GroenLinks wil referendum over herindeling
Wisselende reacties op ambitieus plan
STREEK – Wisselend werd afgelopen week gereageerd op het herindelingsplan van de visitatiecommissie van de provincie Groningen. Volgens de commissie moeten de gemeenten in de provincie de komende jaren massaal gaan herindelen om het hoofd boven water te houden. De capaciteit van gemeenten zou ontoereikend zijn en samenwerkingsverbanden werken niet effectief.
Voor GroenLinks gaat het te ver om meteen mee te gaan in het plan. Zuidhorner fractievoorman Klaas-Wybo van der Hoek: “Het is een belangrijk verhaal van de commissie. Tegelijk zien we dat ze in ieder geval niet bezig zijn geweest met de burgers. Dat is allemaal heel raar. Er is weer van alles bedacht voor een over de inwoners.” Hij zegt dan ook niet ‘zonder slag of stoot’ mee te gaan in de plannen. “De belangrijkste vraag is of mensen wel willen herindelen. Wij willen daarover eerst met de inwoners in gesprek gaan, maar voorlopig zien we het plan niet zitten. Als mensen dan wel massaal voor een herindeling zijn, moeten we daar ernstig rekening mee houden.”
In Grootegast wordt er ook zo over gedacht. “Ik ben bij alle belangrijke zaken voor een bindend referendum. Je kunt dat tegelijk met de verkiezingen doen,” zegt Jan Wessels. Voorafgaand aan het referendum moet volgens hem een enquête onder de inwoners worden gehouden. “Het kan niet zomaar een simpel ‘ja’ of ‘nee’ zijn. Door een enquête kan de vraag wat genuanceerder gebracht worden. Als blijkt dat iedereen voor een bepaalde optie gaat, kan het al voldoende zijn.”
De afdeling van GroenLinks in De Marne staat nog niet te springen om een referendum. Raadslid Paul Steenman: “Wij hebben er nog niet over gesproken. Ook zijn we er nog niet over benaderd.” Of hij op het verzoek zou ingaan wil hij eerst binnen de afdeling bespreken.
Colleges herkennen zich in hoge druk op gemeenten
Burgemeesters willen met herindelingsadvies aan het werk
STREEK – Waar een aantal raadsleden kritisch reageerden op de herindelingsplannen van de visitatiecommissie van de provincie Groningen, waren het de burgemeesters die vooral positief waren over het advies. Zij herkennen zich in de constatering dat veel samenwerkingsverbanden niet gaan zoals dat zou moeten. Ook vinden zij de kwetsbaarheid van hun eigen gemeente op dit moment te groot.
De reacties in de regio zijn wisselend, maar overwegend positief. Voor de gemeente Grootegast pakt het plan uit zoals burgervader Kor Dijkstra (CDA) het verwacht had. “Het rapport is duidelijk en helder. Er is veel aan samenwerking gedaan, maar we hebben niet het resultaat gehad dat er had moeten zijn. Een voorbeeld is het gezamenlijk optrekken voor de nieuwe leerplichtwet. Dat de mensen nu samen op één locatie zitten is gelukt, maar we zijn er wel vier jaar mee bezig geweest. Bij samenwerking zet je altijd twee stappen vooruit, maar ook eentje terug. Het tempo wordt bepaald door degene die het meeste tegenzit.”
Komende week wil hij met de wethouders om tafel over de vraag hoe de gesprekken met de inwoners gaan plaatsvinden. “De gemeenteraad roept al een aantal jaren dat het onontkoombaar is. We zullen wel gaan kijken hoe we de inwoners hierbij kunnen betrekken, maar het zullen geen grote inloopavonden worden.” Als het aan Dijkstra ligt geldt het jaar 2018 als uiterste moment voor de herindeling. Zelf denkt hij dat het in 2017 ook al kan. Tot die tijd wil hij aanblijven als burgemeester en daarmee zal hij de enige burgemeester zijn die Grootegast in de huidige omvang gehad heeft. Het enige waar Dijkstra zich wel over verbaast is dat de voormalige gemeente Oldehove, waar hij ooit burgemeester van was, afgestaan wordt aan de nieuwe gemeente Hogeland.
Voor burgemeester Bert Swart (CDA) is van belang dat het landschap Middag Humsterland bij elkaar blijft. Dat daarvoor een deel van de gemeente Zuidhorn overgaat naar een andere gemeente, vindt hij niet heel erg. Toch had hij verwacht dat na een herindeling het hele gebied in zijn gemeente zou komen te liggen. Daarnaast had hij het beter gevonden als niet bij de provinciegrenzen gestopt was met het kijken naar samenwerkingsvormen. Volgens hem is het nu aan de gemeenteraad. Die organiseert de komende maanden allerlei themavonden. “Onze raad doet het geweldig. Zij willen in gesprek gaan met de burgers. We hebben in de komende drie maanden elke keer een themavond waarbij ook iemand van de Rijksuniversiteit Groningen komt spreken.”
Voor burgervader Koos Wiersma (CDA) is de verwachting uitgekomen dat er een stevig advies zou komen. “De samenwerking tussen de gemeente verloopt nog niet heel soepel en het advies tot opschaling komt daaruit voort. Door opschaling kun je hier wat aan doen en dat is ook wenselijk. Tegelijk moet je in de gaten houden dat je het contact met de burgers houdt.”
In het nieuwe plan zal De Marne samengevoegd worden met Winsum, Bedum en een deel van Eemsmond. De Eemshaven gaat naar een andere gemeente, iets wat op veel verzet in de gemeente Eemsmond stuit. “Het rapport heet Grenzeloos Gunnen, maar het grote niet gunnen is al begonnen,” zegt Wiersma. “Je moet bij deze discussies buiten je eigen grenzen blijven denken. De problematiek is veel groter dan je eigen gemeente. Als je de financiën leidend laat zijn, dan kom je er niet goed uit.” Volgens Wiersma moet gekeken worden naar logische eenheden in het gebied. “Iedereen wil graag die Eemshaven, maar dan ben je met een hele andere discussie bezig. Het lijkt erop dat daar de komende jaren veel geld te halen is. Misschien kan zoiets door de provincie opgepakt worden, zodat meerdere gemeenten ervan kunnen profiteren.”