Koninginnedag Grootegast dit jaar anders dan anders

GROOTEGAST – Het aftreden van koningin Beatrix betekent dat we als land afscheid nemen van Koninginnedag. Dit jaar voor de allerlaatste keer, voorlopig tenminste, vieren we dit volksfeest, om de jaren daarna ons met zijn allen op Koningsdag te storten. Deze allerlaatste Koninginnedag wordt anders dan alle andere. In de gemeente Grootegast zijn de meningen verdeeld hóe anders.

Goed voorbeeld doet volgen, zeg maar. De enige twee Oranjeverenigingen die de gemeente rijk is, zetten de lijn van de koningin voort. Zowel in Grootegast als Lutjegast treedt de voorzitter, overigens wel geheel toevallig, af. Loes Ridderbos, die maar liefst veertien jaar de scepter zwaaide in Grootegast, kan er wel om lachen. Met veel plezier heeft ze zich de afgelopen jaren ingezet voor de Koninginnedagviering in het dorp. “Mijn belangrijkste drijfveer is altijd geweest dat ik vind dat er sowieso iets georganiseerd moet worden in het dorp op 30 april. Je hoort vaak dat men zegt: ‘er is hier niks te doen’, maar dan zelf niks wil ondernemen. Je kan niet overal ‘nee’ tegen zeggen.” Daarnaast is ze uiteraard ook best wel een beetje koningsgezind. “Oh, ja! Weet je, deze mensen worden er gewoon voor opgeleid. We kunnen wel naar een republiek gaan, maar dan moet je ook weer een president hebben.”

Het aftreden van Beatrix is zeker iets waar de Oranjevereniging Grootegast rekening mee houdt in haar plannen. “Ja, de plannen worden wel wat gewijzigd”, beaamt Ridderbos. “Ik denk dat iedereen voor de buis zit, dus de activiteiten ’s ochtends en ’s middags gaan niet door. Wél willen we kijken of er alsnog een avondprogramma kan worden samengesteld. Daarover is nu contact met de gemeente om te kijken óf er al wat in de planning stond en óf we eventueel kunnen samenwerken.” Jammer voor het dorp dat de activiteiten niet doorgaan, vindt deze liefhebber die uiteraard zelf ook de dag voor de buis doorbrengt, het niet. “Als er niemand komt, dan heb je ook niks aan die activiteiten. Ik denk dat de dorpsgenoten het wel logisch vinden. Bovendien zullen we ongetwijfeld de eerste Koningsdag wat extra’s doen, dus dan komt het allemaal wel goed.” De rommelmarkt en de fietstocht, waarvan de vereniging net had besloten hem weer terug te brengen in het programma, gaan dus aan de neus van de Grootegasters voorbij.

In Lutjegast wordt nog druk nagedacht hoe het aftreden van koningin Beatrix wordt ingepast in de plannen. Eén iemand denkt daar niet meer over mee; Mark Bosma is ten tijde van het uitkomen van deze Streekkrant alweer twee dagen voorzitter Oranjevereniging Lutjegast af. “Ik heb dik vier jaar in het bestuur gezeten en ben een jaar voorzitter geweest”, vertelt hij. “Om iets te doen voor het dorp is gewoon leuk. ’t Is mooi om te doen, maar nu er zich een nieuwe voorzitter aandient, heb ik gezegd: dan stap ik er uit.” Maar het is niet zo dat hij Koninginnedag geheel de rug toekeert. “Of ik koningsgezind ben? Wat is koningsgezind? Ja, zeker wel. Ik ben geen oranjehater in elk geval.” Op de vraag hoe een normale Koninginnedag er in Lutjegast er uit ziet, is het antwoord nuchter als de Lutjegasters zijn: “rustig”.

Eén bijzondere traditie echter, houden de Lutjegasters al jaren in ere. Iedere Koninginnedag trekt de Oranjevereniging gesteund door een trouwe groep vrijwilligers om zeven uur ’s ochtends langs de deuren van de dorpsbewoners om ze een oranjebittertje en oranjekoek aan te bieden. Een traditie die ook dit jaar voortgezet wordt. “Sommige mensen staan gewoon in de badjas in de deuropening te wachten”, lacht bestuurslid Anita Wolters. “Sommigen slaan het zo achterover, maar bij anderen leveren we het bittertje zelfs aan bed af. Ze komen niet meer naar de deur, maar dat geeft niet, wij gaan via de achterdeur en weten het bed wel te vinden.” De vereniging twijfelt nog of zij het bittertje dit jaar al op de 27^e gaan rondbrengen. “Een gebeurtenis als deze, kan je eigenlijk niet zo voorbij laten gaan.”

In Niekerk, Oldekerk en Faan organiseert Dorpsbelangen jaarlijks ’s ochtends de tocht met versierde fietsen door de dorpen. Of aan dit programma nog wat gewijzigd wordt naar aanleiding van het aftreden van koningin Beatrix, is nog niet over gesproken. “Ik kan me voorstellen dat er wat extra’s wordt georganiseerd. In 1980 toen ze de troon besteeg, werden er allerlei erebogen opgericht”, vertelt Folkert van der Kooi, secretaris van Dorpsbelangen, “maar ik heb wel het idee dat die tijd voorbij is.”

Normaal gesproken viert Kornhorn Koninginnedag met een ontbijt voor het hele dorp en een aansluitend een borrel. Het organiserende Dorpsbelangen heeft nog geen overleg gehad of deze plannen aangepast gaan worden naar aanleiding van het aftreden van Beatrix. “Hoe en wat is op dit moment nog niet duidelijk, dat hangt ook af van wat er landelijk gebeurt”, laat penningmeester Evert Hiddema weten.

Dopsbelangen Doezum heeft een kleine aanpassing aan het programma gedaan. De wandeling die ’s ochtend voor het dorp in de planning stond, is afgelast in verband met de troonwisseling. ’s Middags om 13.00 uur pakken de Doezumers de draad weer op. Tot 16.00 uur is er op het kerkplein een markt voor jong en oud. Voor de kinderen is er een springkussen. Vanaf 18.00 uur kan het hele dorp deelnemen aan een fiets- en autopuzzeltocht.

In Opende is er op dit moment nog niks in de planning voor deze bijzondere en voorlopig laatste Koninginnedag.