Markante musea
Een druilerige dag in de zomervakantie? Het is natuurlijk een idee om een duur treinkaartje te kopen en een dag naar Amsterdam te gaan, daar tussen een grote menigte de Nachtwacht te bekijken in het Rijksmuseum en vervolgens in een overvolle trein weer de reis terug naar Friesland te maken. Je kunt ook één van de vele musea in Noordoost Friesland bezoeken. Ben je ten eerste veel minder geld voor kwijt, ten tweede valt het vaak te combineren met andere uitjes en ten derde zijn de musea in Friesland ook erg interessant! Gedurende de zomerperiode bezoekt de Streekkrant Fryslân een aantal musea die zijn aangesloten bij Markant Friesland. De eerste in de serie is It Kokelhûs fan Jan en Sjut in Earnewâld.
Wie denkt aan Earnewâld denkt aan de Alde Feanen, bootjevaren en het landbouwmuseum. Dat er nog een bijzonder museum in het dorp staat, weten veel mensen niet. It Kokelhûs fan Jan en Sjut is een bijzonder museum. Jan en Sjut van den Berg woonden in het huis dat in 1777 gebouwd is met hun negen kinderen. Jan van den Berg stierf in 1952, waarna Sjut in haar testament liet opnemen dat het huisje na haar dood bewaard moest blijven als museum. En zo geschiedde. Alles bleef bewaard zoals Sjut het had achtergelaten. Zelfs de sok waaraan zij aan het breien was ligt nog op de tafel in de woonkamer. In het huisje zijn prachtige oude voorwerpen te zien, die vele pakes en beppes nog zullen herkennen. Zo ook de ‘hoeremantsjes’, twee beelden van hondjes die vroeger voor het raam stonden om aan te geven of een kamer bezet was. Hoe deze bij Jan en Sjut terecht zijn gekomen is echter niet bekend.
Tegenwoordig worden er in It Kokelhûs, dat sinds 1957 te bezichtigen is als museum, ieder jaar in de zomertijd exposities georganiseerd in het kleine kamertje waar voorheen de VVV gevestigd was. Hier zijn al eens exposities te zien geweest van oude spaarpotten en oude kinderserviezen. Dit jaar heeft men de expositie over een andere boeg gegooid. Er zijn deze zomer ikonen te zien, gemaakt door Dieke Riemersma-Brouwer uit Earnewâld/Leek en Janny Bus uit Assen. Een bijzondere tentoonstelling, zo vindt ook vrijwilligster Eeke Oenema. ‘Of je nou religieus bent of niet, dit doet wat met je.’ Ikonen zijn religieuze objecten die veel gebruikt worden binnen de Russisch Orthodoxe kerk. Daar worden de ikonen gebruikt in erediensten, net zoals hier de Bijbel gebruikt wordt. Dieke Riemersma-Brouwer leerde de ikonen schilderen in een klooster. Tegenwoordig wordt het schilderen van ikonen nog steeds veel door monnikken gedaan, maar ook steeds meer door leken.
‘De manier waarop ikonen worden geschilderd is een bijzondere manier,’ vertelt Dieke Riemersma-Brouwer. ‘Het is niet simpelweg met een kwast en een tube verf, maar het wordt op dezelfde wijze gedaan als dat het vroeger ook werd gedaan. Het prepareren van de plank, het gebruik van de pigmenten, het wordt precies zo gedaan als vroeger, en heeft symbolische betekenis. Ook het gebruik van kleur wordt op symbolische wijze gedaan. Zo staat de kleur rood voor het hemelse, en blauw juist voor het aardse.’
De expositie over de ikonen van Jetty Bus en Dieke Riemersma-Brouwer is de hele zomer te zien in It Kokelhûs fan Jan en Sjut. It Kokelhûs is te bezichtigen van dinsdag tot en met donderdag, zaterdag en zondag van 14.00 tot 17.00 uur en is te vinden aan It Fliet 14-16 in Earnewâld. Voor de prijs hoef je het niet te laten, het museum bezichtigen kost voor volwassenen 2 euro en voor kinderen 50 cent. Een bezoek aan It Kokelhûs is prima te combineren met een dagje waterpret in Earnewâld.
