Greet Rozema over haar passie en de historie van Friesch glas
kleintje cultuur
Grootste verzamelaar van Friesch glas komt uit Grootegast
GROOTEGAST – Ze is de grootste Friesch glas verzamelaar van Nederland: Greet Rozema uit Grootegast. Al dertig jaar verzamelt zij het bijzondere glas. Haar gevarieerde en zeer bijzondere verzameling showt zij maar al te graag. De Streekkrant sprak met Greet Rozema, die enthousiast vertelt over haar verzameling en Friesch glas in het algemeen. Greet exposeert vaak met haar verzameling. Immers, wat moet je anders met zo’n grote collectie? Hoeveel glaswerk haar collectie precies telt, weet ze niet. ‘Ik had op den duur ruim vijfhonderd stukken’, zegt Greet. Het is het resultaat van dertig jaar fanatiek antiekbeurzen afstruinen en goed contact met handelaren onderhouden. ‘Ik kende een aantal handelaren die huizen leeghaalden. Wanneer zij iets van Friesch glas vonden, boden ze dat eerst aan mij aan.’ Zo kon het dat haar collectie sterk groeide in omvang. Greet werd enthousiast voor Friesch glas dankzij haar opoe. Zij had namelijk thuis een mooi lepelvaasje staan, waar Greet nogal van onder de indruk was. Toch begon ze het glaswerk pas te sparen toen haar kinderen uit huis waren. Maar wat is er nou zo bijzonder aan Friesch glas? ‘Het glas wordt gekenmerkt door het glasdraad dat er omheen gespannen is’, vertelt Greet. ‘Dat gebeurde eerst vooral handmatig, later ook wel mechanisch. Wat ik zo mooi vindt aan het lepelvaasje dat mijn opoe had, was de mooie matte kleur.’ De naam ‘Friesch glas’ doet vermoeden dat de oorsprong ligt in Friesland. Dat is echter nog maar de vraag, vertelt Greet. ‘Ik ben er nog steeds niet achter waar de oorsprong van dit glas ligt. Als je het op internet opzoekt, dan duikt mijn site als eerste op. Dus daar ben ik niet veel wijzer van geworden. Ik heb zelfs de bibliotheek geraadpleegd, maar ook daar schoot ik weinig mee op.’ Uiteindelijk heeft ze via een medeverzamelaar, de heer Lameris, informatie gewonnen. Hij wist te vertellen dat het lepelvaasje van haar opoe uit de periode 1860-1900 moest komen. ‘Over de oorsprong van Friesch glas kon hij echter niet veel zeggen’, vertelt Greet. Zelf heeft Greet wel een idee waar de naam ‘Friesch glas’ vandaan komt. ‘Ik denk dat het komt omdat het meeste glaswerk in Friesland voorkomt. Dat kan ik echter niet hard maken. Ik heb mij er sowieso over verbaasd dat er zoveel Friesch glas is’, zegt Greet. Daarnaast duikt Friesch glaswerk over de hele aardbol op, getuige één van de pronkstukken van de collectie: een whiskeyfles ut Zuid-Afrika. ‘Mijn man was in Zuid-Afrika, waar hij een antiekwinkel binnenstapte. Daar zag hij die fles staan, die hij later aan mij cadeau deed. Daar zit een mooi verhaal achter dus’, aldus Greet. Voor haar zijn de verhalen die aan de collectie zijn gekoppeld minstens zo belangrijk als de stukken zelf. Zoals die keer dat ze in Luxemburg een mooie vaas zag. ‘Ik liep langs de marktkraam, maar vond de vaas te duur. Toch wilde ik hem per se hebben. Ik ben toen op een bankje tegenover de markt gaan zitten en heb gekeken hoeveel mensen er naar die vaas zijn komen kijken. Dat bleek aan het eind van de dag tegen te vallen en toen heb ik – na enig onderhandelen – de vaas voor een klein prijsje gekocht’, zegt Greet. ‘Ik had wel één probleem: ik had geen geld bij me. Toen zij die handelaar dat hij hem bij ons op de camping zou komen brengen. De man was heel correct, maar was wel zo’n type voor wie ik in het donker zou wegfietsen. Dus hij komt ’s avonds op onze camping, in een zwart busje en overhandigt mij de vaas. Je zag de andere campinggasten kijken met een blik van: “dat zijn Nederlanders, die zullen wel drugs aan het dealen zijn”. Toen heb ik de vaas maar pontificaal voor op de campingtafel gezet, zodat iedereen kon zien dat het niets schimmigs was.’ De mooiste stukken van haar verzameling, vindt ze die met zilveren deksels. ‘Rijke mensen gebruikten vroeger veel zilver. De minderbedeelden gebruikten nikkel, wat ook wel ‘arbeiderszilver’ werd genoemd. Het leek veel op zilver, maar was stukken goedkoper. Het probleem is echter dat wanneer je die nikkel teveel wast, de laag er op den duur afgaat. Daarom zijn er veel deksels in de collectie met een koperen kleur, waar het nikkel helemaal afgewassen is.’ Een korte rondleiding door haar collectie leert dat Friesch glas in alle soorten en maten zich voordoet. Van vaasjes en (fruit)schalen, tot kannen en sigarettenbakjes: Greet heeft het allemaal. En dan hebben we het nog niet eens over het gekleurde Friesche glas. Nog steeds is Greet onverminderd enthousiast over haar collectie. Wél wordt ze steeds kritischer over wat ze aanschaft. ‘Vroeger stond mijn collectie thuis in een souterrain. Tegenwoordig kan dat niet meer, omdat we in een appartement wonen. Omdat ik niet in een museum wil wonen, heb ik nog maar twee vitrinekasten. Dan moet je kritischer worden in wat je aanschaft.’
