Er is voor iedereen een plek op de Hoeve Paradij

“Wij hebben onze nieuwe koning wel wat te vertellen”

ADUARD – In 2008 opende zorgboerderij Hoeve Paradij aan de Friesestraatweg in Aduard voor het eerst haar deuren. Gestaag bouwde de familie Jongeling aan haar visie en droom en inmiddels rijden bezoekers en deelnemers tussen de weilanden door een indrukwekkend geheel tegemoet. ’t Winkeltje, het restaurant met terras, een prachtig boerenbedrijf, stallen met kippen, koeien, varkens, paarden in de bak buiten, ezeltjes die gezellig mee balken, een moestuin, kaarsenmakerij, technische ruimte en drie logeerkamers die om de week gevuld worden voor een weekend lang. Alle leeftijden, alle mensen, alle zorgvragen; voor iedereen is wel een plekje op de Hoeve Paradij. Ook voor de jongeren voor wie het op school niet lukt. Speciaal voor hen is er JongLeren.

Tinus en Thea Jongeling vertellen met een passie en liefde over hun zorgboerderij. Maar dat is niet het enige waarmee ze hun visie creëerden. Ook de kennis die ze opdoen in hun werk in respectievelijk het onderwijs en de zorg, en de ervaringen die ze meenemen uit de crisisopvang in de pleegzorg leggen een stevige basis aan het ‘concept’ van de Hoeve Paradij. In 2007 nam het echtpaar een moedige stap. “Van een rijtjeshuis naar een boerenbedrijf en zorgboerderij”, vertelt Thea met een lach. “Mensen vragen wel eens of we niet moesten wennen, zo’n overstap. Nou, geen dag hoor.”

Het is niet moeilijk in te denken als je in het zonnetje door het echtpaar over het terrein wordt geleid. Even een knuffel van geit Joke, een vriendelijke knor van varken Amalia en de geur van versgebakken koekjes in je neus als je het restaurant binnenstapt. Geen wonder dat het aantal van vijftig deelnemers op de zorgboerderij nog altijd gestaag blijft groeien.

“Eigenlijk kwam het idee vooral van de kinderen”, vertelt Tinus. Een aantal van hen werkt dan ook mee op de zorgboerderij. Zoon Menko runt het boerenbedrijf wat naast het zorggebeuren ook gewoon draait. Daarnaast is één van de dochters inmiddels afgestudeerd orthopedagoog en werkt in die hoedanigheid regelmatig op Hoeve Paradij, terwijl een andere de papieren als maatschappelijk werkster inmiddels heeft bemachtigd en zo haar kennis inzet.

Voor werkelijk iedereen lijkt er hier een plekje te zijn. “Bij iedere aanvraag gaan we gewoon kijken, wat kunnen we voor jou betekenen?”, vertelt Thea. “Er komen hier mensen met een verstandelijke beperking, gedragsproblemen, psychische problemen en ouderdomsproblemen. Het bleek dat het vaak heel goed samen gaat.” Daarbij is er ook ruimte voor een brede leeftijdsgroep. “De oudste is 77, helemaal geweldig”, beaamt Tinus. “En de jongste is 6.”

Bijzonder is het initiatief JongLeren, speciaal voor jongeren in de leeftijd van ongeveer 12 tot 18 jaar, voor wie het op school even niet meer lukt. “Als je één keer van school bent geschopt, dan ga je aan barrels”, vertelt Tinus. “En als dat nog een keer gebeurt, dan denk je: ‘er moet wel iets heel erg mis met mij zijn’. En daar zijn wij in gesprongen.” Het is een categorie waarvoor weinig opties zijn. “Als eerste gaan we aan de slag om de lichtjes in de ogen weer terug te krijgen. Dat is waar wij hier op aan sturen. Dat je weet: ‘ik mag er zijn’. Soms duurt dat heel lang. Het kan wel maanden zijn.” “Het is het basisvertrouwen”, vult Thea aan. “Ze moeten zich eerst weer veilig voelen en als ze dan een soort van zelfvertrouwen krijgen, dan kun je weer aan de slag om ze weer hier weg te krijgen.”

Het programma is eigenlijk simpel, maar wel heel doeltreffend. De jongeren werken met LOI-materiaal aan hun opleiding en gaan uiteindelijk voor het staatsexamen. Ze worden hiervoor minimaal twee ochtenden in de week begeleid door een onderwijscoach. Verder volgen ze een door Thea en Tinus opgesteld programma, bestaande uit allerhande klusjes in en om de boerderij en natuurlijk ook leren. “Hoe wij de jongeren weer opbouwen? Vooral door ze te laten merken dat je ze mag. En dat ze mogelijkheden hebben in plaats van beperkingen”, vertelt Tinus. “Wat niet betekent dat alles maar kan. Thea stuurt ook wel eens iemand weg.” “Ja”, verduidelijkt ze, “maar dan zeg ik wel: ‘tot morgen’. Zoals je je nu gedraagt, dat kan niet, maar het blijft wel dat we wijs met je zijn, dus we zien je morgen wel weer.” Dingen die voor ons misschien normaal zijn, geven de jongeren een enorme kracht. “We doen bijvoorbeeld ook hondentraining. Zo leren ze dat ze wel invloed hebben op hun eigen omgeving. En dat begint al dat een dier naar je toekomt en je dus vertrouwt.” Het doel is helder. “Met sommigen zijn we ruim twee jaar bezig geweest, maar het mooie is, dat ze nu weer in staat zijn om in het reguliere onderwijs te functioneren. En dat is zo belangrijk, want het zijn ook gewoon pubers die ook met leeftijdsgenoten om willen gaan.”

Volgens Tinus is het een manco van de maatschappij dat er voor deze jongeren met problemen op school, die overigens vaak hun oorsprong vinden in een stoornis als ADHD of autisme, eigenlijk gewoonweg geen plek is. “Er kwam direct vraag naar een plek voor deze jongeren. Hier moet meer aandacht voor zijn”, zegt hij met nadruk. “Wij zijn een maatschappij geworden waarin de mogelijkheden voor bijzondere mensen uitgeknepen worden. Iedereen moet normaal zijn en voor de mensen die hier niet in passen, is geen plek.” Heel bewust meldde het echtpaar JongLeren aan als Kroonappel. “Wij hadden gehoopt in de finale te komen, want we hebben onze nieuwe koning wel wat te vertellen. Een koning of koningin hoort te staan voor de mensen die het het moeilijkst hebben. Onze koning houdt zich met water bezig; ook heel belangrijk, maar voor deze jongeren zou hij aandacht moeten hebben.”

Helaas is Jongleren helaas afgevallen in de strijd om de titel ‘Kroonappel’. Er is geen enkele van de aangemelde initiatieven uit de gemeenten Grootegast, Zuidhorn en De Marne door naar de finale.