Fracties uiten zorgen om de ‘D’ in DNA van het Westerkwartier

“De gemeente moet meer meedenken met de inwoners”  

STREEK – Afgelopen week hebben de fracties VZ Westerkwartier, GroenLinks Westerkwartier en Sterk Westerkwartier een initiatiefvoorstel aan de raad van het Westerkwartier gedaan om meer aandacht te besteden aan de gemeente dichtbij de inwoners. Dat gebeurt volgens de drie partijen momenteel nog te weinig. “De belofte van de piepjonge gemeente is dat het dichtbij de inwoners staat, maar ons bereiken te vaak berichten dat er hierbij nogal wat dingen misgaan”, stelt Klaas-Wybo van der Hoek, fractievoorzitter van GroenLinks Westerkwartier. “In het initiatiefvoorstel noemen wij een aantal zaken om hier werk van te maken”.

Het initiatiefvoorstel komt voort uit het debat over de Perspectiefnota 2020 in de zomer, waarbij vaak de ‘D’ (dichtbij) van het DNA van de gemeente werd genoemd. De drie hierboven genoemde fracties daagden elkaar tijdens het debat uit om daar iets mee te doen. “De afgelopen maanden hebben we namelijk veel dingen van inwoners gehoord wat momenteel nog niet goed gaat bij de gemeente”, vertelt Van der Hoek. “Zo merken inwoners onder andere dat ze heel lang in de wacht worden gezet als zij de gemeente telefonisch proberen te bereiken, laat de beantwoording van brieven en e-mails lang op zich wachten en krijgt de ene ondernemer regelmatig iets anders te horen dan de ander, terwijl het om een soortgelijke zaak staat. Daarnaast gaat de gemeente Westerkwartier eigenlijk standaard uit van de digitale wereld, terwijl er ook mensen zijn die hiermee niet overweg kunnen. Bovendien vinden inwoners het vervelend dat men uitsluitend op afspraak iemand van de gemeente kan spreken en tot slot denkt de gemeente vaak te grootschalig”.

De drie fracties willen hiermee niet zeggen dat de gemeente Westerkwartier niets goed doet. Volgens Van der Hoek heeft de gemeente in korte tijd namelijk veel bereikt. “Het is niet niks om vier verschillende gemeenten én vier verschillende organisaties één geheel te laten worden. Hoewel het heeft geschuurd en nog wel eens schuurt, is er goede voortgang geboekt. Daar is hard aan gewerkt door de ambtenaren, het management, het college en de gemeenteraad”. In andere gevallen is het beeld dus echter anders en daarover maken Van der Hoek en de andere fractievoorzitters, Van der Velde en Stomphorst, zich zorgen: “De belofte in het DNA van Westerkwartier is immers dat de gemeente dichtbij is. Als de gemeente dit niet verder ontwikkelt, tast dat haar geloofwaardigheid aan. Dat moeten we niet hebben”, aldus Van der Hoek.

“De gemeente moet een bondgenoot worden”
Volgens de fractievoorzitters gaat de ontwikkeling van de ‘D’ momenteel te langzaam. Om de gemeente een handje te helpen, hebben zij een initiatiefvoorstel ingediend, waarmee de gemeente de ‘D’ van het DNA zodanig kan versterken dat het dichtbij niet meer weg te denken is uit het Westerkwartier. Het doel hierbij is om dichtbij de inwoners te staan en om met duidelijke en eenvoudige voorstellen dichterbij te brengen. “Een inwoner wil op de gemeente kunnen vertrouwen”, legt Van der Hoek uit. “Een inwoner wil dat de gemeente er is als deze nodig is. Dat kan bijvoorbeeld zijn bij de aanvraag over een vergunning voor een feest, kapvergunning, uitbreiding of bouw van een huis. De gemeente moet van soms tegendenker tot steeds meedenker van inwoners worden. Ze moet een échte bondgenoot van inwoners worden om hun problemen te helpen oplossen of hun plannen waar te helpen maken. En een inwoner wil soms betrokken worden bij besluiten. Dat gebeurt nu nog te weinig”.

Op dit moment wordt er al wel gewerkt aan het dichtbij brengen en houden van de gemeente. Zo zijn onder andere de raadsvergaderingen zowel fysiek als online te bekijken, hebben de fracties en raadsleden de nodige contacten met maatschappelijke organisaties en inwoners in de gemeente en zijn er dorpswethouders en leefbaarheidsfunctionarissen, om in alle 41 dorpen een aanspreekpunt te hebben. Bovendien is de ambtelijke organisatie begonnen met het Programma Dichtbij en is er een klachtenprocedure. “De voorstellen die wij in de notitie noemen, zijn erop gericht om het dichtbij sneller en sterker te realiseren. Deze voorstellen zijn op het gebied van fysieke nabijheid, communiceren, dienstverlenen en meedenken”, aldus Van der Hoek.

