Meer van hetzelfde

Gemeente Westerkwartier
“Onterecht dat je SGP (en 50Plus en PvdD) in je column wegzet als ‘meer van hetzelfde’. SGP is niet mijn partij, maar valt zeker niet in deze categorie! Ook andere twee doe je onrecht aan.” Het is de letterlijk overgenomen tweet van de twitterende Zuidhorner wethouder Bert Nederveen over de column van vorige week. Een spiegel. Want alhoewel ik nog steeds vind dat 50Plus, SGP en Partij voor de Dieren inhoudelijk niets toevoegen aan de politiek, begrijp ik dat zomaar een stelling droppen aan het einde van een column -zonder verdere duiding- best anders had gekund. Welnu, beter laat dan nooit, de beknopte uitleg. CDA en ChristenUnie zijn twee partijen met een grote staat van dienst. Landelijk kan de één op wat meer steun rekenen dan de andere, maar dat wordt in veel regio’s en gemeenten in Nederland ruimschoots goedgemaakt. Zoals bijvoorbeeld in het Westerkwartier, waar CU een graag geziene gast is in menig college en samen met CDA een solide christelijk blok vormt. Wat de SGP daar landelijk nog aan toe moet voegen? De spreekwoordelijke Joost mag het weten. Het is altijd hetzelfde, 2 of 3 zetels in de Tweede Kamer. Zetels die waardevoller zijn bij partijen die een grotere stempel op coalities en akkoorden kunnen drukken. Zoals CDA of CU. Zeker omdat de SGP-standpunten niet veel verschillen van die van CDA en CU, in veel gevallen sluiten ze zelfs naadloos aan. Het zorgt ervoor dat SGP op gelijke voet staat met een betaalde tv-gids in tijden dat iedere televisie een gratis bode onder de knop heeft. Overbodig, meer van hetzelfde.
50Plus en PvdD zijn partijen gestoeld op één enkel onderwerp. Belangrijk onderwerpen, want ouderen en dieren, dat zeker. Maar ook onderwerpen die thuis horen in het verkiezingsprogramma van iedere zichzelf respecterende partij. Als wij een 50Plus partij nodig zijn om aan onze ouderen te denken, dan is onze maatschappij zieker dan ik eigenlijk wil erkennen. De PvdD spant wat mij betreft de kroon qua overbodig zijn. Zij staan gelijk aan populistische bewegingen als de PVV, zou ik zelfs durven beweren. Net als de partij van Wilders benoemen zij wél de problemen (megastallen, kiloknallers en Chinese menuhondjes), maar komen ze niet met haalbare oplossingen. Natuurlijk is onze (grootschalige) vleesproductie slecht voor dier en milieu, maar zolang een doos met 20 frikandellen goedkoper is dan één biologische kippenpoot, en de Voedselbanken nog altijd vol lopen met minder gefortuneerde gezinnen, kunnen we maar beter even doorproduceren. Mensen moeten immers wel eten. En daar hoort in menig huishouden ook een stukje vlees bij. Megastallen en kiloknallers zijn slechts een gevolg van een dieper liggend probleem. En dat is dat het woordje ‘duur’ wel heel erg thuis is in ‘duurzaam’. Ik ben ervan overtuigd dat zodra duurzaam geen synoniem meer is voor duurbetaald, mensen zeker zullen kiezen voor het goede. Zolang PvdD alleen problemen benoemd, maar niet met acceptabele oplossingen komt zijn ze overbodig en ‘meer van hetzelfde’.
U zult vast denken; dat staat haaks op je eerdere columns waarin je juist opteerde voor meer partijen. Welnu, ik ben nog steeds fan van een uitgebreid politiek menu met veel smaakjes partijen. Maar dat houdt niet in dat elke partij ook daadwerkelijk een plek moet krijgen. Zij dienen die te verdienen. Naast vele smaakjes ben ik dan ook voorstander van een kiesdrempel. Wethouder Nederveen vroeg er al naar op Twitter: “Gedachtenexperimenten. Hoe hoog moet de kiesdrempel volgens jou zijn?” Vijf zetels lijkt mij een goede start voor de Tweede Kamer. Het zorgt voor een scheiding tussen kaf en koren. Het gaat versplintering tegen, waardoor er effectiever gediscussieerd en sneller gehandeld kan worden. Voor de lokale politiek lijkt mij dat twee zetels toch wel een vereiste is. Ik reken u voor. Het Westerkwartier heeft straks 62.000 inwoners. Volgens het CBS is gemiddeld 23,6 procent van de Nederlandse bevolking onder de 18 jaar en dus niet stemgerechtigd. Dat komt neer op 14.260 jongeren in de toekomstige gemeente, waardoor er plusminus 47.740 stemgerechtigden overblijven. Bij heringedeelde gemeenten ligt de opkomst tijdens de eerste gemeenteraadsverkiezingen rond de 30 procent. Houden we dat aan, dan zijn er zo’n 14.322 stemmers te verwachten bij de Westerkwartierder stembureaus. Verdeeld over 33 raadszetels is een zetel dus –bij benadering- 434 stemmen waard. Dat is minder dan het aantal Facebookvrienden of Instagramvolgers van een middelbare scholier. Kortom, iedereen die zich een beetje inspant is in staat om 1 van de 33 zetels te verwerven (om ook de druk op de deelnemende partijen maar eens te vergroten). Eenmansfracties moet je straks in een raad van 33 personen vermijden. Voor je het weet zit je –naar Zuidhorner voorbeeld- te luisteren naar dertien partijen die elk hun zes voorbereide A4’tjes per agendapunt en vol herhalingen moeten oplepelen. Nee, liever opteer ik dan voor een kiesdrempel. Iedereen mag meedoen, maar wie er niet in slaagt om groot genoeg te worden gooit zijn stemmen terug in de bus, zodat deze als restzetels verdeeld kunnen worden onder de partijen die er wél toe doen. Dit om te voorkomen dat we tijdens raadsvergaderingen alleen maar meer van hetzelfde krijgen.
Deze column gaat ook de zomerperiode in. Ondergetekende ruilt komende week het geliefde toetsenbord in voor een badhanddoek en zonnebrandcrème. Even een paar weekjes rust voordat het grote politieke spel echt begint en de strijd om de raadszetels losbarst in het Westerkwartier. Het belooft een spannend tweede halfjaar te worden in Zuidhorn, Leek, Grootegast en Marum, met onder meer een scherp Lijsttrekkersdebat in het RodenburgTheater (Agora, Leek) op dinsdag 13 november. Ik kijk er naar uit!
Meediscussiëren over de herindeling of jouw mening laten horen? Laat het weten op Twitter @richardlamberst! Mail: richardlamberst@media-totaal.nl.

UIT DE KRANT

Lees ook