Ik Proat Plat: Haarsterbos

Lest, op één van mien wandeltochten, kwammen we deur t Hoarsterbos. t Leit ten westen van Moarum. Aan e zuudkant leit de Hoarsterweg noar Friesche Poalen en aan e noordkant t Olle Diep. Et is n “klein maar fijn” boske om ien te kuiern, met n mooi padje van twee kilometer, inclusief klaphekjes en brugjes. t Hoarsterbos is t oldste bos van t Westerkwartier en dat moakt et biezunder. Ien t bos stoan veul ieken en berken en doardeur groeit er salomonskruud en dalkruud. dat mooi wit bloeit ien mei en juni, goa mor es hin te kieken. 

Staatsbosbeheer loat de omvallen bomen leggen. De insecten vienden et mooi om doar ien om te krupen. De vogels op heur beurt, kommen weer op die insecten of.  Reeën kin je hier ok tegenkommen, t is n plak woar ze heur voedsel vienden. Ik zag ze op mien wandeltocht, ze werden stoord deur de wandeloars ien heur zoektocht noar eten en gingen op e loop. Dan zie je ze deur t land hippen met heur witte kontjes. As je op e A7 van Drachten noar Moarum rieden zie je de reeën ok voak lopen ien t open laand.  Ok zie je vanof de A7 een gewas stoan, et liekt op dorre mais wat ze vergeten hemmen te hakseln. 

As je deur t Hoarsterbos lopen, kom je op n gegeven moment ok bij dit gewas. Eén van mien mede wandeloars wist dat et eulifantsgras was, had ik nog nooit van heurd. Woarom stijt dat hier, hier binnen toch gien eulifanten? n Poar joar leden wadden er ien e buurt wel kamelen te zien bij de ofslag Moarum. Minsen wadden stom verboasd as ze doar laangs reden en ieneenent van die tweebultege dieren lopen zagen. Der is zulfs n botsing deur ontstoan. 

Mor eulifanten heb ik doar niet zien, woarom dan wel eulifantsgras en wat is dat en woar wordt et veur bruukt? Even googelen dus. Oorspronkelek komt et oerolle gras uut Zuud-Oost-Azie. t Is n soort kruzing tussen riet en bamboe. De planten worden niet zaaid, zoas mais, mor poot. t Is n fikse ienvestering mor doar stijt tegenover dat er tien joar lang van oogst worden kin. Ien e zummer is t gewas groen en ien e winter verdort et. Oogsten gebeurd ien t veurjoar, vlak veurdat et gewas weer uutlopen gijt. Noa de oogst groeit et weer hard aan, t kin wel drie meter hoog worden. t Wordt maaid en perst met n ombouwde maishakseloar. 

Ganzen en vogels holden niet van eulifantsgras, dat is ok de reden dat je t veul zien ien e buurt van Schiphol. Ok zol t geluudswerend warken en et zol zulfs fijnstof tegenholden. Eulifantsgras dient as stalstrooisel en brandstof veur ien e kachel. Mor ok moaken ze der bouwmaterioalen en papier van. Dat is t leuke aan wandeln, je kommen van alles tegen, zoas eulifantsgras, en doar wil je dan meer van wieten. 

En as je ien n bos lopen dan kommen je medewandelaars voak met enge verhoalen over de wilde beesten die je tegenwoordeg zomor tegenkommen kinnen. En vanzulf kommen as eerste de wolven aan bod, die holden zich ok op ien e buurt van Moarum of ze binnen op deurreis noar n ander oord. Je zallen ze mor tegenkomen. Nou zien wij der niet uut as schoapen en volgens mij binnen wolven bang veur minsen en ze binnen schuw en verstoppen zich overdag. Mor as je ze wel tegenkommen hoef je niet te proberen om hard vot te lopen, want wolven hemmen een topsnelheid van 60 km, dat verlies je dus. Wat je liever ok niet tegenkommen willen ien t bos binnen wilde zwienen. Die binnen, veur minsen meschien wel gevoarleker dan wolven. Veural al ze jongen hemmen moe-je uut e buurt blieven. En as je toch oog ien oog kommen te stoan met n zwien, goa niet hard votlopen want dan kommen ze juust achter je aan. 

Ien t Hoarsterbos hoeven we niet bang weden veur wolven en zwienen, denk ik. Veurege week wadden we ien n bos bij Havelte, kwam er ieneenent een Schotse hooglander op mien pad. Heb ik ok niks met op, je zallen mor n prik kriegen van die kapstokken van hoorns. 

Mor k heb wel n mooie foto moakt! 

Leneke Struiksma

Mientje :  ‘Doe zilst nog wel voaker zwienen met rooie ogen tegenkommen!’