Inwoonster Garnwerd schrijft boek over familietragedie

‘Te klein voor oorlog’

GARNWERD – Ze schreef haar eerste boekwerkje toen ze ongeveer tien jaar oud was. Wat was ze trots op het overigens nooit uitgegeven boekje, dat ze titel ‘De Houthakker’ meegaf. Ongeveer zestig jaar later schreef ze na haar pensionering een tweede boek. Dat boek is een verzameling losse verhalen, die vooral gebaseerd zijn op gebeurtenissen en ervaringen uit haar eigen leven. De titel van het boek luidt ‘De grond onder mijn voeten’. Onlangs verscheen het derde boek van de intussen 80-jarige Wies Gorter, die lang geleden met haar man en twee jonge kinderen vanuit het westen van het land naar het noorden trok en zich vestigde in Garnwerd, waar ze nog altijd woont.

Er zijn talloze verhalen over de Tweede Wereldoorlog geschreven. Nog altijd blijkt dat vooral de verhalen van overlevenden daarbij vaak het meest aangrijpend zijn. Wies Gorter werd tijdens de oorlog geboren, in 1942 om precies te zijn. Ze heeft zelf geen herinneringen aan gebeurtenissen uit de oorlog en daarop slaat ook de titel ‘Te klein voor oorlog’ van haar onlangs uitgegeven boek. “Zoals zo vele families, werd ook mijn familie getroffen door oorlogsleed. Als kind van twee jaar oud, begreep ik de gebeurtenissen van toen niet, maar ik zal ongetwijfeld wel de angst en de spanning hebben gevoeld”, vertelt Wies. “In de maand februari 1945 werd een broer van mijn moeder in Zaandam gefusilleerd. Hij hield zich in de oorlog bezig met de voedselvoorziening voor de onderduikers en is daarbij hoogstwaarschijnlijk verraden, opgepakt en in Amsterdam gevangengezet. Als een vergeldingsactie voor het ombrengen van twee Duitsers door het verzet, werden zonder pardon tien gevangenen meegenomen en gefusilleerd. Mijn oom had de pech dat hij één van die tien was. Hij werd in een massagraf in de duinen bij Overveen begraven. Enkele weken na de bevrijding van Nederland werden de lichamen opgegraven. Dit was mogelijk, omdat iemand de plek had gemarkeerd. Mijn oom werd herbegraven op de Eerebegraafplaats Bloemendaal in de Kennemer duinen bij Overveen. Ik kwam naar aanleiding van een artikel in de krant op het idee om een boek te schrijven over deze familietragedie. Het artikel ging over een vrouw, die net als ik in 1942 is geboren en die over een oorlogstragedie binnen haar familie is gaan schrijven. Ik realiseerde me toen, dat de als kind ervaren angst en spanning toch ook in mijn verdere leven een rol gespeeld heeft. Ik ben in gesprek gegaan met mijn oudere broer en zus, die wel herinneringen aan de gebeurtenissen hadden. Ook heb ik me verder verdiept in een map, waarin mijn vader krantenknipsels en spotprenten uit de oorlog had bewaard. In die map zaten ook briefjes, die mijn oom in de gevangenis heeft geschreven. Deze had hij verstopt in de zoomranden van zijn kleding. Mijn tante kreeg die kleding na zijn dood terug en ontdekte die briefjes. Ik heb de inhoud van die briefjes in mijn boek verwerkt. Met het boek heb ik de gebeurtenissen willen vastleggen voor kinderen en kleinkinderen en ik zie het ook als een eerbetoon aan mijn oom en alle anderen, die tijdens de oorlog werden omgebracht”. Het boek maakt vooral ook duidelijk welke invloed tragedies op families kunnen hebben en die ook op één of andere manier blijven doorwerken in het verdere leven. Of met ze met ‘Te klein voor oorlog’ ook haar laatste boek heeft geschreven weet Wies niet. Schrijven en wat daar mee samenhangt zal haar interesse blijven houden. In de stamboom van haar familienaam Gorter staat ook de naam de zeer beroemde schrijver/ poëet Herman Gorter (1864-1927). Gelet op zijn indrukwekkende oeuvre kan ze zich niet met hem meten, maar in het onlangs geschreven boek is te zien en te lezen, dat Wies de kunst verstaat om met veel gevoel voor detail levensgebeurtenissen van betekenis te voorzien. Ook verstaat ze de kunst om anderen te inspireren om (auto)biografisch te gaan schrijven. Als biografisch consulent begeleidde ze eerder cursisten om via de schrijfkunst hun leven te ontdekken en vooral ook te herkennen. In het nawoord (geschreven begin maart 2022) van het boek, refereert Wies aan de actuele oorlog in Oekraïne, waar anno 2022 burgers in angst en spanning leven en opnieuw kinderen niet begrijpen wet er om hen heen gebeurt en nieuwe familietragedies zich voltrekken. Zo blijft de geschiedenis zich helaas herhalen. Het boek ‘Te klein voor oorlog’ is daarmee ook in de huidige tijd te plaatsen en is te bestellen via www.boekscout.nl