Ik proat plat
Onland en drie polders
Argens ien e zeuventeger joaren van e vurege eeuw vertelde een kammeroad van mij dat zien opa en opoe nog vier bunder onlaand op e Pasop hadden. Ok al had ik drekt wel deur wat of er bedoelde, ik kende dat woord niet. Onlaand. Bij ons ien e omgeven van de Kolk, Nijziel en Noordhörn hadden we dat soort laand niet. Doar was alles vruchtboar, alhoewel boer Schurengoa van Balmhuzen wel n stuk laand had met de noam “Rusken”. Zeit meschien toch wel wat.
Toen ik loater noar t Zudelek Westerketier trok, begon ik te begriepen wat of men bedoelde. Op e Pasop en ien e Tolberter Petten hadden ze laand dat zo nat was dat de boel doar verzuurde. Der was weineg uut die contreien te hoalen, wat gras veur koeien en aander vee lukte nog wel, akkerbouw was onmeugelek.
Toen men begon met de aanleg van e Onlanden tussen Rowol en Stad, kwam me die noam ok veur as goed kozen. As ik noar Stad fiets, dan goa ik ok zeker over de route Rowold, Peize en dan dwars deur de onlanden die kaant uut. Prachteg!
Nou was ik op e hoogte brocht van het feit dat ok ien ons mooie Westerketier begund was met de aanleg van wotterbergingen ien e onlanden. Aanleiding was onder meer dat ien e Tolberter Petten ien jannewoarie tweeduzendtwaalf de dieken bie hoog wotter bijna deurbraken, het was landelek nijs. Der most wat gebeuren. Dus werd er n plan opsteld en dat is gien knip en plakwark, nee dat plan behelst het hiele gebied tussen Leekstermeer, Oostwold en Boerakker.
As ik langs de A7 van Stad kwam, of over Boerakker richting Seballeburen ree, dan zag ik dat er beheurlek ien t laand omvrut werd. Dat brocht mij der toe om op n mooie zundagmiddag de fiets te pakken en es even goed te kieken hoe of alles der uutzigt. Nou, ik kin jim zeggen, het wordt prachteg! Mien eerste trip was vanof Boerakker de Dijkweg op, officieel was er nog stremd, mor op e fiets ging et prima. Grote natuurgebieden die omgeven worden deur dieken, wotterpartijen met hoogteverschillen die dan weer ofdamd worden deur natuurleke keistenen, bruggen, hartsikke mooi. En ik heurde onderwegens kieviten en grutto’s, een geluud woar ik van hol mor dat je nog zelden heuren. Vervolgens ben ik via de Noorderweg en de Pasop deurfietst noar de Lettelberterdiek, dan kom je weer een nij Poldergebied tegen dat aan de andere kaant van t Lepterdiep al een mooi schofke leden aanleid is, mor aan e westkaant nij en pril is. Grote wotterpartijen langs de A7, vanof de snelweg zie je die niet omdat er n diek tussen leit, mor vanof mien fietsroute is het prachteg. Wat n groot en mooi stuk natuur wordt dat!
Ik road elk aan om es even langs dat fietspad van Lepterd noar Ementil te fietsen of te lopen, je wieten niet wat of je zien. Op mien fietstocht verder richting huus kwam ik langs de boerderij bie de Lettelberter Petten, doar was het n drokte van belang. Tientallen auto’s en wandeloars, of dat nou te danken is aan mien stukje ien dizze rubriek dat wiet ik niet, mor ik vien t wel mooi. Via Sandebuur over de fietspoaden noar Leek, dan kom je weer langs de wotterbergingen achter Nienoord. Wat een mooie fietstocht! Scharrel die kaant mor es uut zol ik zeggen, dan kom je der achter dat de natuur ien ons Westerketier aal mooier wordt. En dat is van ons allemoal.
Piet de Vries
Mientje: Zunder wotter draait de meulen niet.
