Ik proat plat - Hiltdrukker
Mien opa was n biezunder man. Buten het feit dat er zeer welbesproakt was en dat er mooie opstellen en ienleidings schrieven kon had hij ok n bepoalde stoategheid over zich. Hij was as kwoajong gewoon begonnen as boerenknecht, wat mos je aans as je uut n arbeidergezin met twaalf kiender kwammen, en veul verder was er ien zien leven ok niet kommen. Zulf mos er op zien achttiende al trouwen, dat werd ienwonen bie zien pabbe en mamme, mor dat mog de pret niet drukken, men was de drokte wend.
Opa was ok n rasbestuurder. Hij was olderling ien e kerk en doarmet ok scriba. Hij zat ien t schoelbestuur. Wat wil dat met mekoar zeggen. Nou dat hij toch wel bepoalde ienzichten had en dat ok hiel goed onder woorden brengen kon. En as der één was die n keer n onzin vroag stelde of een stompzinnege opmerking moek dan zee opa consequent: “Laat maar, het is maar een paskwil”.
Opa had nog meer van die uutdrukkens. “Boeren en zwienen worden knorrende vet”. “Der is te veul dak op t huus”. “k Heb gien schuuf veur duum”. En als wij het niet noar zien zin deden, dan zee er: “Je moeten jim ok altied de duum ien e kont holden”.
Nou was t niet zo dat opa alles beter wieten wol. Hij ston echt wel open veur aandern en heur mening. Mor hij had n bepoalde standvastegheid. Principes kin je t ok numen.
Over zien wark niks dan goeds. Trouw aan e boas, deur dik en dun. Nooit te beroerd om even een stapke meer te doen of even harder. Hij zag een boas dan ok echt as zien broodheer. En doar heb je verplichtens aan. Mor ik zie jim al vroagen, wat veur wark dee der dan. Beste mensen, hij kon dat zo plechteg zeggen: “Ik ben hiltdrukker.” Dat klonk noatuurlek beter dan slootgroaver. Want dat was uuteindelek zien beroep. Hij ston alle doagen op e schop. En veur diegenen die dat niet wieten: Het dwarsholtje boven aan de schopsteel hiet n hilt. En doar ston hij dus alle doagen op te drukken. Vandoar hiltdrukker. Hij was ok voak an t drainern. Met zo’n lange schop, pakweg n centimeter of 12 breed en met het model van n guts. Doarmet groef hij dan lange gleuven deur t laand woar van die rooie stenen piepkes ien leid werden. Die gleuven waddden stroalrecht, hij zee altied dat as je aan de ene kant van t land ien die gleuf keken dat je dan de andere kant zien kinnen mosten.
Opa wer niet old. Hij had last van e longen, had altied rookt as n ketter. En hij kreeg vernauwde bloedvoaten. Met doarnoast nog es dikke rimmetiek, wat wil je ok, altied ien e kolle en nattegheid met n hilt ien handen. Min wark, zwoar wark. Ik moet nog voak aan hem denken. Ok al zol ik zien beroep van zien levensdoagen niet groag doan hemmen, hij is toch altied n soort veurbeeld veur mij west. Dat rechtlijnege, dat wieten wat of je willen en doen moeten ien e wereld, wat is dat toch n mooie eigenschap. Mien opa, de hiltdrukker.
Piet de Vries
Mientje: Wat hij geft heb ik liever ien e schop as ien e haand!
