier allemaal. Daarnaast waren er vroeger 21 kroegjes in het dorp. Echter, een voorkamer van 3 bij 3, waar men toen een borreltje dronk, telde al mee als ‘kroeg’. Onder andere het oude armenhuis en het voormalige gemeentehuis zijn in de straat te vinden. ‘In het armenhuis zaten vier woningen voor arme gezinnen. Over de bouw van het gemeentehuis was destijds veel te doen. Vroeger was het een gemeentelokaal in de pastorie die inmiddels is afgebroken. Daarna is het gemeentelokaal verplaatst naar Torenstraat 10 (bakker Leistra) waar maar liefst 1450 huwelijken plaatsvonden van 1822 tot 1920. Vaak met dezelfde vier getuigen,’ lacht Wilschut.
De geschiedenis van Ezinge is nog steeds overal in het dorp te zien. Tegenwoordig zijn de ambachten en veel winkels niet meer te vinden, maar gelukkig staat er nog wel een buurtsuper, waar het dorp nog steeds erg blij mee is. Buist: ‘Het is meer dan een supermarkt. Er is onder andere een pakketdienst, een stomerij, een broodverkoop, een schoenmakerij, je kunt er zelfs bibliotheek boeken lenen.’ Ezinge is overigens nog veel meer dan wat er in dit stuk tekst past. Van de Café de Brug, de vele kunstenaars die in Ezinge wonen tot de Allersmaborg of de prachtig kleurrijke bloembakken aan de brug. Buist: ‘Het is een hele fijne plek om te wonen.’
