De kop is eraf voor nieuwe coalitie Westerkwartier

WESTERKWARTIER – Op de valreep voor het zomerreces kon de nieuwe coalitie van de gemeente Westerkwartier aftrappen. Vorige week werd het coalitieprogramma officieel gepresenteerd en in de raad besproken en werden alle wethouders unaniem geïnstalleerd. De oppositie toonde zich ietwat kritisch, maar vooral afwachtend. ‘Mijn eerste indruk is dat het coalitieakkoord nogal vrijblijvend is.’, aldus Rogier van ’t Land van D66. Ook de VVD zei uit te kijken naar het college uitvoeringsprogramma waarin de plannen ingekleurd worden en er echt gedebatteerd zal worden. De start was er eentje zonder vuurwerk, maar wel eentje mét een Koninklijke Onderscheiding voor Harry Stomphorst.

Op maandag 11 juli begon deze laatste week voor het zomerreces met een presentatie van het coalitieakkoord in Hotel in ’t Holt te Zuidhorn. De coalitiepartijen presenteerden gezamenlijk hun akkoord en dus kreeg niet alleen Ytsen van der Velde (VZ), maar ook Koos Siegers (ChristenUnie), Annemiek KleinJan-Uneken (GroenLinks), Sandra de Wit (PvdA) en Arnold Bloem (Sterk Westerkwartier) het woord. Ook de nieuwe wethouders te weten Marjan Sijperda en Hans Haze namens VZ, Bé Schollema (PvdA/GroenLinks), Harry Stomphorst (Sterk Westerkwartier) en oudgediende Bert Nederveen (ChristenUnie) namen kort het woord. Zoals wel vaker in het Westerkwartier was de bijeenkomst gemoedelijk en eerder informeel.

De hoogtepunten uit het coalitieakkoord werden aangestipt. Er ligt een grote ambitie als het gaat om woningbouw. Het is de bedoeling dat er bovenop de 250 te bouwen woningen die in het Woonakkoord worden genoemd elk jaar 150 woningen extra worden gebouwd. ‘We zullen hier creatief mee om moeten gaan’, aldus Van der Velde. ‘Hier zal ook de lobby richting Den Haag een grote rol spelen.’ De agrarische sector krijgt veel aandacht in het nieuwe akkoord. ‘Het Westerkwartier moet het Westerkwartier blijven’, stelt Siegers. Voor elke inwoner zal er straks een boom geplant worden. Het was aan KleinJan-Uneken dit bijzondere voornemen te noemen. Zij vertelde ook dat er aandacht is voor de jeugd, dat kunst en cultuur verbindend zijn en voor iedereen toegankelijk moeten zijn en dat ook duurzaamheid aandacht krijgt, maar dan ook in de context dat iedereen hieraan mee moet kunnen doen. Sandra de Wit sprak over perspectief voor het onderwijs en dat laaggeletterdheid meer aandacht krijgt in de komende periode. ‘Laten wij elkaar willen begrijpen’, sprak zij over een socialer Westerkwartier. Bloem gaf aan dat het Westerkwartier de meest mkb-vriendelijke gemeente van Noord-Nederland moet worden. Hij sprak over ‘durf, duidelijkheid en daadkracht’, wat ten grondslag aan dit akkoord ligt. Lobbyen is belangrijk de komende periode en zal dan ook een portefeuille zijn die burgemeester Ard van der Tuuk voor zijn rekening neemt. Opvallend is dat de zondagssluiting van winkels grotendeels van de baan is. Er zijn slechts een aantal feestdagen waarop dit niet geoorloofd is. Koos Siegers had er vertrouwen in dat zijn achterban hier begrip voor heeft. ‘Dit is een realistische keuze en oplossing.’

Oppositie

Op woensdag 13 juli werd het coalitieakkoord in de raadsvergadering besproken. Ytsen van der Velde voerde hier het woord. ‘Wij durven de stelling aan: het gaat verder in het Westerkwartier. Er wordt ook gewerkt aan een raadsakkoord en dat is niet zonder reden. We gaan een periode tegemoet met een groot aantal uitdagingen, omdat we vanaf 2026 minder geld krijgen vanuit de landelijke overheid. Daarom is er brede steun nodig in deze raad.’ Naast de hiervoor genoemde onderwerpen liet Van der Velde weten dat er in het akkoord ook aandacht is voor infrastructuur, participatie, armoede preventie en dienstverlening van de gemeente. Ook liggen er kansen op het gebied van recreatie en toerisme en sprak hij over een leefbaarder en gezonder Westerkwartier.

