Kleintje Cultuur – Martinus Jongsma brengt boek uit
“Het verzamelen zit me in de genen”
SURHUISTERVEEN – Ruim een week geleden heeft Drukkerij Mulder te Surhuisterveen het splinternieuwe boek ‘Nostalgisch Surhuisterveen’ uitgegeven. Het boek, met in totaal maar liefst 117 afbeeldingen van Surhuisterveen, is samengesteld door amateurhistoricus Martinus Jongsma uit datzelfde dorp. Al zo’n vijftien jaar verzamelt hij oude ansichtkaarten van het Friese dorp en onlangs kwam hij met het idee om dit uit te geven in boekvorm. “In totaal heb ik driehonderd ansichtkaarten van Surhuisterveen, maar voor het boek heb ik de mooiste 117 uitgekozen”, vertelt Jongsma. “Ik ben ontzettend tevreden met het eindresultaat”.
Eigenlijk is de inwoner van Surhuisterveen al zijn hele leven bezig met verzamelen. Op jonge leeftijd begon dit met voetbalplaatjes, en toen hij wat ouder werd ging dit over naar postzegels. Zo’n vijftien jaar geleden kwam Jongsma uit bij de ansichtkaarten en daar is hij tot nog toe niet mee gestopt. “Het verzamelen zit mij eigenlijk in de genen”, legt Jongsma uit. “Het begint met één, dan volgt er een tweede en vervolgens stop je niet meer. Ik ga verschillende beurzen bij langs om zoveel mogelijk kaarten te verzamelen. Daarnaast kom ik ook via Marktplaats veel kaarten tegen die ik dan koop of ruil met de verkoper”. De verzamelaar heeft nu een boek uitgegeven met ansichtkaarten van Surhuisterveen, maar hij verzamelt ook nog andere kaarten. “Ik heb ansichtkaarten van alle elf dorpen van de gemeente Achtkarspelen. In totaal heb ik er op dit moment een stuk of 1400. Het mooie is dat ik ze ook bijna allemaal herken. Als ik een kaart op een beurs tegenkom, weet ik vaak gelijk of ik die al heb of nog niet”.
Het boek van Jongsma, met als titel ‘Nostalgisch Surhuisterveen’, geeft het Feanster dorp weer in beelden van het jaar 1900 tot 1965. De oude ansichtkaarten geven een uitstekend beeld van hoe Surhuisterveen er in die tijd uit zag. “Vooral de foto’s van voor de oorlog zijn heel interessant om te zien”, vertelt Jongsma. “De meeste mensen die nu leven, hebben dat nooit meegemaakt”. De ansichtkaarten in het boek zijn voorzien van beschrijvingen. Zo staat bij woningen aangegeven wie er gewoond heeft en staan er gegevens van oude gebouwen vermeld. Dat heeft Jongsma ook zelf uitgezocht. “Naast verzamelaar ben ik namelijk ook amateurhistoricus”, gaat de inwoner van Surhuisterveen verder. “Ik ben heel geïnteresseerd in hoe het leven er vroeger uitzag, en dan met name hier in het dorp en de streek. Daarom vond ik het ook zo mooi om dit te kunnen doen”.
Opvallend in het boek zijn de fraaie afbeeldingen van markante gebouwen, zoals het eerste bedrijfspand uit 1928 van transporteur Albert de Bruin en zijn vrouw Aaltje Meijer aan de Koop Kuipersweg en de boerderij van Klaas Hulshoff aan de Groningerstraat (afgebroken in 1971. Een andere, hele bijzondere afbeelding is de foto van Froukje Bekkema (1898-1973) met paard en wagen. “Bakkers Froukje exploiteerde een bakkerij aan de Heidelaan. In 1923 kocht haar man, Jan de Meer, de vrijwel verlopen zaak, maar werd ziek en overleed in 1926. Zijn weduwe zette de zaak voort met behulp van een knecht, Taede de Haan, die bijna zijn hele leven bij haar in dienst was. Bakkers Froukje werkte van ’s morgens drie tot ’s avond acht uur”, aldus Jongsma.
In eerste instantie had Jongsma niet het idee om een boek uit te geven. De coronacrisis bracht daar echter verandering in. “In het begin van de coronacrisis had ik contact met een drukker over een ander boek waar ik, samen met een kennis, mee bezig ben. Deze gaat over mijn geboortedorp Boelenslaan. In dat telefoongesprek gaf de drukker aan weinig werk te hebben in verband met de coronacrisis, en toen gaf ik aan dat ik hem wellicht kon helpen met een boek met de ansichtkaarten van Surhuisterveen. Dat leek hem wel wat”. De inwoner van Surhuisterveen is vervolgens aan de slag gegaan om alle ansichtkaarten uit te zoeken. De drukker heeft het vervolgens vormgegeven en zo’n anderhalve week geleden is het uitgegeven. Het boek is verkrijgbaar bij Drukkerij Mulder, de Bruna in Surhuisterveen en Kiosk Hylke Schippers. In totaal zijn er zo’n 500 exemplaren van het boek verkrijgbaar. Eén exemplaar kost €15,-. “Ik ben ontzettend blij met het boek en de verhalen die ik tot dusverre heb gehoord zijn ook louter positief. Ik hoop dat vele mensen geboeid worden door het verleden van ons prachtige dorp”, aldus de inwoner van Surhuisterveen.