NIJKERKER KOATERS

Mien Nijkerk

De Streekkrant en Mien Westerkwartier slaan de handen ineen om het prachtige Westerkwartier met haar mooie dorpen, kleine streekjes en eigen dialect uit te lichten. Piet de Vries, Eelke Solle en Geert Zijlstra verhalen over de jarenlange traditionele haringuitreiking in Niekerk. Ditmaal Mien Westerkwartier, Mien Nijkerk.

NIJKERKER KOATERS
As elk joar werd ien Stad t peerd ienspannen en n tun met heerens en een kist stuut op de woagen zet. Het is vroeg in april, de woensdag veur Poasen en dan wachten de burgerluu van Nijkerk op e joarlekse traditie, het uutlangen van heerens. Hoe dat zo kwam?

Ien 1476 liet de Nijkerkster hereboer Menno Jeltema,  ien een legoat, 16 groazen laand onder t Foan, noa aan t Pepergasthuus ien Stad. Hij had der één veurwoarde aan verbonden en dat was dat het bestuur van t gasthuus elk joar op e woensdag veur Pasen een tun heerens schenken mos  aan de arme luu van de dörpen Nijkerk en t Foan.  Deeden ze dat niet ….., dan mog  de ‘geestelijkheid’ van t Foan de helft van t laand  ien gebruuk nemmen. Het laand was natuurlek een mooie metvaller veur t gasthuus, want de pacht brocht veul meer op dan een tuntje vis. En die arme sloebers van Nijkerk en omgeemen keken, noa een lange kolde winter, uut noar dit extraatje. Mooi metnommen zo aan t begun van de lente.
Ien tied van Poasen kwammen ok de koaters, op zoek noar een gewillig poeske, ien e weer. Dat gijt niet zunder slag of steut. De koaters moenen flink aan e bak, krekt as de poezen.  Boer Fokkinga, met een mooie ploats tussen IJmentil en t Foan, har flink last van die ongeneude gasten. Hij schrok nachts voak wakker en docht dan dat zien lutje wichtje schreide. Moar die laag rusteg te sloapen. Weer die verrekte katten, hij gooide dan een stevel toe t roam uut om t romantische stel tot bedoaren te brengen. Voak hielp dat moar eefkes en kwam t gejank noa een schoftje weerom. En die dekselse koaters meegen de heule zoak onder, je roken t aal van verrens!
De voerman was mooi op tied uut Stad vertrokken. t Was roete kold en doarom zat er diep wegdoken ien zien jas op bok van de woagen. Vlak veur t brugje van IJmentil had er onneert dat er eerst moar even ‘aan’ mos om wat op t waarmen. Ien e herberg was t niet drok, moar twee boerenknechten hadden met mekoar zitten te zwetsen en t zweren over de verhoalen over de Mepsche van t Foan. De mispunt had minsen sloagen en aan ketten vast ketend zet. Sums, as je t zo troffen, konden je de ketten van de geesten die over t Foan dolen, rabbelen heuren.
De voerman was n goed geleuveg man. Hij had niet veul op met boakerproatjes en nam nog een borreltje veur onnerweegs. Toen  dee er zien jas weer aan en kroop op de bok  om het leste stukje via t Foan noar de kerk van Nijkerk oaf te leggen. Deur de staarke drank was er wat doezeleg worden en toen de felle lentezun hem lekker op het gezicht braande, doezelde er wat vot. Ach zien pitje kon t pad host ok wel alleneg vienden. Hij dreumde vot en zaag ien zien dreum een riege mannen en vrouwluu aan dikke ketten op deel van boerderij. Ze jammerden en jeremieerden as meertse katten. 
Ieneenden twee dikke koaters die achter mekoar achter aan zitten. Ze schieten vlak veur t peerd van de voerman langs over t pad. Het arme beestje schrikt zo bot dat er op hol sloat. De voerman schrikt ien paniek wakker en begunt aan de leidsels te trekken. Moar hoe der ok klakt en ‘Huu, Huu’ ropt, het peerd droaft deur en as het linkerachterwiel van de woagen over een dikke flint knapt, slagt de woagen met heerens en stuut over de kop, zo de ploemp ien. t Tuntje heerens knapt open.
Druupend nat, moar weer kloarwakker, kwam e voerman de kant op krupen en liep noar zien peerd, dat lossloagen vedderop ien de wal ston. Zo goed en zo kwoad as r kon, kroop er op de rug van t beestje en ree noar t kerkje van Nijkerk.
Hij vertelde de wachtenden dat ze dit joar de heerens zelf van t Foan hoalen mossen.  Ien een laange riege, met handkarren, lopt t volk noar t Foan. Moar as ze de leste bocht omsloan, zien ze wel 40 koaters en poezen die smulden van heerleke vis. Dat joar gien heerens veur t volk van Nijkerk, moar der wadden nog nooit zoveul mooie jonge katjes as dat joar. Elk noadeel het zien veurdeel!