“Iedereen is welkom in de natuur, maar neem wel je afval mee”
MARUM/WESTERKWARTIER – Sinds het begin van de coronacrisis zoeken mensen veelal de natuur op. Al meerdere malen waren verschillende natuurgebieden in ons land overvol en werd er door natuurorganisaties zelfs opgeroepen om op bepaalde plekken niet meer te komen. Ook in de gemeente Westerkwartier weten de inwoners de natuurgebieden volop te vinden, al zijn ze lang niet zo vol als plekken als bijvoorbeeld de Veluwe. Door de vorst van vorige week werd er de afgelopen dagen zelfs geschaatst in bepaalde natuurgebieden in het Westerkwartier. Het is prachtig dat iedereen de natuur meer waardeert in deze tijd, maar heeft het geen negatieve gevolgen voor deze gebieden? Om daarachter te komen, doken we een ochtendje de natuur in met boswachter Marieke de Boer.
Als de dikke winterjas is aangetrokken, de warme snowboots om de voeten zitten en de handschoenen aan zijn, kan de wandeltocht door de Marumerlage beginnen. Dat het natuurgebied deze week ook door schaatsliefhebbers gebruikt wordt, is vanaf een afstandje al te zien. “Eigenlijk zijn ze hier al sinds woensdag aan het schaatsen”, vertelt Marieke. “De Marumerlage is altijd een van de eerste plekken waar je kunt schaatsen. Zelf ben ik hier het ijs niet opgegaan, maar het lijkt me wel tof om te doen”. Vele anderen hebben dit wel gedaan, weet Marieke: “Staatsbosbeheer had vorige week de hekken langs de weg opengezet om te voorkomen dat mensen gingen klimmen. Wij begrijpen dat mensen juist in deze tijd de behoefte hebben om de natuur in te gaan. Vanuit de organisatie stimuleren we het schaatsen niet, maar we verbieden het ook niet. Wat is er nou mooier dan om met dit weer te schaatsen?”
Het komt niet alleen door het schaatsen dat mensen massaal de natuur in gaan. Al sinds het begin van de coronacrisis is deze trend zichtbaar. “Dat is eigenlijk door heel het land het geval”, vertelt Marieke terwijl we verder het natuurgebied in lopen. “Wat we in Groningen zien, is dat het zich wel verspreidt over de hele provincie. Mensen weten de natuur steeds beter te vinden en dat is natuurlijk heel positief. Mensen leren de gebieden meer te waarderen. Een wandeling maken door de natuur is een van de weinige dingen die op dit moment nog kan. Iedereen is ook van harte welkom in de natuur, maar wees wel verstandig waar je naar toe gaat. Wij stimuleren het bijvoorbeeld ook om juist in je eigen omgeving te gaan wandelen of fietsen, in plaats van dat iedereen massaal naar bepaalde gebieden toe gaat. De kans dat het hier dan te druk wordt, is namelijk vrij groot. Toch is het vrij lastig om dit te reguleren”.
Zo kwam het in de zomer voor dat het Blotevoetenpad op sommige dagen zo’n 800 bezoekers trok. Te veel, in coronatijd. “We hebben daarom een extra parkeerplaats gecreëerd en verkeersregelaars ingezet, samen met de gemeente”, vertelt Marieke. “Maar op een gegeven moment is het ook gewoon vol. Het is vervelend dat je mensen teleur moet stellen, maar je wil ook niet als organisatie een pad openstellen en dan massaal corona oplopen, omdat men te dicht op elkaar staat”. Vanuit heel het land kwamen mensen afgelopen zomer naar het Blotevoetenpad en zelfs vanuit België werd Opende gevonden. Dit kwam vooral omdat men in eigen land op vakantie ging. “Er waren momenten bij waar we stonden te kijken van: ‘waar komen deze mensen allemaal vandaan’. Het is best wel leuk dat bijvoorbeeld Brabanders een kijkje kwamen nemen. Men waardeert het dat juist een pad als het Blotevoetenpad wel toegankelijk is in coronatijd”.
