Et örgel van Ijje

Ik proat plat

t Verhoal van IJje Wiekstra is wied en zied bekend, want wat er ien 1929 doan het wiet elkenéén, zulfs buten de provinciegrenzen.


Drie juni was ien Doezum de voorstelling ‘IJje aans verteld’ deur de vertellers van Mien Westerkwartier. Vanuut verschillende personages vertelende acht vertellers over heur reloatie met IJje.


t Meiske dat wel verkering met hum hemmen wol, mor IJje zaag heur niet stoan (of hij was te bleu). De gevangenisbewoarder die IJje metmoakt het toen er ien e gevangenis zat. Een kammeroad die meziek met hum moek ien kroegen en op partijen. En t politiefluitje dat op die fatale mörgen niet bruukt wer en ien, met bloed besmeurde snij belande. Ze schetsen een beeld van n persoon, die meer is dan n kille moordenoar.


Tiedens de veurstelling klonk er regelmoateg accordeonmeziek.


Op t enne van e veurstelling wadden der iendrukwekkende filmbeelden te zien van de begroafenis van de vier politiemannen. Wat n volk was er toen op e been. Deurdat et verhoal, nou dik negenteg joar leden nog steeds bekend is, kin je wel noagoan dat et ien die tied n grode gebeurtenis west het. As t nou gebeurde, kwam t ok ien t nijs, mor niet dat er zoveul joar loater nog over proat wordt. Der is zulfs n podcast over IJje Wiekstra.


De zoal van t dörpshuus was heulemoal vol en der wadden aans niks as positieve reacties. Ien e hal van t dörpshuus ston t orginele örgeltje van IJje (zie foto). Veul mensen denken dan; tja kinst mij meer vertellen, der bennen zoveul van die örgeltjes ien omloop. Mor t is toch wel heul aannemelek dat dit echt et örgeltje van IJje is.


Eind 1928 het IJje Wiekstra zien örgeltje noar Tonnie Beute brocht om et te loaten stemmen. Tonnie Beute woonde bij de Doezumertil en had doar n kapperszoakje.


Zotterdagsavonds was ter heul gezelleg met n drankje, accordeonmuziek en staarke verhalen. Een plak woar IJje zich vast thuus voeld het.


Tonnie Beute was ok örgel/piano stemmer, dus t is niet zo vrimd dat IJje zien instrument doar hin brocht het. IJje het zien örgel nooit weer ophoald.


Ien 1929 roek er ien t gevang veur t doodschieten van vier politiemannen.


Dus t örgeltje bleef stoan bij Tonnie Beute en t verhuusde met toen Tonnie ien Doezum aan e grode weg wonen ging. Toen Tonnie kwam te overlieden het zien buurman, Meindert Pel zich over t örgeltje ontfermt. Doarnoa het et nog n tiedje ien n museumke aan e Eesterweg stoan. t Örgeltje van IJje is dus altied ien Doezum bleven en is nou ien bezit van de historische groep ‘Old Doesum’.


Op t örgeltje stijt “Firma Kunst Groningen” Dhr. Kunst was n örgel pedagoog ien Stad en is ien 1908 fuseerd met Alb. Hahn Piano’s BV. Dit bedrief bestijt nog. Ik heb even maild veur wat informoatie en ze konden mij vertellen dat t harmonium bouwd is tussen 1908 en 1918. We wieten dat IJje regelmoateg ien Stad kwam, dus zol t best kinnen dat hij dit harmonium doar kocht het. Ik docht ok dat we n mooi stukje antiek met veul weerde ien huus hadden, want er kwam zulfs nog geluud uut. Mor volgens de firma Hahn het et harmonium gien weerde meer. Der zit wel n mooie ieken kast omhin. Of IJje t zo kocht het of dat dit er loater ombouwd is, wieten we niet. t Verhoal gijt dat grafkistenmoaker Van der Veen uut Kornhörn, een ombouw veur t orgel van IJje moakt het.


Ien Noordwiek is er ok nog n  accordeon van IJje ien privé-bezit.


Omdat t dörpshuus ien Doezum op 3 juni stampende vol was en er zulfs n wachtliest was, komt er op vrijdagoavond 9 september 2022 een tweede veurstelling van ‘IJje aans Verteld’. Wat zol t mooi weden as IJje’s accordeon, die oavend noast et örgel leggen zol. 


Bij de veurstelling van 9 september kommen ien elk geval et bestuur en de gidsen van museum Blokhûspoort woar IJje joaren deurbrocht het. 


Koarten veur de veurstelling kin je bestellen via: dorpshuis@dorpdoezum.nl

UIT DE KRANT