Muzikant Jappie Kuipers is nog altijd van alle markten thuis

“Muziek is nooit af; er zijn altijd nieuwe mogelijkheden”

STROOBOS/STREEK – Hij is inmiddels 63 jaar oud, maar nog altijd is Jappie Kuipers ontzettend actief in de muziekwereld. De inwoner van Stroobos blaast dagelijks op zijn koperinstrumenten, dirigeert een brassband in Leeuwarden, speelt in Fryslân Brass en voert werkzaamheden uit als docent en coördinator bij Stichting Muziekonderwijs Grootegast. Bovendien zet hij zich nadrukkelijk in voor de cultuur in het algemeen in de regio. “Cultuur is ontzettend belangrijk voor de mensen”, stelt hij. “Hierdoor ontstaat er creativiteit, dat je overal voor kunt gebruiken. Ook muziek speelt hier een hele belangrijke rol in”.

Kuipers is in 1957 geboren in Stroobos, op de plek waar hij nu nog altijd woont. Zo rond zijn zevende levensjaar kwam hij in aanraking met muziek en begon het echt bij hem te prikkelen. “Mijn buurman was muzikant en samen met mijn broer kwam ik wel eens bij hem over de vloer”, vertelt Kuipers. “Eenmaal liet hij weten: ‘Ik heb nog wat instrumenten op zolder liggen, misschien kunnen jullie daar wat mee’. En dat vonden wij wel wat. Op diverse, oude instrumenten, speelden we wat muziek en dat haalde het beste in mij naar boven”. Kuipers had het geluk dat zijn andere buurman ook muzikant was. Toen hij zag dat de destijds 7-jarige Kuipers echt interesse had in muziekinstrumenten, haalde hij een echte cornet voor hem op, op zijn solex, in Zuidlaren. “En toen bleek eigenlijk dat er muziek in mij zat”, lacht Kuipers. “Niet alleen had ik binding met blaasinstrumenten, maar ook met muziek in het algemeen. Ik stond te dirigeren met een breinaald voor de spiegel en ringelde thuis met alles wat maar geluid kon maken”.

Die muzikale aanleg heeft Kuipers duidelijk van zijn moederskant van de familie. Zo zong moeder zelf jarenlang in diverse koren. “Van mijn buurman kreeg ik op mijn zevende en achtste muziekles en op mijn negende ging ik lessen volgen bij de plaatselijke muziekvereniging Gloria Deï. Hier kreeg ik les van Tjeerd Brouwer uit Buitenpost, mijn grote inspirator. Vanaf dat moment begon eigenlijk het balletje te rollen”. Vanuit Gloria Deï kwam Kuipers namelijk terecht bij diverse brassbands en toen ging het vooral crescendo. Met één van die brassbands, brassband De Waldsang, is hij zelfs meerdere keren Nederlands kampioen geworden. “Muziek is altijd mijn grootste passie geweest”, glundert de inwoner van Stroobos. “Mijn gevoel kon ik van kleins af aan kwijt in het instrument. Het kwam echt van binnenuit. Het paste perfect bij mij”.

Na jarenlang muziek te hebben gemaakt, wist Kuipers dat hij hiermee verder wilde gaan. Naast het zelf bespelen van diverse instrumenten, dirigeerde hij ook al verschillende groepen vanaf zijn negentiende. Hij wilde zijn hele leven betrokken blijven bij muziek. In 1979 is hij daarom gestart met de opleiding ‘Docerend klein koper’ en Hafabra-directie aan de Muziek Pedagogische Academie te Leeuwarden. “Hier heb ik mij gespecialiseerd in de verschillende koperblaasinstrumenten, zoals de cornet, trompet en bugel”, vertelt Kuipers. “Ik heb er werkelijk een fantastische tijd gehad. Inmiddels is deze opleiding er niet meer en dat vind ik ontzettend jammer. Alles is samengevoegd op het Conservatorium en hier is met name het pedagogische aspect miniem geworden. Accenten liggen momenteel op het spelen van muziekinstrumenten, terwijl ook het doceren heel belangrijk is. Belangrijk voor de toekomst van de musicerende jongeren”.

Muziek in het Westerkwartier
En over die toekomst van de muziek in de gemeente Westerkwartier is Kuipers positief. Volgens hem is er een groot aanbod wat betreft muziek en blijven muziekverenigingen overeind. “Als je kijkt naar andere delen van het land, doen we het hier nog altijd heel goed”, vertelt Kuipers. “Wel ontwikkelt zich hier een bepaalde cultuur. Klassieke muziek is bijvoorbeeld heel populair en je ziet dat de popcultuur en jazzmuziek hier bijna niet te vinden is. Het theater doet het daarentegen wel weer heel goed en daar speelt het BaronTheater een hele belangrijke rol in”. Ondanks de positieve noten, blijft Kuipers ook ambitieus. “Je wil altijd meer. Zo vinden wij dat muziek ook op scholen meer aangeboden moet worden. Op deze wijze stimuleer je kinderen van jongs af aan om muziek te maken”.

