Ik proat plat - Bom Seballeburen
As je n verhoal over de oorlog schrieven willen mor die oorlog zulf niet metmoakt hemmen, dan moet je t heuren van je olders of grootolders. Zo is er één verhoal wat mien pabbe voak vertelde, want dat had grode iendruk op hum en zien familie moakt.
Mien pa was ien feberwoarie 1943 negen joar en woonde met zien olders, broers en zussen ien t tolhuus vlak noast de brug ien Seballeburen. De oorlog was n spannende tied veur kiender van die leeftied. Regelmoateg zagen ze Duutsers ien t dörp, heurende nachts vliegtugen overkommen en loater weerom goan. Sums zagen ze t ver weg oplichten. Ze stonden dan met zien allen stiekem achter t huus te kieken. De Duutsers of NSB-ers mochten heur niet zien, want noa zunsondergang mocht je niet buten kommen. Der werden wel es mannen zomor oppakt en ofvoerd.
Op woensdagoavond 17 feberwoarie 1943 zat et gezin om n uur of half zeuven te eten. Ieneenent heurende ze n verschrikkelek angstaanjoagend gegier. Ze wisten drekt dat er wat uut e lucht vallen zol, mor niet wat en woar et terecht kwam. Drekt gebood Pa Bos zien vrouw en kiender om plat op e grond te goan leggen. Ze lagen nog mor net, de kleinen onder de toavel, of ze heurende n poar knoeterharde knallen en alles bewoog ien huus, et leek wel n aardbeving. De heule familie bleef op e grond leggen, totdat er één van e buren kwam om te vroagen hoe t met ze was. Toen vroegen ze wat er eileks gebeurd was en duurende ze weer ien buten om te kieken. t Was n onthutsend beeld, de brug was heulemoal kapot en ston recht omhoog, t huus en de winkel van Berghuus, de overburen, lag ien puun en alle pannen wadden der of. Buren wadden al op weg om de familie Berghuus onder t puun weg te hoalen. Wonder boven wonder kwam de hiele familie met amper n schramke uut t puun krupen. t Duurde mor even of t heule t dörp liep uut. De winkel van Berghuus was vlakbij de brug, t was n soort Winkel van Sinkel. Vrouw Berghuus was net ien e kelder toen t gebeurde en ok zij bleef ongedeerd. Loater werden der wel grapkes over t bombardement moakt . Zo werd verteld dat Berghuus zelf vroagt had om t bombardement, want bij zien winkel ston n groot recloamebord: “Halt hier Berghuis”. Zollen de piloten dat lezen hemmen? (zie foto).
t Is nooit dudelek worden woarom die bommen doar nou net bij de brug ien Seballeburen vallen binnen. Wat et n vergissing? Wat wel zeker is, is dat de bommen uut n Engels vliegtuug kwammen. Bindert Helder het n RAF-rapport uut Engeland boven wotter kregen. Dat is n liest met n overzicht van crashes en vluchten van 17 feberwoarie 1943. Doar stijt ien dat er zes Wellingtons gewoapend met bommen noar Emden vlogen wadden en dat ze allemoal weerom kommen binnen. As je van Engeland noar Emden vliegen, zol et goed kinnen dat je over Seballeburen vliegen. Meschien wadden de Engelse vliegtugen opmaarkt deur de Duutsers en binnen ze omkeert veurdat ze heur bommen op Emden gooien konden. Om sneller te kinnen vliegen en te ontkomen aan e vijand dropende ze de bommen. Een andere mogelekheid is dat et vliegtuug problemen had. Der wadden nog meer geruchten. Ien e buurt van e brug woonde n NSB-er en doar zollen de bommen veur bedoeld weden. Ok was er proat dat er aargens ien e buurt munitie verstopt lag. Dat binnen geruchten en et blift gissen woarom die bommen nou net doar ien Seballeburen terecht kommen binnen.
Der werd n loop/fiets brugje aanleid over t Wolddiep, aans mosten de mensen over de Kuzumer of over t Zaand om ien Ollekerk te kommen. Loater is de brug hersteld veur de pries van 6827 gulden.
Woar t huus met winkel van Berghuus stoan het, is nou n stuk laand.
Mien pa vond soamen met zien broers bomscherven woar letters of ciefers op stonden. Ze wadden eigenleks doodsbenauwd dat de Duutsers der achter kwammen dat zij die scherven hadden en doarom hemmen ze, ze achter ien e tuun begroaven.
Leneke Struiksma
Mientje: Kom noar Seballeburen te oapedrillen.