Ik proat plat
As je vanof de A7 over de Scheiding richting Surhuusterveen/Opende rieden zie je vlak veur de rotonde de Wilhelminahoeve leggen. De Wilhelminahoeve is bouwd ien 1907/1908 deur de heer Van den Boogaart.
Ruum tien joar loater het Van den Boogaart de gebouwen met n deel van e grond verkocht aan de Vereniging Landkolonisatie en Inwendige Zending. Directeur was Johannes Antonie Visscher. Visscher was ien t begun van e twintegste eeuw dominee ien Rottevalle. Ien 1909 het er zien ambt del leid om directeur van e stichting te worden. Dizze stichting probeerde hoofdzoakelek zwervers en thuuslozen “maatschappelijk rijp” te moaken. Der was plak veur ongeveer 60 mannen. De meesten dronken veul te veul. Ze mosten op Wilhelminahoeve hard warken en drank was uut den boze. Op dizze menier werd er probeerd goeie burgers van ze te moaken, wat vanzelf niet altied lukte. Om ien eigen onderhold te veurzien bennen der ien dizze periode grote tuunprojecten start en vruchtbomen poot. Melk, vlees en eier werden leverd deur eigen vee en pieken.
Vanof 1926 had stichting ‘Het Hoge Land’ de exploitatie ien handen. Dizze stichting had een wat grotere doelgroep. Die groep bestond uut:
“Moreel en maatschappelijk gezonkenen van alle gezindten, ontslagen gevangenen, voorwaardelijk veroordeelden en in vrijheidgestelden. Sociaal ongeschikten, landlopers en onverzorgde alleenstaande personen”. t Doel was om dizze mensen:
“Op te voeden tot maatschappelijke geschiktheid en hen leren arbeiden en arbeid te zoeken na hun verblijf in een kolonie en het patronaat uitoefenen over hen”.
Ze mosten veen ofgroaven, warken op t land, ien e tunen en t appelhof. n Hiele ander bezigheid was t moaken van kokosmatten en matrassen.
n Andere menier om ienkomsten te generen was t moaken en verkopen van gekleurde ansichtkoarten en kopergravures van e gebouwen. Noa 1933 kwam der n ander soort mensen. Ien ploats van de mensen die socioal niet met kommen konden, kwammen der nou allinneg nog jonge mensen tussen de 17- 23 joar die veroordeeld wadden. Dit duurde ongeveer tien joar. Toen zatten we ienmiddels midden ien e tweede wereldoorlog. Ien september 1943 hemmen de Duutsers et gebouw ontruumd en iengericht veur kiender uut gebombardeerde Duutse steden. n Joar loater, begun september 1944, wadden der geruchten dat n gedeelte van Zuud Nederland al deur de geallieerden bevrijd was.
De NSB’ers en Duutsers roeken ien paniek en sloegen op e vlucht. Dizze dag, 5 september, werd loater “Dolle Dinsdag” noemd. Ok de kiender en de leiders van e Wilhelminahoeve gingen op e loop. Toen de gebouwen leeg stonden het e landwacht beslag leid op e hoeve.
Drekt noa de oorlog werden der “foute” vrouwen en hun kiender onderbrocht. Voak wadden ze ien hun eigen omgeving al slecht behandeld, koalschoren, uutscholden en bespijd. En ok op e Wilhelminahoeve werden ze slecht behandeld.
Ien t lest van1948 nam Bernard Schoppert de vervallen gebouwen over. Schoppert was evangelist ien dizze omgeving. Soamen met zien vrouw had er n naaiatelier aan e Drachtsterweg. Hier werden jonge wichter opvongen die opleid werden tot naaister. Van de Wilhelmina hoeve moeken ze n rustoord veur behoeftege bejoarden. De noam werd ok veranderd ien “Wilhelmina Rustoord”. Het voldee niet aan alle eisen, mor mevrouw Schoppert kon goed koken en doar wadden de mensen bliede met.
De volgende eigenoar was et echtpoar Dieters. Dizze mensen gooiende t over n andere boeg. Der kwam personeel, verpleegkundigen, koks en n onderholdsploeg. Der werd flink (ver)bouwd. Der kwam n ziekenzoal en n mortuarium. De familie Dieters verkocht et rustoord ien 1978 aan e gemeente Grootegast. Dit was neudeg vanwege nije regels van de overheid. Ien die periode is er weer hiel veul verbouwd en brandveilig moakt en werd de zandree een verharde weg.
Loater ging ‘Wilhelmina Rustoord’ van de gemeente noar ‘Stichting Bejaardencentrum Grootegast-Oldekerk’. Doarnoa kwam der n fusie met de ‘Zonnehuisgroep’’. Weer volgde een grote verbouwing. Der werden twee vleugels aanbouwd omdat de zolder, ien verband met brandveiligheidsveurschriften, niet meer bruukt worden mocht. Deurdat er veul mensen met Alzheimer kwammen most er andere zörg kommen. Deur erkenning as verpleeghuus kon men veul meer ondersteuning kriegen van et ‘Zonnehuis’ ien e vörm van verpleeghuusartsen, psychologen en fysiotherapeuten. Uuteindelek kon der niet meer aan allerlei eisen voldoan worden en werd et verpleeghuus ien augustus 2014 sloten.
Tegenwoordeg is t een zörgboerderij en wordt de noam ‘Wilhelmina Hoeve’ weer bruukt.
Klaas Feenstra en Dina Pel treden op dizze menier ien e voetsporen van heur veurgangers. Der wordt weer goeie zörg verleent aan mensen die dat neudeg hemmen.
Henk Wierenga
Mientje: ‘Hij het gien noagel om e kont te krabben!’