et
GROOTEGAST – Ze is de grootste Friesch glas verzamelaar van Nederland: Greet Rozema uit Grootegast. Al dertig jaar verzamelt zij het bijzondere glas. Haar gevarieerde en zeer bijzondere verzameling showt zij maar al te graag. De Streekkrant sprak met Greet Rozema, die enthousiast vertelt over haar verzameling en Friesch glas in het algemeen. Greet exposeert vaak met haar verzameling. Immers, wat moet je anders met zo’n grote collectie? Hoeveel glaswerk haar collectie precies telt, weet ze niet. ‘Ik had op den duur ruim vijfhonderd stukken’, zegt Greet. Het is het resultaat van dertig jaar fanatiek antiekbeurzen afstruinen en goed contact met handelaren onderhouden. ‘Ik kende een aantal handelaren die huizen leeghaalden. Wanneer zij iets van Friesch glas vonden, boden ze dat eerst aan mij aan.’ Zo kon het dat haar collectie sterk groeide in omvang. Greet werd enthousiast voor Friesch glas dankzij haar opoe. Zij had namelijk thuis een mooi lepelvaasje staan, waar Greet nogal van onder de indruk was. Toch begon ze het glaswerk pas te sparen toen haar kinderen uit huis waren. Maar wat is er nou zo bijzonder aan Friesch glas? ‘Het glas wordt gekenmerkt door het glasdraad dat er omheen gespannen is’, vertelt Greet. ‘Dat gebeurde eerst vooral handmatig, later ook wel mechanisch. Wat ik zo mooi vindt aan het lepelvaasje dat mijn opoe had, was de mooie matte kleur.’ De naam ‘Friesch glas’ doet vermoeden dat de oorsprong ligt in Friesland. Dat is echter nog maar de vraag, vertelt Greet. ‘Ik ben er nog steeds niet achter waar de oorsprong van dit glas ligt. Als je het op internet opzoekt, dan duikt mijn site als eerste op. Dus daar ben ik niet veel wijzer van geworden. Ik heb zelfs de bibliotheek geraadpleegd, maar ook daar schoot ik weinig mee op.’ Uiteindelijk heeft ze via een medeverzamelaar, de heer Lameris, informatie gewonnen. Hij wist te vertellen dat het lepelvaasje van haar opoe uit de periode 1860-1900 moest komen. ‘Over de oorsprong van Friesch glas kon hij echter niet veel zeggen’, vertelt Greet. Zelf heeft Greet wel een idee waar de naam ‘Friesch glas’ vandaan komt. ‘Ik denk dat het komt omdat het meeste glaswerk in Friesland voorkomt. Dat kan ik echter niet hard maken. Ik heb mij er sowieso over verbaasd dat er zoveel Friesch glas is’, zegt Greet. Daarnaast duikt Friesch glaswerk over de hele aardbol op, getuige één van de pronkstukken van de collectie: een whiskeyfles ut Zuid-Afrika. ‘Mijn man was in Zuid-Afrika, waar hij een antiekwinkel binnenstapte. Daar zag hij die fles staan, die hij later aan mij cadeau deed. Daar zit een mooi verhaal achter dus’, aldus Greet. Voor haar zijn de verhalen die aan de collectie zijn gekoppeld minstens zo belangrijk als de stukken zelf. Zoals die keer dat ze in Luxemburg een mooie vaas zag. ‘Ik liep langs de marktkraam, maar vond de vaas te duur. Toch wilde ik hem per se hebben. Ik ben toen op een bankje tegenover de markt gaan zitten en heb gekeken hoeveel mensen er naar die vaas zijn komen kijken. Dat bleek aan het eind van de dag tegen te vallen en toen heb ik – na enig onderhandelen – de vaas voor een klein prijsje gekocht’, zegt Greet. ‘Ik had wel één probleem: ik had geen geld bij me. Toen zij die handelaar dat hij hem bij ons op de camping zou komen brengen. De man was heel correct, maar was wel zo’n type voor wie ik in het donker zou wegfietsen. Dus hij komt ’s avonds op onze camping, in een zwart busje en overhandigt mij de vaas. Je zag de andere campinggasten kijken met een blik van: “dat zijn Nederlanders, die zullen wel drugs aan het dealen zijn”. Toen heb ik de vaas maar pontificaal voor op de campingtafel gezet, zodat iedereen kon zien dat het niets schimmigs was.’ De mooiste stukken van haar verzameling, vindt ze die met zilveren deksels. ‘Rijke mensen gebruikten vroeger veel zilver. De minderbedeelden gebruikten nikkel, wat ook wel ‘arbeiderszilver’ werd genoemd. Het leek veel op zilver, maar was stukken goedkoper. Het probleem is echter dat wanneer je die nikkel teveel wast, de laag er op den duur afgaat. Daarom zijn er veel deksels in de collectie met een koperen kleur, waar het nikkel helemaal afgewassen is.’ Een korte rondleiding door haar collectie leert dat Friesch glas in alle soorten en maten zich voordoet. Van vaasjes en (fruit)schalen, tot kannen en sigarettenbakjes: Greet heeft het allemaal. En dan hebben we het nog niet eens over het gekleurde Friesche glas. Nog steeds is Greet onverminderd enthousiast over haar collectie. Wél wordt ze steeds kritischer over wat ze aanschaft. ‘Vroeger stond mijn collectie thuis in een souterrain. Tegenwoordig kan dat niet meer, omdat we in een appartement wonen. Omdat ik niet in een museum wil wonen, heb ik nog maar twee vitrinekasten. Dan moet je kritischer worden in wat je aanschaft.’
et