Mede door de bovengenoemde reden is Kuipers momenteel, namens Stichting Muziekonderwijs Grootegast en in samenwerking met het Primair Onderwijs, druk bezig om een Muziekakkoord te introduceren in de gemeente Westerkwartier. Hierbij zijn ook de muziekscholen Kunstbedrijven Westerkwartier en Noordakkoord betrokken. “Samen zetten we ons in om structureel meer muziek in de basisschoolklassen te krijgen”, vertelt Kuipers. “Muziek is namelijk erg belangrijk voor de ontwikkeling van de hersenen. Het is een onderdeel van de cultuureducatie. Deze muzieklessen passen ontzettend goed in het nieuwe onderwijs, waar vooral vakoverschrijdende lessen worden verzorgd. Als aanbieder van muziekonderwijs kunnen wij hier een belangrijke rol in spelen. We vinden het van groot belang om kinderen in hun ‘eigen ondernemerschap’ te ondersteunen”.

Een nieuw kunstencentrum
Het muziekakkoord moet meer inhouden dan alleen muziek maken. Kuipers hoopt dat de gehele culturele sector hierbij betrokken kan worden. “Kinderen moeten de mogelijkheid krijgen om hun eigen talenten te ontdekken”, laat hij weten. “Ze kunnen kennismaken met verschillende culturele activiteiten en wij proberen hen te enthousiasmeren voor muziek en theater. Ze krijgen alle ruimte om zichzelf te ontplooien. “We kunnen niet van alle kinderen sterren maken, maar we kunnen ze wel allemaal laten schitteren”. Het muziekakkoord speelt een grote rol bij het nieuwe kunstencentrum dat Stichting Muziekonderwijs Grootegast, Kunstbedrijven Westerkwartier en Noordakkoord willen realiseren. Het idee is dat hier straks alle vormen van cultuur aangeboden kunnen worden en eveneens voor iedereen toegankelijk is. “Op deze manier willen we de samenleving met kunst en cultuur verrijken”, legt Kuipers uit. “Hoe mooi zou het zijn als er op verschillende locaties in het Westerkwartier teken- en schilderlessen gegeven kunnen worden en dat daarnaast ook aandacht is voor literatuur, film, theater en muziek? Als we dit kunnen realiseren, zou dat naar ons idee een fantastische ontwikkeling zijn”.

Kuipers is ervan overtuigd dat kunst en cultuur op deze manier een belangrijke rol kunnen gaan spelen in de gemeente Westerkwartier. “Het is een verbindende factor en het wordt tijd dat we daar meer mee gaan doen. Cultuur is ontzettend belangrijk voor de mensen. Door hiermee bezig te zijn, ontstaat een bepaalde vorm van creativiteit. Het leert je ook om met een andere blik naar dingen te kijken. Iedereen is anders en we moeten een ieders talenten benutten. Als we dit kunnen samenbundelen in één instituut, dan zijn we heel goed op weg. We zitten momenteel midden in het proces en we hopen eind december meer duidelijkheid te verschaffen over de plannen”.

“Ik droom nog steeds”
Nog even terug naar Kuipers zelf. De inwoner van Stroobos is ooit begonnen als muzikant, maar is nu veel meer dan dat. Wat hij het leukste vindt? “Dat is toch wel het dirigeren”, zegt hij. “Ik vind het prachtig om voor een groep te staan en hen aan te sturen. Ik hoef niet op het hoogste podium te staan, maar ik ben gewoon ontzettend gek op het vak. Bovendien vind ik de muziek echt prachtig. Ik houd van de klanken van de koperen blaasinstrumenten. Daar gaan mijn haren nog altijd recht van overeind staan. Het raakt mij tot op het bot. Die symfonische sound van koper blijft voor altijd”. Hij mag dan 63 jaar oud zijn, ambities heeft Kuipers nog altijd. “Ik droom nog steeds hoor”, lacht hij. “Ik wil heel graag nog een boek schrijven in mijn leven. Een boek waarin ik mijn ervaringen deel, gericht op het muziekonderwijs. Over hoe je muziek kunt ontplooien bij een kind. Mijn visie hierop en ervaringen daarover wil ik heel graag met anderen delen”. Kuipers staat nog altijd middenin het werkveld. Het werk stopt niet zomaar en het liefst gaat hij ook nog een tijdje door. “Muziek is namelijk nooit af. Er zijn altijd nieuwe mogelijkheden”, besluit Kuipers.