Oldjoar

Afbeelding
ik proat plat! doe ok?
Nog even en t is alweer old- joarsdag. Veur mien gevoel is dit joar nog mor krekt begonnen. Zal wel met e leeftied te moaken hemmen. Hoe older as je worden hoe sneller as de tied gijt. Veur je gevoel tenminste. Kiek as je 12 joar bennen en je moeten tot je 16e wachten veurdat je brommer rieden magen dan is die 4 joar n hiele tied. As je zesteg bennen en je denken terug aan 4 joar leden dan is t krekt of t guster gebeurd is. Terugkieken dut vrijwel iedereen op  t enne van t joar. Overzichten en liestjes over van alles en nog wat stoan uutgebreid ien e kranten. Welke bekende personen overleden bennen, hoeveul warklozen der bennen en zo kin je nog n hiele tied deurgoan.
Mor dit keer wil ik t doar niet over hemmen. Het gijt me vandoag meer om persoonleke herinnerings en verhoalen. En dan met noame hoe olle- joarsdag deurbrocht wer. Smörgens was der voak n kerkdienst, woar veul minsen op of kwammen. Noa ofloop werd er koffiedronken en dan was t ok alweer toe aan t warm eten. Ien e middag werd alles wat buten lag en niet vast verankerd, onder dak brocht. Soavends gingen de jongelu noamelek “slepen”. Dit hiel ien, dat alles wat nog ien buten stond metnommen werd noar n centroale plak ien t dörp. Meestal was dit het kerkplein en t mooiste was vanzulf dat de kerkgangers moeilek bij de kerkdeur kommen konden. Ien tegenstelling tot vandoag de dag werd er niks vernield. As der wel es wat stuk ging werd er deur de jongelu “lapt” om de schoade te betoalen. Veur zover ik wiet is Boerakker één van de leste plakken woar dit gebruuk nog bestijt, al wordt hier wel n moderne variant bruukt. Alles wordt noamelek niet handmoateg mor met trekker en woagen bij mekoar brocht. Noa t slepen gingen jongens en wichter bij verscheidene minsen aan om t nij-joar of te winnen en n alcoholische versnapering te nimmen. Het moek niks uut of ze ien e rest van t joar ok contact met die minsen hadden of niet. Der wadden dan ook verscheidenen die niet al te fris t berre ien rolden. Een dominee ien één van e dörpen ien t Westerkwartier kreeg ok veul bezoek van jongern die al wat te veul had hadden. Hij hiel ze zo lang mogelek aan e proat en as ze votgingen gaf hij ze de haand. Met zien andere haand viste hij ondertied de drankfleskes, die n hieleboel jongens bij heur hadden, uut e buus. Konden ze die ien elk geval niet meer leegmoaken. Of ze de geconfisqueerde draank ok terugkregen, wiet ik eerlek gezegd niet.
Ien e loop van e joaren is der ook een ander gebruuk ontstoan. En dat binnen de olle-joarsclubs. Hiele bekende binnen De Folgeren en Bonte Bok. Mor ok ien ons eigen Westerkwartier is der wel het één en ander gebeurd. Zo was der ien e joaren ‘80 en ‘90 een groep ondernimmers die joaren lang elke olle-joarsdag een stunt uuthiel. Die stunts werden veural bedocht om de Tolberter gemeenschap onder de aandacht te brengen. Piet de Vries is één van die mannen. De Vries die niet allinneg zoakenman mor ok nog een niet onverdiensteleke verhoalenverteller, toneelspeuler en schriever is, het er n mooi boekje met de titiel “Van Gogh los” over schreven. Hierien stijt hij uutvoereg stil bij de stunt van 2002 die zulfs landelek veul stof opwaaien dee. Ien dat joar wadden der noamelek op n simpele manier twee schilderijen uut het van Gogh museum stolen. De mannen uut Tolbert hemmen toen n brief stuurd met n eis om lösgeld. Dat hemmen ze wieten . Twee mannen van de club binnen oppakt en ien e cel gooid. Eerst zaggen de agenten de lol van het verhoal der nog wel van ien. De rechterleke macht dee dat niet en hiel wat  joaren en rechtszoaken verder hemmen de mannen uuteindelek een fikse boete betoalen moeten.
Een olle-joarsploeg die nog altied bestijt is de DOP ( Doezemer Oudjaars Ploeg). Al 25 joar hoalen ze verschillende stunts uut. Mor doar blift het niet bij. Ze bennen ok moatschappelek en socioal bezig. Tot op de dag van vandoag binnen ze actief. Op heur webstee, die n bezoekje meer dan weerd is, schrieven ze onder andere:
“Door de jaren heen is de DOP uitgegroeid tot een ploeg die de laatste drie dagen van het jaar een volledig programma organiseert. Voor jong en oud is er dan van alles te doen.”
En even verder:
“Zo krijgen bijvoorbeeld de 70 plussers een presentje, de jeugd een opdracht om een prijs te winnen.”
Beste minsen, dit is veur dit joar het leste verhoaltje. Ik wens jim allemoal een goed uutenne en veul heil en zegen ien t nije-joar.

UIT DE KRANT

Lees ook