De gemeente naar de inwoners brengen
Wat betreft de fysieke nabijheid willen de fracties dat raadsoverleggen vaker worden gehouden op de plek waar het op de agenda over gaat. Daarnaast willen ze dat er extra aandacht wordt besteed aan de bezoekers van de raadsvergadering. “Inwoners die zich daarvoor opgeven, krijgen voorafgaand aan de raadsvergadering een welkom en inleiding van enkele raadsleden. Om toerbeurt zijn twee tot drie raadsleden gastheer/vrouw. Op deze manier voelen de aanwezigen zich ook serieus genomen”. Om de fysieke nabijheid te vergroten, pleiten de fractievoorzitters er ook voor dat er bepaalde openingstijden voor het gemeentehuis komen, waarop men zonder afspraak terecht kan. Tevens moeten er volgens hen spreekuren komen in de dorpen, die vragen kunnen beantwoorden. Van der Hoek: “Er zijn bepaalde groepen die hier behoefte aan hebben. Door hen hierin tegemoet te komen, breng je de gemeente naar de inwoners toe”.

Inwonersparticipatie
Ook op het gebied van communiceren, dat eveneens een rol speelt bij de ‘D’ uit het DNA, kan de gemeente volgens de fractievoorzitters veel verbeteren. Zo wensen de fracties dat de raad elke maand een digitale nieuwsbrief verspreidt, met een overzicht van de vergaderingen en activiteiten. “Tevens willen we dat bij voorbereidingen van beleidsstukken vanaf het begin inwoners betrokken worden”, legt Van der Hoek uit. “Dan kunnen inwoners het beste invloed uitoefenen. Inwonersparticipatie moet op deze manier een vast onderdeel worden van het maken van beleidsstukken”. Daarnaast willen de fractievoorzitters een Dichtbij-klankbordgroep van 41 inwoners oprichten, die tot ‘dichtbij-ambassadeurs worden uitgeroepen. “Uit elk van de 41 dorpen zit iemand van Dorpsbelangen in deze groep. De klankbordgroep komt eens per kwartaal bijeen en deze wordt op de hoogte gehouden van het Programma Dichtbij en de uitwerking van deze voorstellen. De klankbordgroep houdt de ontwikkelingen nauwlettend in de gaten en geeft gevraagd en ongevraagd advies aan de gemeenteraad en het college”, aldus Van der Hoek.

Dienstverlening
Naast de punten op het vlak van fysieke nabijheid, zijn er volgens Van der Hoek ook verbeterpunten wat betreft de dienstverlening. Zo stellen de fractievoorzitters voor dat er via een ‘mystery guest-methode’ een nulmeting van enkele vormen van dienstverlening komt, waarbij wordt gekeken naar de telefonische wachttijd, antwoordtijd en verzoeken. “Wij willen daarnaast dat alle raadsfracties elk kwartaal een concreet en uitvoerbaar verbeterpunt aanbrengen”, vertelt Van der Hoek. “Tevens moet bijgehouden worden hoe snel deze punten verholpen worden. Bovendien willen we dat de Dichtbij-klankbordgroep eens per jaar een prijs uitreikt voor de meest dienstverlenende afdeling of ambtenaar en een prijs voor het meest leesbare en toegankelijke gemeentelijk document. Op deze manier stimuleer je een ieder ook om hiermee aan de slag te gaan”.


Meedenken vanuit twee kanten
Tot slot halen de fractievoorzitters het punt ‘meedenken’ aan. Volgens Van der Hoek is op dit vlak nog veel winst te halen. “Meedenken betekent vooral dat in een zeer vroegtijdig stadium bedacht en afgesproken moet worden wanneer en hoe de gemeente met inwoners gaat meedenken en wanneer en hoe inwoners met de gemeente mee kunnen denken. Zo denken we dat de gemeente voor omvangrijke onderwerpen een meedenkfora moet opstellen, zodat inwoners te allen tijde hun mening kunnen delen. Verder moeten er volgens ons meedenkavonden zijn en moeten er ook binnen de gemeente medewerkers zijn die ‘meedenkers’ worden. Als inwoners iets willen, maar het kan niet, dan vinden wij dat de gemeente mee moet denken over een oplossing. Dat is het belangrijkste”.

Het initiatiefvoorstel wordt naar verwachting over een maand behandeld in de gemeenteraad. Van der Hoek heeft er vertrouwen in dat hier wat mee gedaan wordt. “Naar mijn idee staan er weinig dingen in waar men het niet mee eens is. Het is een sympathiek voorstel, zoals ze dat dan in de raad noemen. Ik denk dat zowel het college als de raad zich in het initiatiefvoorstel kan vinden. Zoals ik al aangaf zijn er ook genoeg dingen die goed gaan, maar het werken aan de ‘D’ uit het DNA gaat echt te langzaam. We missen de urgentie. Dat is zorgelijk. Er moet nu boter bij de vis komen en vaart gemaakt worden om de ‘D’ te versterken. Dit moet ook zorgvuldig gedaan worden. Het initiatiefvoorstel zien wij als een versterking voor dit beleid. Op deze manier gaan we er een goede en mooie gemeente van maken, waar alle inwoners zich prettig en thuis voelen. Daarbij dient de gemeente hun bondgenoot te zijn”, aldus Van der Hoek.