De oppositie mocht reageren op het akkoord. Het CDA deed dit voor het eerst: ‘het is voor ons even wennen als spiksplinternieuwe oppositiepartij’, aldus Reinette Gjaltema. Zij was verbaasd over het voornemen voor elke inwoner een boom te planten, aangezien het CDA zelf al jaren pleit voor een levensbomenbos. De partij is kritisch op het aanstellen van een vijfde wethouder en: ‘we zien hier nu drie wethouders van buiten en de man-vrouw verdeling is na het vertrek van Geertje Veenstra volledig zoek.’ De VVD stipte het mediationproces nog even aan: ‘je bent al in relatietherapie voordat je überhaupt getrouwd bent’, zei Jan van der Laan. Dat VZ met GroenLinks een coalitie aangaat, kon hij ook moeilijk rijmen. ‘VZ heeft een samenwerking met de Boeren Burger Beweging. Je zou maar op VZ gestemd hebben en GroenLinks er nu bij krijgen.’ De verruiming van de zondagsopenstelling gaat de VVD niet ver genoeg: ‘laat de ondernemer ondernemen en zelf bepalen of hij open wil op feestdagen.’ De partij wacht vooral met smart op het college uitvoeringsprogramma om verder te debatteren. D66 sprak eigenlijk hetzelfde uit en hekelde het ‘hoge goede bedoelingen gehalte’. ‘Er zijn best veel goede voornemens, maar nergens wordt het echt concreet’, aldus Rogier van ’t Land. ‘Hopelijk wordt dit akkoord in het college uitvoeringsprogramma wel geconcretiseerd en meetbaar gemaakt.’ Ook hij was kritisch op de beperkte verruiming van de zondagsopenstelling. ‘Wij willen een stapje verder dan deze betutteling.’

Van der Velde haalde zijn schouders op over de kritiek. Als het ging om de zondagsopenstelling zei hij simpelweg: ‘we moeten niet alleen aan de ondernemers denken. Er zijn ook mensen die trouw twee keer naar de kerk gaan op zondag en zijn ook inwoners van onze gemeente.’ Het planten van de bomen is hij enthousiast over: ‘ik zie het eigenlijk helemaal zitten. Wat kost dat nu eigenlijk echt? Het zou toch prachtig zijn als je een fietsroute aanlegt van Groningen naar Drachten en langs weerszijden allemaal bomen plant? Ik hoorde GroenLinks zeggen: wat worden we hier blij van en eerlijk: ik ook.’ Hij heeft er alle vertrouwen in dat er constructief samengewerkt kan worden door VZ en GroenLinks en pareerde daarmee ook de kritiek van de VVD.

Koninklijke onderscheiding

Er was deze avond ruimte voor mooie woorden richting afzwaaiende wethouders Geertje Dijkstra-Jacobi, Elly Pastoor en Hielke Westra. Nieuwe wethouders Marjan Sijperda, Hans Haze, Bé Schollema en Harry Stomphorst introduceerden zichzelf en ook Bert Nederveen, de enige ‘zittenblijver’ sprak enige woorden. Alle wethouders werden unaniem geïnstalleerd.

Harry Stomphorst wachtte nog een verrassing. Omdat hij na meer dan twintig jaar stopt met zijn raadswerk, mocht burgemeester Ard van der Tuuk hem een Koninklijke Onderscheiding opspelden. Hij is benoemd tot lid in de orde van Oranje Nassau. Burgemeester Ard van der Tuuk sprak mooie woorden: ‘Met het wethoudersschap komt er een einde aan twintig jaar volksvertegenwoordiging en de ultieme erebaan. Het raadslidmaatschap begon in Marum in 2006. Je deed mee met een nieuwe partij aan de verkiezingen van de nieuwe gemeente en behaalde meteen in één slag twee zetels en daar is alweer één zetel bijgekomen. Je was niet alleen fractievoorzitter van Sterk Westerkwartier en lid van de audit commissie maar ook ons financiële geweten. In het dagelijks leven ben je pensioenadviseur en je zit niet stil buiten het werk om. Regelmatig hoor ik bij een overleg: Ard, we moeten even opschieten, want ik moet nog sporten.’ Familieman Stomphorst kreeg de versierselen opgespeld onder toeziend oog van zijn vrouw Ria en zijn kinderen Lotte, Jantien, Marleen en Ruud. Zelf had Stomphorst een dubbel gevoel bij zijn onderscheiding. ‘Ik krijg liever iets voor mijn prestaties dan voor het feit dat ik ergens twintig jaar zit. Ik wil dit lintje graag opdragen aan alle vrijwilligers die zich elke dag inspannen, zoals mantelzorgers en sportvrijwilligers. Die verdienen het ook allemaal en die krijgen het niet.’