Olde Heem gaat niet dicht, want: Inwoners Kloosterburen ‘redden’ verzorgingshuis

KLOOSTERBUREN – Steeds minder ouderen komen in aanmerking voor een plekje in het verzorgingshuis. Ouderen blijven steeds langer en steeds meer thuis  wonen. Daarnaast wil de overheid de kosten van de AWBZ terugdringen. Ouderen willen en moeten dus langer voor zichzelf zorgen. Ouderen worden ingedeeld naar zorgzwaarte. Zorgzwaarte één tot en met drie komt het verzorgingshuis niet meer in, en categorie vier valt daar straks ook onder. In Zonnehuis Olde Heem in Kloosterburen veroorzaakt het nieuwe kabinetsbeleid nu al lege kamers. “We hadden verwacht dat het langzamer zou gaan”, vertelt Gerrie Hoiting, regiomanager bij Zonnehuisgroep Noord. “We konden twee dingen doen: of de stekker eruit trekken, of de hulp van het dorp inroepen en op zoek gaan naar een oplossing zodat het verzorgingshuis in Kloosterburen kan blijven. Dat laatste hebben we gedaan.”

Tot een jaar geleden was het geen probleem om de kamers in het Olde Heem gevuld te krijgen. Nu staan er meer dan tien kamers leeg. De ouderen die nu nog in het verzorgingshuis wonen, hebben allemaal een zorgindicatie. Maar er is natuurlijk verloop. En er zijn simpelweg minder ouderen die in aanmerking komen voor het verzorgingshuis. Mensen die bijvoorbeeld enkel hulp nodig hebben bij het aantrekken van steunkousen blijven nu thuis wonen. Ook mensen die wel degelijk meer zorg nodig hebben, komen niet meer in aanmerking om in het verzorgingshuis te wonen. Wel kunnen ze nog een beroep doen op thuiszorg. Momenteel is daarover nog een landelijke discussie gaande, vertelt Hoiting. “Licht dementerenden komen nu zelfs niet in aanmerking voor een plek in het verzorgingshuis. Daar wordt nu op terug gekomen, omdat het toch te veel ter discussie staat hoe veilig dit eigenlijk is.”
Het feit blijft dat er in Kloosterburen niet genoeg ouderen zijn met de juiste zorgindicatie om het verzorgingshuis ‘te vullen’. Om de lege kamers op te vullen en te zorgen voor een solide financiële basis, wordt er sinds kort samengewerkt met Philadelphia en Sint Jan.
“Voor zeven cliënten met een verstandelijke beperking zochten zij nog woonruimte. Voor hen hebben we een plek gevonden in ’t Olde Heem. Zij onderhouden onder andere het terrein en verrichten werkzaamheden in het restaurant, zodat er voor hen ook direct nuttige dagbesteding is”, ligt Hoiting de samenwerking toe.
Een ander invulling van het verzorgingshuis anno 2014 zal bestaan uit zorg voor een bepaalde doelgroep, het idee is voor dementerende ouderen. “Dan hebben we in ieder geval een financieel solide basis.” De overige appartementen worden verhuurd aan ouderen die wel de behoefte hebben om veilig en gezellig samen te wonen. “Dan moet men wel gewoon de huur zelf betalen en krijgen mensen thuiszorg. Dat is wel even een hele puzzel voor ons. Het is niet meer zo dat als iemand op een belletje drukt, er direct iemand van de verpleging kan komen. Wel voor de mensen met een zwaardere zorgindicatie blijft dit wel het geval, maar de mensen die zelfstandig bij Olde Heem wonen, moeten het met thuiszorg doen. Door deze combinatie van zorg kunnen we gelukkig wel 24-uurs zorg verlenen. Is er wel wat aan de hand, dan zijn we er direct.”
Wout Scheeres van ’t Olde Heem is vorig jaar al begonnen met het anders inrichten van de zorg. Hij vertelt dat er gewerkt is aan een compleet nieuwe werkwijze. “De vraag die meer centraal staat is: ‘wat kan ik voor u organiseren in plaats van ‘ik doe het wel voor u’. Als je dit toepast, kun je dezelfde zorg leveren met minder medewerkers. We zijn hiermee in 2013 begonnen en hebben wel vaart gemaakt, omdat de ontwikkelingen in de zorg zo snel gaan, opdat we anders over een paar jaar Zonnehuis Olde Heem zouden moeten sluiten.”
In maart dit jaar is de organisatie van het Zonnehuis in gesprek gegaan met gemeente De Marne, buurtbewoners, huisarts en andere instanties. Hoiting: “We hebben toen aangegeven het Oldeheem zonder hulp niet open te kunnen houden. Alle partijen hebben toen aangegeven te willen helpen. Jongerenwerk heeft toen bijvoorbeeld direct gezegd wel activiteiten te willen organiseren. Wat er precies allemaal gaat gebeuren, wordt momenteel nog ontwikkeld. Wel bekend is dat er tal van vrijwilligers zijn die zich willen inzetten voor het behoud van het Olde Heem. We vinden het ook belangrijk om te achterhalen wat de inwoners van Kloosterburen verder zouden willen. Is er behoefte aan meer dagbesteding of wellicht tijdelijke opname mogelijkheden als één van de mantelzorgers ziek is? Ik noem nu maar wat voorbeelden, veel is mogelijk. We willen echt kijken wat de inwoners willen. Naar ons idee kan het verzorgingshuis een huis van het dorp worden. Dat is echt de toekomst van de zorg.”

Kortom: de krachten moeten gebundeld worden. Zorg is niet meer alleen een taak van de overheid, maar van de hele gemeenschap. Of dat gaat lukken? “Je moet er instappen en het gewoon proberen”, aldus Hoiting. “Het begint nu te lopen. En we moeten ook snel zijn om voor een solide financiële basis te zorgen, zodat het Olde Heem blijft bestaan. Die lege kamers heb je normaal zo vol. We moesten natuurlijk eerst kijken hoe we de nieuwe manier van wonen en zorg zouden aanbieden. Eén van de simpelste vragen die daarbij komen kijken is de huurprijs. Welke prijs vraag je eigenlijk? Die moet ook betaalbaar zijn voor mensen met alleen een AOW.  Het is allemaal erg uitdagend, maar met alle partijen hebben we vertrouwen in een goede afloop en moeten we nu aan de slag.”
Momenteel zijn er nog twee zorgcomplexen in De Marne, naast Kloosterburen is er het nieuwe complex in Leens. “Misschien is dit wel wat veel voor één gemeente”, onderkent Hoiting. “Als we dit alles van tevoren hadden geweten, dan zouden we het misschien niet zo hebben gedaan.” Ondertussen is het voor Kloosterburen ongelofelijk belangrijk dat er een verzorgingshuis blijft. “Anders trekt zo’n dorp nog sneller leeg. En de ouderen hier gaan ook liever niet naar Zuidhorn of Leens. Ze willen gewoon in de eigen omgeving blijven wonen. En al vallen er ontslagen in de zorg, er blijft ook werkgelegenheid behouden.” De komende tijd vinden er verschillende bijeenkomsten plaats over de invulling van het verzorgingshuis en wat de inwoners van Kloosterburen zelf kunnen doen.