Dat mensen volop de natuur in gaan, is vooral na het weekend zichtbaar. Door de gebieden zwerft vaak namelijk een hoop afval rond. Een van de negatieve effecten die de bovengenoemde trend met zich meebrengt. “Het is vooral plastic wat we op dit moment veel zien”, legt Marieke uit. “En daarnaast komen we ook op veel plekken mondkapjes tegen. We roepen daarom ook iedereen op om zijn/haar afval mee te nemen als ze iets genuttigd hebben. Wij proberen daar ook actief op te zijn”. Terwijl Marieke de vogelkijkhut middenin de Marumerlage oploopt, valt haar oog gelijk op een leeg blikje Redbull dat erin ligt. Ze raapt het blikje gelijk op. “Als we het tegenkomen, ruimen we het natuurlijk op. Bij het Blotevoetenpad in Opende is er een groep vrijwilligers actief die ook afval inzamelt. Deze groep draagt zorg voor de controle van het pad en de veiligheid. De natuurgebieden in onze regio zijn echter te uitgestrekt om daar actief op te ruimen”.
Het uitzicht vanuit de vogelkijkhut is altijd prachtig. Vanaf daar heb je een geweldig overzicht over de Marumerlage. Nu, hartje winter, ziet het gebied er behoorlijk anders uit dan in het voorjaar. “Je ziet nu dat het helemaal dicht is, waardoor er ook weinig vogels zijn”, legt Marieke uit. “De trekvogels en ganzen zijn er echter altijd wel. De Marumerlage ligt heel dichtbij de snelweg, maar daar trekken vogels zich weinig van aan”. Terwijl men het gebied momenteel vooral ziet als ijsbaan, is het met name in de zomer heerlijk voor vogelspotters. Marieke voelt zich in elk seizoen wel thuis in het gebied. “Ik vind het hier altijd wel mooi”, lacht ze. “De echte winter zorgt voor een prachtig gezicht, maar het voorjaar heeft ook wel wat. Als je mij vraagt wat ik het mooiste vind, durf ik geen antwoord te geven”.
Mensen gaan volop de natuur in, maar dat is niet persé slecht voor de bloem- en plantsoorten die er zich bevinden. Tenminste, zolang je op de paden blijft. “Je ziet wel dat mensen soms het pad af gaan, ook om bijvoorbeeld die mooie foto te maken”, vertelt Marieke. “Hier is dat echter relatief weinig, als je dat vergelijkt met bijvoorbeeld grote natuurgebieden als op de Veluwe. We willen mensen vooral de kennis meegeven waarom we niet willen dat ze van de paden afgaan. Dat is ook met loslopende honden het geval. De afgelopen maanden hoor je regelmatig dat een schaap of ree is gepakt door een hond. Tuurlijk is het leuk als je hond los kan, maar mensen moeten zich ervan bewust zijn waarom wij specifiek gebieden hebben aangewezen waar je dat niet moet doen”.
Ondanks dat bovengenoemde recentelijk nog niet is voorgevallen in de gemeente Westerkwartier, wil Marieke mensen wel waarschuwen: “Voor iedereen hebben we wat, maar het is de kunst dat iedereen zijn/haar route gebruikt en dat je je als wandelaar op de wandelpaden begeeft en niet op de mountainbikeroute gaat lopen, of andersom. Het is ook een stukje voorlichting en duidelijke aanduiding wat waar wel en waar niet kan”. Volgens de boswachter gaat dat vooralsnog echter vrij goed. Het is natuurlijk te hopen dat dat ook zo blijft. “In natuurgebied Trimunt heb je bijvoorbeeld alles. Een pad voor ruiters, wandelaars en fietsers. Voor iedereen is er wat, maar soms kom je ook een wandelaar tegen die denkt: ‘wat een leuk nieuw paadje’. Dat is op zich niet erg, maar als jij op je mountainbike net lekker bezig bent en opeens een wandelaar voor je hebt, is het niet echt veilig”.
Het is duidelijk dat de coronacrisis een positieve invloed heeft op de natuurgebieden. Mensen hebben in de afgelopen maanden de natuur beter leren waarderen. Een goede ontwikkeling, volgens Marieke. “Mensen kijken nu met een andere blik naar de eigen omgeving. We hebben hier ook zoveel mooie plekken! Neem bijvoorbeeld Trimunt. Met de heide erbij is dat zeker een van de mooiste gebieden in de regio. In het voorjaar en de zomer is de Doezumermieden ook geweldig. Je hebt dan als het ware een grote bloemenzee voor je. Echt prachtig. Bovendien is het gebied nog altijd in ontwikkeling. Als boswachter is het ontzettend leuk om daar een rol in te kunnen spelen”.
Massaal de natuurgebieden in tijdens coronatijd
